Ακόμη και κλασικά έργα, όπως «Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» του Μαρκ Τουαίην υπόκεινται σε δραστικές αλλαγές για να συμβαδίσουν με τις σύγχρονες αντιλήψεις.

Σε μια νέα έκδοση του βιβλίου «Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν», κάτι λείπει. Η λέξη «αράπης» έχει αντικατασταθεί σε όλο το βιβλίο – συνολικά 219 φορές- από τη λέξη «σκλάβος». Την αλλαγή αυτή πραγματοποίησε ο εκδοτικός οίκος NewSouth Books με έδρα την Αλαμπάμα, που θα κυκλοφορήσει τη νέα έκδοση το Φεβρουάριο, αρχικά με 7.500 αντίτυπα.

Το συγκεκριμένο βιβλίο βρίσκεται στην τέταρτη θέση της λίστας με τα περισσότερο απαγορευμένα βιβλία στα αμερικανικά σχολεία σύμφωνα με το «Banned in the USA», τον κατάλογο με τα απαγορευμένα βιβλία στις δημόσιες βιβλιοθήκες και στα σχολεία των ΗΠΑ.

Όπως αναφέρουν οι New York Times, o Alan Gribben, καθηγητής Αγγλικών στο Πανεπιστήμιο Auburn στο Μοντγκόμερι, έδωσε την ιδέα αυτή στον εκδότη τον περασμένο Ιουλίο. Ο κ. Gribben δήλωσε ότι δίδασκε στα μαθήματά του τον Mαρκ Τουαίην για δεκαετίες και πάντα δίσταζε πριν διαβάσει μεγαλοφώνως το κοινό φυλετικό επίθετο «αράπης», που χρησιμοποιείται ελεύθερα στο βιβλίο, μια αντανάκλαση των κοινωνικών στάσεων στα μέσα του 19ου αιώνα.

«Ακόμη κι όταν ήμουν μεταπτυχιακός φοιτητής στο Berkeley, δίσταζα να προφέρω αυτή τη λέξη όταν δίδασκα για τους Χάκλμπερι Φιν ή Τομ Σόγιερ», προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «και δε νομίζω να είμαι ο μόνος». Ο κ. Gribben ανησυχούσε πως ο Χάκλεμπερι Φιν παρουσίαζε μειωμένη αναγνωσιμότητα και για αυτό θέλησε να προσφέρει μια έκδοση, όχι για τους μελετητές , αλλά για τους λοιπούς αναγνώστες. Παράλληλα τονίζει: «η έντονη κοινωνική κριτική παραμένει στο βιβλίο. Το χιούμορ είναι άθικτο. Απλά είχα την ιδέα να μας απαλλάξω από την εμμονή σε αυτή τη μία λέξη και να αφήσω την ιστορία να σταθεί μόνη της».

Πάντως, η πρωτοβουλία αυτή πυροδότησε πλήθος αντιδράσεων, κατηγορώντας τον εκδότη για «λογοκρισία» και «πολιτική ορθότητα», ή απλά για την υποκειμενική πρωτοβουλία αλλοίωσης του λόγου ενός λογοτεχνικού έργου.

«Δε με ενοχλεί τίποτα στο Χάκλμπερι Φιν», δήλωσε η Elizabeth Absher, καθηγήτρια αγγλικών στο South Mountain High School στην Αριζόνα. «Είμαι οπαδός του Μαρκ Τουαίην και ακούω πολύ χειρότερα στο διάδρομο μπροστά από την τάξη μου... Πιστεύω ότι η γλώσσα των συγγραφέων θα πρέπει να αφήνεται ως έχει. Αν είναι ιδιαίτερα προσβλητική, δε θα πρέπει να βρίσκεται στα σχολεία, αλλά αν εκφράζει το πώς ένιωθε ο κόσμος για τους σκλάβους και τις φυλές εκείνη την εποχή, είναι κάτι που θα πρέπει να το συζητήσω μέσα από τη διδασκαλία».

Στην online έκδοση του Time, αναφέρεται ότι το 1885, η δημόσια βιβλιοθήκη Concord στη Μασαχουσέτη κατηγόρησε το κλασικό αυτό βιβλίο για «χονδροειδή γλώσσα» και κριτικοί χαρακτήρισαν εκφράσεις στη γλώσσα του Mαρκ Τουαίην ως ταπεινωτικές και επιζήμιες. Σύμφωνα πάντα με το Time και άλλα βιβλία έχουν δεχθεί «εξαγνιστικές» αλλαγές όπως για παράδειγμα η «Λολίτα» του Ναμπόκοφ, η σειρά των βιβλίων Χάρι Πότερ αλλά και οι «Σατανικοί στίχοι» του Σαλμάν Ρουσντί.