Τη δυνατότητα να γνωρίσουμε την αφρόκρεμα της λογοτεχνικής σκηνής της γειτονικής μας Ιταλίας, μας δίνει η εκδήλωση που διοργανώνεται στο Megaron Plus για το ιταλικό βραβείο Premio Strega, στις 29 Νοεμβρίου.

Προσκεκλημένοι στην εκδήλωση είναι δύο συγγραφείς που απέσπασαν πρόσφατα την κορυφαία λογοτεχνική διάκριση στην Ιταλία, το Premio Strega: ο Εντοάρντο Νέζι και ο Αλεσάντρο Πιπέρνο, δυο διαφορετικές λογοτεχνικές φωνές που αφουγκράζονται τον παλμό της ιταλικής κουλτούρας. Με το Premio Strega έχουν βραβευτεί στο παρελθόν ιταλοί συγγραφείς με διεθνή ακτινοβολία, όπως οι Τσέζαρε Παβέζε, Πρίμο Λέβι, Ουμπέρτο Έκο, Κλαούντιο Μάγκρις κ.α.

Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας, υποστήριξε τη σύσταση ελληνικής επιτροπής ανάγνωσης των υποψήφιων για το βραβείο έργων. Το βραβείο του 2012 και η απονομή στον Αλεσάντρο Πιπέρνο έγινε με τη συμβολή της ελληνικής επιτροπής.

Η νεαρή Επιτροπή Ανάγνωσης της Αθήνας συναντάει στις 29 Νοεμβρίου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus τους δύο συγγραφείς-νικητές του 2011 και του 2012, πλαισιωμένους από τον Στέφανο Πετρόκι, συντονιστή του Premio Strega και τους μεταφραστές των έργων στα ελληνικά, Ανταίο Χρυσοστομίδη και Άννα Παπασταύρου. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Πέτρος Μάρκαρης.

Ο Αλεσάντρο Πιπέρνο βραβεύτηκε εφέτος για το βιβλίο του «Inseparabili» (Αχώριστοι – εκδόσεις Mondadori) και ο Εντοάρντο Νέζι, το 2011, για την «Storia della mia gente» (Οι δικοί μου άνθρωποι- εκδόσεις Bompiani).

Οι δύο συγγραφείς ανήκουν σε διαφορετικά σύμπαντα: Ακτιβιστής, σφοδρός κοινωνικός και πολιτικός σχολιαστής, σκηνοθέτης και μεταφραστής του Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, ο Νέζι, καθηγητής πανεπιστημίου, δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας, ο Πιπέρνο με μια σταθερή κατάδυση-ανατομία στην εβραϊκή του ταυτότητα, έχει χαρακτηριστεί από τους κριτικούς ο Φίλιπ Ροθ της Ιταλίας.

Στο βιβλίο του «Inseparabili», ο Αλεσάντρο Πιπέρνο παρακολουθεί τις ζωές δύο αδελφών –γιών Εβραίου πατέρα- μετά το δύσκολο θάνατο του πατέρα τους. Το έργο, έχει μια «προφανή αυτοβιογραφική διάσταση», όπως έγραψε η Ρεπούμπλικα, που το χαρακτήρισε «ένα χρονικό προμελετημένης βίας, στα όρια του αυτοακρωτηριασμού».

«Ο διωγμός» του Πιπέρνο

Πρόσφατα μεταφράστηκε στα ελληνικά από τις εκδ. Πατάκη, το μυθιστόρημα του Πιπέρνο «Ο διωγμός-φωτιά, φίλη της μνήμης» (μετάφραση: Άννα Παπασταύρου. Σε αυτήν την ιστορία, ο Πιπέρνο τοποθετεί τους ήρωές του στο 1986, σε μια βίλα πνιγμένη στο πράσινο έξω από τη Ρώμη. Όπως επισημαίνεται στην περίληψη του βιβλίου: «Μαζεμένη γύρω από το βραδινό τραπέζι, μια υπέροχη οικογένεια: ο Λέο, ένας σαρανταοχτάχρονος γιατρός διεθνούς φήμης, η Ραχήλ, γιατρός και μητέρα αυστηρή και αφοσιωμένη, ο Φίλιππο και ο Σάμουελ, τα παιδιά τους, στο κατώφλι της εφηβείας. Οι ειδήσεις των οχτώ αντιφεγγίζουν στο φόντο αυτής της σχεδόν τέλειας ιδιωτικής στιγμής μέχρι που, από την ίδια την τηλεόραση, έρχεται η είδηση-σκάνδαλο που θα αλλάξει για πάντα τη ζωή όλων των μελών της οικογένειας Ποντεκόρβο.

