Για τους περισσότερους, το νερό είναι κάτι σαν λύτρωση, ειδικά τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού. Για κάποιους, όμως, ένα δροσερό ποτήρι κρυστάλλινο νερό δεν είναι τόσο δελεαστικό όσο ακούγεται...

Ίσως δεν το έχετε ακούσει ποτέ, ίσως δεν έχει τύχει να γνωρίσετε ποτέ άνθρωπο που δεν προτιμά να πίνει νερό, αυτό, όμως, δεν αναιρεί το γεγονός ότι υπάρχουν κάποιοι εκεί έξω, που προτιμούν να πιουν οτιδήποτε άλλο εκτός από νερό όταν διψάσουν. Πώς γίνεται αυτό; Πριν εξηγήσουμε το πώς ένα σημαντικό κομμάτι της διατροφής και της ενυδάτωσης μπορεί να μην είναι το ίδιο αρεστό σε ορισμένους ανθρώπους, πρέπει να εξετάσουμε μια παράμετρο: το γεγονός ότι το νερό δεν πόσιμο σε πολλά μέρη.

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και του κόσμου, το νερό προκαλεί ανασφάλεια σχετικά με το κατά πόσο καθαρό και ασφαλές είναι να το πιει κάποιος. Αυτό από μόνο του, δυσκολεύει πολύ την καθημερινότητα, όπου κάποιος δεν μπορεί απλώς να ανοίξει τη βρύση και να γεμίσει το ποτήρι του με νερό, αλλά πρέπει να το προτιμήσει εμφιαλωμένο. Αυτό, για κάποιους ανθρώπους δρα αρνητικά και πολλές φορές μπορεί να προτιμήσουν κάποιου άλλου είδους υγρό πέραν του νερού για να ξεδιψάσουν.

Ας υποθέσουμε, όμως, ότι το νερό είναι καθαρό και ασφαλές για όλους. Είτε προέρχεται από τη βρύση, είτε είναι εμφιαλωμένο, γιατί μπορεί σε κάποιον να μην αρέσει η γεύση του, την οποία οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται;

Καταρχάς, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η στοματική φυσιολογία δεν είναι ακριβώς η ίδια για όλους τους ανθρώπους και μόνο (περίπου) ο μισός πληθυσμός του πλανήτη έχει αυτό που θεωρούν οι επιστήμονες φυσιολογικές γλωσσικές θηλές, αυτά τα μικρά «καρουμπαλάκια» στη γλώσσα όπου βρίσκονται τα γευστικά κύτταρα. Ο υπόλοιπος πληθυσμός χωρίζεται σε αυτούς που έχουν παραπάνω γεύση από το κανονικό και σε εκείνους που σημειώνουν μειωμένης έντασης γεύση.

Το αν κάποιος βρίσκει την ήπια (για τους περισσότερους ανθρώπους) γεύση του νερού κάπως ενοχλητική, εξαρτάται κατά πολύ από το πλήθος των γευστικών καλύκων. Έτσι λοιπόν, όσοι έχουν αυξημένη την αίσθηση της γεύσης, συνήθως αναφέρουν αποστροφή προς τις πικρές τροφές, όπως τα ωμά λαχανικά, και στην περίπτωση του νερού, κάποια μέταλλα που ανευρίσκονται σε αυτό πυροδοτούν την ίδια αίσθηση.

Κάτι ακόμη που συμβάλλει στην άσχημη γεύση που αφήνει το νερό σε κάποιους, είναι λίγο πιο σουρεαλιστικό κι έχει να κάνει με το ότι το στόμα μας δεν έχει πάντα την ίδια γεύση. Αν, για παράδειγμα, φύγετε το πρωί για τη δουλειά χωρίς να φάτε και να πιείτε τίποτα, το στόμα σας θα έχει στη συνέχεια μια ήπια αλμυρή γεύση. Εσείς μπορεί να μην το καταλαβαίνετε, αλλά όταν ο οργανισμός σας σιγά-σιγά αφυδατώνεται, το στόμα σας σταδιακά αποκτά μια υφάλμυρη ποιότητα.

Όταν αφού συμβεί αυτό πιείτε λίγο νερό, γίνεται κάτι σαν επανεκκίνηση στις «ρυθμίσεις» του στόματος, αλλά όχι απαραίτητα στο ίδιο σημείο κάθε φορά. Όταν πίνουμε νερό την ώρα που οι υποδοχείς της γλώσσας έχουν ενεργοποιηθεί και έχουμε μια πιο αλμυρή γεύση, το αποτέλεσμα είναι να ενεργοποιηθούν είτε οι γευστικοί κάλυκες που αντιδρούν στο πικρό ή στο ξινό. Με τον ίδιο τρόπο, αν δοκιμάσουμε κάτι όξινο κι έπειτα πιούμε νερό, τότε ενεργοποιούνται οι υποδοχείς που αφορούν το γλυκό.

Η επιστήμη πίσω από αυτό το φαινόμενο είναι ο λόγος που οι σομελιέ μπορούν να συμβουλεύσουν τους επισκέπτες ενός εστιατορίου ποια κρασιά ταιριάζουν καλύτερα με κάποια φαγητά. Μια γουλιά γλυκό λευκό κρασί έπειτα από μια μπουκιά ψητού ψαριού με λεμόνι μπορεί να πυροδοτήσει μια παιχνιδιάρικη αντίδραση, κάνοντας τόσο το κρασί, όσο και το ψάρι, να έχουν μια πιο έντονη και ωραία αίσθηση στο στόμα (και στο μυαλό). Ένα όξινο, μεταλλικό κρασί, όμως, θα έδινε το αντίθετο αποτέλεσμα, κάνοντάς μας να θεωρήσουμε και τις δύο γεύσεις βαρετές και χωρίς ένταση. 

Τα καλά νέα είναι ότι αν το νερό δεν είναι από τα αγαπημένα σας υγρά, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να το απολαύσετε. Μπορείτε να «παίξετε» με όλα τα είδη υποδοχέων της γλώσσας (αλμυρό, γλυκό, ξινό, πικρό, umami) δοκιμάζοντας γεύσεις και πίνοντας λίγο νερό έπειτα από κάθε φορά. Έτσι θα διαπιστώσετε ότι αν πίνετε νερό έπειτα από κάτι γευστικό, τότε έχει καλύτερη γεύση και δεν χρειάζεται να στραφείτε σε άλλα υγρά για την ενυδάτωσή σας.