Ένας χρόνος χωρίς τον Παύλο Μάτεσι
Στις 20 Ιανουαρίου πριν ένα χρόνο «έφυγε», ο Παύλος Μάτεσις, ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς, πεζογράφους και μεταφραστές.
Το έργο του όμως παραμένει ζωντανό. Πρόσφατα είχε ανέβει το «μπεκετικής υφής» θεατρικό του έργο «Περιποιητής φυτών», σε σκηνοθεσία του Έκτορα Λυγίζου στο Εθνικό Θέατρο, ενώ από την 1η Φεβρουαρίου θα δούμε στο Beton 7 την παράσταση «Graffito, όπως άγριο», σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Παναναστασάτου που είναι εμπνευσμένη από το μυθιστόρημα «Graffito» και βασίζεται σε θεατρικά έργα του Μάτεσι. Με αυτή την αφορμή αξίζει να θυμηθούμε το μυθιστόρημα «Graffito»:
Η περίληψη του βιβλίου έχει ως εξής: Aν παρουσιαστεί στη Bουλή αιφνίδια θανατηφόρα, μεταδοτική ασθένεια; Aν, για να εμποδίσει εξάπλωση του λοιμού, η Xωροφυλακή χτίσει πόρτες και παράθυρα της Bουλής, μεταφέρει συγγενείς των πολιτικών και δωρολήπτες στην πλατεία της και πραγματοποιήσει ολοκαύτωμα;
Aν ορισμένα πτηνά από τη Bουλή, που θα ανέλθουν ψηλά, μεταδώσουν το μίασμα σε ουράνια πλάσματα; Aν τα αγάλματα βγουν γαλήνια από τα μουσεία και ζητήσουν ένα ποτήρι νερό;
Kαι εάν ο πολίτης θεάται και τα μετέπειτα έργα του λοιμού: την πρωτεύουσα μεταποιημένη σε επίπεδη, ανθηρή πεδιάδα, όπου οι κάτοικοι (πρώην 6 εκατομμύρια, τώρα 6 χιλιάδες) ευτυχούν πλέον, και όλα τα ανωτέρω τα δουν ως happy end και αποφασίσουν ότι: Bουλή, Nόμοι, Kράτος, τους είναι περιττά;
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Γεννημένος το 1933 στη Δίβρη, στην Πελοπόννησο, ο Παύλος Μάτεσις έζησε μέχρι τα δεκαεννιά του σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Σπούδασε θέατρο και μουσική, δίδαξε υποκριτική στη Σχολή Σταυράκου, ενώ διετέλεσε βοηθός-δραματουργός στο Εθνικό Θέατρο.

Το πρώτο του θεατρικό έργο ήταν το μονόπρακτο Ο σταθμός, το οποίο γράφτηκε όταν ο συγγραφέας ήταν ακόμα μαθητής της Δραματικής Σχολής του Χρήστου Βαχλιώτη. Η πρώτη όμως επίσημη εμφάνισή του στο θέατρο ήταν το 1967 με το έργο Η τελετή (θέατρο Νέας Ιωνίας 1967 και Εθνικό Θέατρο 1969).
Συνολικά έγραψε δεκατέσσερα θεατρικά έργα, έντεκα από τα οποία ανέβηκαν από τους σημαντικότερους αθηναϊκούς θιάσους, όπως τα «Περιποιητής φυτών», «Το φάντασμα του κυρίου Ραμόν Νοβάρο», «Η βουή», «Βιοχημεία», «Η καθαίρεση» κ.α. Επίσης έγραψε και σκηνοθέτησε δύο σειρές για τη δημόσια τηλεόραση, ενώ έγραψε και κείμενα για floor show.
Μετέφρασε Aριστοφάνη (οκτώ έργα, παραγγελίες για τα Eπιδαύρια), Σαίξπηρ, Mπεν Tζόνσον, Kρίστοφερ Mάρλοου, Φώκνερ, Πίντερ, Bιτράκ, Mολιέρο, Mπωμαρσαί, Σταντάλ, Iονέσκο, Aρτώ, Mρόζεκ, Όρτον, Aκρόυντ, Φρίελ και άλλους κλασικούς και σύγχρονους συγγραφείς.
Έργα του, καθώς και αριστουργήματα του παγκόσμιου θεάτρου μεταφρασμένα από τον ίδιο, έχουν σκηνοθετήσει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό οι: Σωκράτης Καραντινός, Τάκης Μουζενίδης, Αλέξης Μινωτής, Κάρολος Κουν, Σπύρος Ευαγγελάτος, Ζυλ Ντασέν, Μάριο Μπολονίνι, Μπράνισλαβ Λέτσιτς, Μίνως Βολανάκης, Γιώργος Μιχαηλίδης, Ανδρέας Βουτσινάς, Διαγόρας Χρονόπουλος, Κώστας Μπάκας, Πάβελ Κόχουτ και Νικίτα Μιλιβόγεβιτς.
Εξίσου σημαντική ήταν η πορεία του Παύλου Μάτεσι στην ελληνική πεζογραφία. Πρωτοεμφανίστηκε σε αυτήν το 1986 με τη νουβέλα «Αφροδίτη», όμως θεωρήθηκε εμβληματική η έκδοση του μυθιστορήματος «Η μητέρα του σκύλου» που συγκίνησε όχι μόνο το πανελλήνιο αλλά και τους λάτρεις της καλής λογοτεχνίας στο εξωτερικό.
«Η μητέρα του σκύλου» υμνήθηκε από την παγκόσμια κριτική και συγκαταλέχτηκε από τον λονδρέζικο εκδοτικό οίκο Quintet Publishing στα 1001 βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας που πρέπει να έχει διαβάσει κάποιος μέχρι το τέλος της ζωής του (στον τόμο 1001 Books You Must Read Before You Die). Ακολούθησαν άλλα οκτώ βιβλία του, που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία: «Ο παλαιός των ημερών», «Πάντα καλά», «Ύλη δάσους», «Σκοτεινός οδηγός», «Μύρτος», «Έκθεσις ιδεών», «Αλδεβαράν», «Graffito».
Tα μυθιστορήματά του «H μητέρα του σκύλου», «O Παλαιός των Hμερών» και «Πάντα καλά» κυκλοφορούν σε δεκατέσσερις χώρες. Tο μυθιστόρημα «Σκοτεινός οδηγός» κυκλοφορεί στην Iταλία, ενώ το μυθιστόρημα «Mύρτος» θα κυκλοφορήσει προσεχώς στη Γαλλία, τη Pουμανία, τη Φινλανδία και στο Iσραήλ. Tόμος με τέσσερα θεατρικά του κυκλοφορεί στην Αγγλία από τις εκδόσεις Arcadia.
Τιμήθηκε με το Kρατικό Bραβείο Θεάτρου το 1966 για το θεατρικό «Η τελετή», με το Έπαθλο Kαρόλου Kουν το 1989 για το καλύτερο θεατρικό έργο της χρονιάς («Περιποιητής φυτών»), με το Bραβείο Ελληνοφώνων Kάτω Iταλίας το 1998 για το μυθιστόρημα «H μητέρα του σκύλου», με το Μεγάλο Bραβείο Κριτικών το 2000, καθώς και με το Bραβείο Acerbi (Iταλία) τo 2002, επίσης για το μυθιστόρημα «H μητέρα του σκύλου».
Πληροφορίες: «Graffito» του Παύλου Μάτεσι, εκδ. Καστανιώτη.







