Τα τελευταία 15 χρόνια, η ελάχιστη επεμβατική χειρουργική (Minimal Invasive Surgery-MIS) κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος στην Παιδοχειρουργική.

Η MIS μπορεί να εφαρμοστεί σχεδόν σε όλες τις χειρουργικές παθήσεις της κοιλιάς και του θώρακα. Σε ορισμένα κέντρα του εξωτερικού, η λαπαροσκόπηση-θωρακοσκόπηση τείνει να αντικαταστήσει την ανοικτή χειρουργική.

Για την επιλογή της τεχνικής MIS  θα πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο παράγοντες.

1) Ο πρώτος έχει να κάνει με τον χειρουργό, όπως την εξοικείωση του χειρουργού με τη λαπαροσκοπική χειρουργική, τη σωστή εκπαίδευσή του και την καλή γνώση των παθολογοφυσιολογικών μεταβολών, που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της λαπαροσκοπικής επέμβασης.

2) Ο δεύτερος παράγοντας έχει να κάνει με τον μικρό ασθενή, για τον οποίο υπάρχουν απόλυτες (υποογκαιμία, καρδιακά νοσήματα) και σχετικές αντενδείξεις (πρόωρα νεογνά, ενδοκράνια υπέρταση) για τη χρήση της μεθόδου.

Σκόπιμη είναι η σύντομη περιγραφή της τεχνικής λαπαροσκόπησης. Διαμέσου μιας, δύο

ή περισσοτέρων οπών στην κοιλιά και στο θώρακα, εισάγεται στην περιτοναική κοιλότητα ή στην υπεζωκοτική κοιλότητα αέριο διοξειδίου του άνθρακα (CO2) για την ανάπτυξη πνευμοπεριτοναίου.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ενός μηχανήματος μεταβλητής ροής του αερίου, που διακόπτει τη ροή του CO2 όταν έχει επιτευχθεί η επιθυμητή πίεση ενδοπεριτοναικά ή ενδουπεζωκοτικά. Στα παιδιά, η  πίεση του CO2 κυμαίνεται μεταξύ 8-12 mmHg, ενώ στα νεογνά μεταξύ 6-8 mmHg.

Από την ίδια ή τις λοιπές οπές εισάγονται η κάμερα και τα εργαλεία εργασίας για την επίτευξη της χειρουργικής επέμβασης από την οθόνη  τηλεόρασης, αποφεύγοντας την έκθεση των ενδοκοιλιακών οργάνων στο περιβάλλον.

Τα σημεία υπεροχής της MIS έναντι της κλασσικής ανοικτής  χειρουργικής είναι:

1) η  ελαχιστοποίηση της βλάβης των ιστών,

2) η  διεύρυνση του χειρουργικού πεδίου που τη καθιστά πιο ασφαλή μέθοδο,

3) η μείωση του αριθμού και της βαρύτητας των μετεγχειρητικών επιπλοκών,

4) η μείωση του χρόνου νοσηλείας,

5) το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Κάθε χειρουργός που ασχολείται με τη MIS οφείλει να γνωρίζει τις πιθανές επιπλοκές που δυνατόν να προκύψουν όπως:

1) επιπλοκές που σχετίζονται με την ανάπτυξη του πνευμοπεριτοναίου (επιδράσεις στο αναπνευστικό σύστημα, αιμοδυναμικές διαταραχές, αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης, υποδόριο εμφύσημα, υποθερμία).

2) Επιπλοκές που σχετίζονται με τη χρήση των λαπαροσκοπικών εργαλείων.

3) Μετεγχειρητική ναυτία και έμετος.

Πρωταρχικό μέλημα της λαπαροσκοπικής-θωρακοσκοπικής χειρουργικής είναι η ελαχιστοποίηση του χειρουργικού τραύματος. Αυτό συνεπάγεται τη μείωση του διεγχειρητικού και μετεγχειρητικού στρες και πόνου του μικρού ασθενούς.

Οι επιπλοκές που σχετίζονται με το χειρουργικό τραύμα επίσης μειώνονται σημαντικά, ενώ παράλληλα έχουμε και ελάττωση των συστηματικών επιπλοκών. Αναμφισβήτητα το αισθητικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλύτερο από ότι αυτό που προκύπτει από την κλασική ανοικτή χειρουργική.

Η MIS αποτελεί την εξέλιξη της χειρουργικής. Θεωρούμε ότι πρέπει να είναι η μέθοδος εκλογής αντιμετώπισης των χειρουργικών παθήσεων, όταν πληρούνται οι προαναφερθείσες προυποθέσεις.

Η τεχνική εφαρμόζεται στην Ελλάδα από το 2003 με απόλυτη επιτυχία με ολοένα αυξανόμενο αριθμό περιστατικών. Η αποδοχή της μεθόδου από το οικογενειακό περιβάλλον είναι απόλυτη, γεγονός που οφείλεται στη μείωση του χρόνου νοσηλείας και του μετεγχειρητικού πόνου καθώς και στο άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.

Η MIS υπόσχεται πολλά στο μέλλον. Σταδιακά θα αντικαταστήσει την ανοικτή χειρουργική με πολύ μεγάλα οφέλη στη μετέπειτα πορεία των μικρών μας φίλων.

Χρήστος Χιωτίνης, MD,PhD, Χειρουργός Παίδων, Διευθυντής Παιδοχειρουργικής Κλινικής, Νοσοκομείου Παίδων «ΜΗΤΕΡΑ»