Ο Λέο κατηγορείται για αποπλάνηση ενός δωδεκάχρονου κοριτσιού. Μέσα σε μια νύχτα ο καθηγητής Ποντεκόρβο μετατρέπεται από εκλεκτό εκπρόσωπο της κοινωνίας σε αντικείμενο της δημόσιας κατακραυγής: ανυπεράσπιστο θύμα απέναντι στο μίσος, τα κουτσομπολιά, τις κατηγορίες, τη δυσφήμηση, τον εκφοβισμό. Η δραστηριότητα του διευθυντή κλινικής, η ακεραιότητα του καθηγητή, κάθε λεπτομέρεια της προσωπικής και κοινωνικής του ζωής είναι έτοιμη να τεθεί υπό αμφισβήτηση από τους εχθρούς κι από τους φίλους του παρελθόντος, από αδηφάγους δημοσιογράφους και φιλόψογους δικαστικούς, πλανερούς βοηθούς και πανούργους δικηγόρους...

Και μέσα στον εκκωφαντικό εφιάλτη, η σιωπή της συζύγου και των παιδιών του είναι ακόμη πιο εφιαλτική. Μήπως άραγε αυτοί είναι οι πρώτοι που δεν πιστεύουν στην αθωότητά του;

Ο Πιπέρνο μάς διηγείται την ιστορία ενός επιτυχημένου ανθρώπου που απροειδοποίητα και ξαφνικά βρέθηκε αντιμέτωπος με τον ναρκισσισμό του και με τις παιδικές του αδυναμίες. Μας μιλάει για μια οικογένεια, για τις συνήθειές της, τα συναισθήματα και τα ταμπού της. Αυτό το σπουδαίο μυθιστόρημα, με χαρακτήρες που θα μείνουν αλησμόνητοι, φέρνει στο προσκήνιο ένα σπίτι που μοιάζει συνταρακτικά με τα δικά μας σπίτια, το άχρονο και αλύτρωτο δράμα της ανθρώπινης δικαιοσύνης και των (αναπόφευκτων;) λαθών της».

Από την άλλη πλευρά, το μαχητικό βιβλίο του Εντοάρντο Νέζι «Οι δικοί μου άνθρωποι» (μετάφραση Ανταίος Χρυσοστομίδης),εκδ. Καστανιώτη κινείται μεταξύ μυθιστορήματος και δοκιμίου, αυτοβιογραφίας και οικονομικής ανάλυσης. Όπως σημειώνουν οι συντελεστές της έκδοσης: «αποτελεί μια σκληρή όσο και οξυδερκή καταγγελία της κρίσης που βιώνουμε σήμερα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, το οποίο έδωσε μεγαλύτερη σημασία στις οικονομικές παραμέτρους και λιγότερη στις ανθρώπινες ανάγκες. Περιγράφοντας την κρίση της υφαντουργίας στη γενέτειρά του, το Πράτο, και την άνευ όρων παράδοσή της στους Κινέζους, ο Νέζι γράφει ένα βιβλίο που ενδιαφέρει εξίσου τους Έλληνες, τους Ισπανούς, όλους όσοι ζούνε σήμερα μια οικονομική και πολιτισμική κρίση που θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ένα βιβλίο που προκάλεσε συζητήσεις στην πατρίδα του — από τις πιο ζωντανές και ασυνήθιστες εκφράσεις της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας».

Πληροφορίες: Το Premio Strega στην Αθήνα, στις 29 Νοεμβρίου, στον κύκλο εκδηλώσεων του Megaron Plus, (Mέγαρο Μουσικής Αθηνών), ώρα έναρξης: 19:00. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας που διανέμονται από τις 17:30. Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο.