Πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, βιβλία, χειρόγραφα και πολλά άλλα αντικείμενα από τη ζωή της, δημιουργούν το εικαστικό πορτρέτο της Δούκισσας της Πλακεντίας, από τις 17 Δεκεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

H έκθεση «Δούκισσα της Πλακεντίας. Ιστορία και Μύθος» φιλοξενείται από τις 17 Δεκεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, με πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, βιβλία, χειρόγραφα και πολλά άλλα αντικείμενα για τη ζωή της δούκισσας.

Η ιστορία της Sophie de Marbois (Δούκισσας της Πλακεντίας) είναι στενά συνδεδεμένη με το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, καθώς η Villa Ilissia, το χειμερινό της ανάκτορο, παραχωρήθηκε στο Μουσείο το 1926 για να στεγάσει τις συλλογές του.

Δεν θα μπορούσε λοιπόν, να μην σχεδιαστεί μία έκθεση αφιερωμένη στην πρώτη ιδιοκτήτρια του μεγάρου των Ιλισσίων. Βέβαια, η Δούκισσα της Πλακεντίας δεν διευκόλυνε καθόλου αυτή την προσπάθεια και παρέμεινε αφοσιωμένη στις επιχειρηματικές της δραστηριότητες, αποτραβηγμένη από τον περισσότερο κόσμο, αδιάφορη για την εικόνα που σχημάτιζε ο κόσμος για εκείνη.

Υπήρξε ιδιότροπη, απόμακρη, φειδωλή. Δεν είχε προνοήσει να αφήσει πίσω της υλικά κατάλοιπα, αντικείμενα αρκετά ώστε να βοηθήσουν στην ανασύσταση του χώρου της, του τρόπου ζωής της, του περιβάλλοντος και των συνηθειών της. Πιθανότατα δεν την είχε ποτέ απασχολήσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Επιπλέον, έφυγε από τη ζωή χωρίς να αφήσει διαθήκη, με αποτέλεσμα όλα της τα υπάρχοντα να διαμοιραστούν σε συγγενείς και φίλους και να χαθούν σε ιδιωτικές συλλογές και κατοικίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η δομή της έκθεσης

Το νήμα της διήγησης για τη ζωή της ξεκινά από τον συνδετικό κρίκο του Βυζαντινού Μουσείου με τη Δούκισσα, τη Villa Ilissia δηλαδή. Έτσι, στον διάδρομο που οδηγεί τον θεατή στους χώρους της έκθεσης παρουσιάζεται μια σειρά φωτογραφιών του μεγάρου των Ιλισσίων που δίνουν μια σαφή εικόνα του οικοδομήματος, στο οποίο διέμεινε η Δούκισσα από το 1848 έως το 1854 και το οποίο αυτή την εποχή βρίσκεται σε διαδικασία ανακαίνισης.

Από τον διάδρομο, ο θεατής προσεγγίζει την πρώτη αίθουσα της έκθεσης που παρουσιάζει στοιχεία για την Sophie de Marbois και την εποχή της. Στην ενότητα «Από τη Γαλλία της Επανάστασης στην επαναστατημένη Ελλάδα», η προσωπογραφία της Δούκισσας υποδέχεται τους επισκέπτες, περιστοιχισμένη από πορτρέτα του πατέρα και του συζύγου της.

Οι πληροφορίες για την καταγωγή και την οικογένειά της συμπληρώνονται από τη διήγηση των ανήσυχων χρόνων της Γαλλικής Επανάστασης και της Παλινόρθωσης, στα οποία αυτή έζησε και ανατράφηκε. Η σύντομη σκιαγράφηση του κινήματος του Φιλελληνισμού, μέσα από λογοτεχνικά κείμενα και έργα τέχνης, προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το ρομαντικό αυτό ρεύμα που οδήγησε τη Δούκισσα ως την Ελλάδα.

Ακολουθεί η ενότητα «Ζωή και δράση στην Αθήνα», στην οποία παρουσιάζονται η άφιξη της Δούκισσας στην Ελλάδα, οι εισφορές της προς τον αγώνα και οι δωρεές της στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Τη διήγηση εμπλουτίζουν αναφορές στην Ελλάδα του Όθωνα, στην πολιτική κατάσταση και καλλιτεχνική παραγωγή του νεοσύστατου κράτους, αλλά και στη ζωή της πρωτεύουσάς του, την Αθήνα.

Η σημαντικότερη κληρονομιά που άφησε η Δούκισσα είναι τα κτήριά της. Κατά συνέπεια, αυτά αποτελούν σημαντικό τμήμα της εκθεσιακής αυτής ενότητας. Μέσα από φωτογραφικό και αρχειακό υλικό αναδεικνύεται η οικοδομική δραστηριότητα της Δούκισσας και παρουσιάζονται τα ανεξίτηλα ίχνη της δράσης της: τα κτίσματά της στην Αθήνα και την Πεντέλη.

Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στα πιο σημαντικά και γνωστά γεγονότα της ζωής της: την απαγωγή της από ληστές, την πυρκαγιά στην πρώτη κατοικία της στην Αθήνα και τον θάνατό της, μέσα από την ειδησεογραφία της εποχής. Τα ιστορικά αυτά περιστατικά οδηγούν τον επισκέπτη στο τελευταίο μέρος της έκθεσης που είναι αφιερωμένο στον «Μύθο». Εκεί παρουσιάζονται οι ποικίλες μυθιστορηματικές αποδόσεις της ζωής της, καθώς και οι τεκμηριωμένες βιογραφίες της, αναγνώσματα που μαρτυρούν το άσβεστο ενδιαφέρον συγγραφέων και αναγνωστών για τον βίο και την προσωπικότητά της.

Πληροφορίες: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Βασ. Σοφίας 22 Κολωνάκι, 210 7211027 210-7232178, είσοδος 4 ευρώ. Διάρκεια μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου.