Το λουκούμι της Σύρου: Η γλυκιά υπογραφή του Αιγαίου

loukoumi
ΔΕΥΤΕΡΑ, 01 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2025

Ένα πέρασμα από τη Σύρο αρκεί για να γλυκαθείτε με τον πιο παραδοσιακό τρόπο.

Το πιο αρχοντικό νησί των Κυκλάδων, εκτός από τον πολιτισμό και τον ξεχωριστό χαρακτήρα του, με την Ερμούπολη να δεσπόζει ως πρωταγωνίστρια του συμπλέγματος, ξεχωρίζει και για έναν ακόμη λόγο, γλυκό, που χωράει σε μια μπουκιά: το λουκούμι του.

Πρόκειται για ένα από τα πιο εμβληματικά γλυκίσματα του Αιγαίου, που εδώ και σχεδόν δύο αιώνες συνοδεύει κάθε στιγμή φιλοξενίας, γιορτής ή απλής καθημερινής απόλαυσης. Το συριανό λουκούμι δεν είναι απλώς ένα γλυκό, είναι κομμάτι της ιστορίας και της ταυτότητας του νησιού που δεν γίνεται να μην δοκιμάσετε, αν επισκεφτείτε τη Σύρο.

Γλυκιά παράδοση αιώνων
Η ιστορία του λουκουμιού στη Σύρο ξεκινά τον 19ο αιώνα, όταν πρόσφυγες από τη Χίο εγκαταστάθηκαν στην Ερμούπολη φέρνοντας μαζί τους την τέχνη της παρασκευής του, με χιώτικη μαστίχα. Η πόλη τότε γνώριζε ακμή ως εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο κι έτσι το λουκούμι βρήκε πρόσφορο έδαφος για να εξελιχθεί και να καθιερωθεί. Σύντομα οι μικρές βιοτεχνίες λουκουμιού πολλαπλασιάστηκαν, δημιουργώντας μια παράδοση που περνάει μέχρι σήμερα από γενιά σε γενιά. Το λουκούμι της Σύρου έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, καθώς οι ναυτικοί το έπαιρναν μαζί τους στα ταξίδια και το πρόσφεραν ως δώρο. Η μεγάλη του αντοχή στο χρόνο, σε συνδυασμό με τη χαρακτηριστική γεύση και τα φίνα αρώματα, το κατέστησαν ιδανικό συνοδευτικό για τον καφέ και τον ελληνικό τρόπο φιλοξενίας. Να πούμε ότι η πρώτη επίσημη σφραγίδα λουκουμοποιού, δηλαδή η πρώτη πιστοποίηση με επωνυμία ή σήμα, χρονολογείται από το 1837 και ανήκει στον Νικόλαο Σταματελάκη, εκ Κωνσταντινούπολης, με καταγωγή από τη Χίο.

Η τέχνη της παρασκευής του
Η παρασκευή του συριανού λουκουμιού μπορεί να μοιάζει απλή, όμως απαιτεί μεγάλη δεξιοτεχνία. Η βάση του είναι το νερό, η ζάχαρη και το άμυλο, που με αργό βράσιμο αποκτούν την ελαστική και βελούδινη υφή που το χαρακτηρίζει. Το μυστικό, όμως, κρύβεται στη σωστή θερμοκρασία και στον χρόνο, στοιχεία που μόνο οι έμπειροι λουκουμοποιοί γνωρίζουν καλά.

Στη συνέχεια προστίθενται τα αρώματα και οι γεύσεις: μαστίχα, τριαντάφυλλο, περγαμόντο, κακάο ή αμύγδαλο. Υπάρχουν και πιο σύγχρονες παραλλαγές, με φιστίκι Αιγίνης, καρύδα ή ακόμα και εξωτικά φρούτα, αλλά τα κλασικά αρώματα εξακολουθούν να έχουν την πρώτη θέση στις καρδιές όσων το αγαπούν. Τέλος, τα λουκούμια κόβονται σε κύβους και πασπαλίζονται με άχνη ζάχαρη, ώστε να μη κολλούν μεταξύ τους και να έχουν την γνώριμη λευκή, «χιονισμένη» όψη.

Η υφή του είναι απαλή, σχεδόν μεταξένια, και λιώνει στο στόμα χωρίς να είναι υπερβολικά γλυκό. Το άρωμα της μαστίχας ή του τριαντάφυλλου αναδύεται διακριτικά, ενώ η ελαφριά ζάχαρη στην επιφάνεια δίνει μια ισορροπημένη γλυκύτητα. Είναι το τέλειο ταίρι για τον ελληνικό καφέ, αλλά ταιριάζει εξίσου όμορφα με ένα τσάι ή ακόμα και μόνο του, σαν μικρή πολυτέλεια της ημέρας.
Στη Σύρο, το λουκούμι δεν είναι απλώς κεράσμα, είναι σύμβολο φιλοξενίας και κάθε μπουκιά είναι και μια μικρή ανάμνηση από το Αιγαίο, που ξυπνάει νοσταλγία και χαμόγελα.

Πού θα το βρείτε
Στο νησί θα βρείτε αρκετά παραδοσιακά εργαστήρια και καταστήματα που συνεχίζουν την τέχνη της παρασκευής λουκουμιών με τον ίδιο μεράκι. Στην Ερμούπολη, τα λουκούμια Κανακάρη (2281 087572), Λειβαδάρας (2281 088634), Κορρές (2281 082037), αλλά και Συκουτρής (2281 081390) κάνουν θραύση.