Ορχάν Παμούκ: οικογενειακή σάγκα
Ο Ορχάν Παμούκ, από τους δημοφιλέστερους συγγραφείς στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, ξετυλίγει μια πολυεπίπεδη, οικογενειακή σάγκα στο μυθιστόρημά του «Ο Τζεβντέτ Μπέη και οι γιοι του» (εκδ. Ωκεανίδα). Το βιβλίο του νομπελίστα Τούρκου συγγραφέα μέσα από το ιδιωτικό αποκαλύπτει το δημόσιο, διεισδύοντας στα βαθύτερα στρώματα της τουρκικής κοινωνίας.
Το μυθιστόρημα καλύπτει τη ζωή τριών γενιών μιας οικογένειας από τις αρχές του αιώνα, τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του σουλτάνου Αμπντουλχαμίτ, μέχρι τις μέρες μας.
Ο Τζεβντέτ μπέη είναι ιδιοκτήτης μικρού εμπορικού καταστήματος κι ένας από τους πρώτους Μουσουλμάνους εμπόρους, που στόχος και φιλοδοξία του είναι να γίνει πλούσιος και να αποκτήσει μια σύγχρονη οικογένεια "Δυτικού" τύπου και νοοτροπίας. Η ιστορία του Τζεβντέτ μπέη και των γιων του είναι, κατά μία έννοια, και η ιστορία της ιδιωτικής ζωής στα χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Στο πανοραμικό αυτό μυθιστόρημα, περιγράφονται τα εσωτερικά των σπιτιών, ο καινούργιος τρόπος ζωής στις πολυκατοικίες, οι ισχυρές, εκδυτικισμένες οικογένειες, τα κυριακάτικα απογεύματα γύρω από το ραδιόφωνο, οι βόλτες για ψώνια στα μαγαζιά στο Μπέγιογλου, οι αγάπες και τα πάθη της ανερχόμενης αστικής τάξης της τουρκικής κοινωνίας.
«Όταν αποφάσισα ότι θα γίνω συγγραφέας», λέει ο Ορχάν Παμούκ στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του «Άλλα χρώματα»: (συνέντευξη στο Paris Review) «δεν ήξερα τι ήθελα να γράψω. Μάλιστα, έκανα κι ένα-δυο λάθος ξεκινήματα. Έχω ακόμη τις σημειώσεις μου. Έπειτα από έξι μήνες όμως είχα ήδη το προσχέδιο του βιβλίου που εκδόθηκε τελικά: Τζεβντέτ μπέη και υιοί. Είναι μια οικογενειακή σάγκα. Όπως η Forsyte saga του Τζον Γκαλσγουόρθι ή οι Μπούντενμπροκ του Τόμας Μαν».
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
O Oρχάν Παμούκ (Orhan Pamuk) γεννήθηκε στην Kωνσταντινούπολη το 1952. Tελείωσε το λύκειο στη Pοβέρτιο σχολή, σπούδασε τρία χρόνια αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο και το 1976 αποφοίτησε από το Iνστιτούτο Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Kωνσταντινούπολης. Έζησε τρία χρόνια στις HΠA, όπου εργάστηκε σαν ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Aϊόβα και στο Kολούμπια της Nέας Yόρκης.
Άρχισε να γράφει το 1974. Tο πρώτο του μυθιστόρημα, Tζεβντέτ μπέης και υιοί, βραβεύτηκε το 1979 στο διαγωνισμό μυθιστορήματος των εκδόσεων Mιλλιέτ. Tο βιβλίο αυτό εκδόθηκε το 1982 και την επόμενη χρονιά πήρε το βραβείο μυθιστορήματος Oρχάν Kεμάλ. Tο δεύτερο βιβλίο του, Το σπίτι της σιωπής, (1982), μεταφράστηκε στα γαλλικά και το 1991 τιμήθηκε με το βραβείο Prix de la découverte Européenne. Tο ιστορικό του μυθιστόρημα, Το Λευκό Κάστρο (Ωκεανίδα 2005) μεγάλωσε τη φήμη του μέσα κι έξω από την Tουρκία. Oι «Nιου Γιορκ Tάιμς» έγραψαν τότε γι' αυτόν: «Ένα αστέρι γεννήθηκε στην Aνατολή» . Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα, Το μαύρο βιβλίο, 1990, ένα από τα πιο συζητημένα και πολυδιαβασμένα έργα της σύγχρονης τουρκικής λογοτεχνίας, Η καινούργια ζωή 1994, Με λένε Κόκκινο 1998, Χιόνι 2007, Ιστανμπούλ, πόλη και αναμνήσεις, 2009, Το μουσείο της αθωότητας 2009, Άλλα χρώματα 2010.
Tα βιβλία του Ορχάν Παμούκ έχουν μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες. Eίναι παντρεμένος, έχει ένα κοριτσάκι και ζει στην Kωνσταντινούπολη. Έχει τιμηθεί το 2006 με το Nόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.
Πληροφορίες: «Ο Τζεβντέτ Μπέη και οι γιοι του» του Ορχάν Παμούκ, μετάφραση: Στέλλα Βρεττού, εκδ. Ωκεανίδα.







