Κριτική ταινίας: «Σκότωσέ τους γλυκά»

kritiki-tainias-skotose-tous-gluka

ΠΕΜΠΤΗ, 25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012

Ο πολλά υποσχόμενος νέος σκηνοθέτης Άντριου Ντόμινικ από την Αυστραλία κάνει φέτος την εμφάνισή του στις Κάννες με «έναν άσο στο μανίκι του»: το θρίλερ «Σκότωσέ τους γλυκά».

«Σκότωσέ τους γλυκά» (Killing them softly)

Χαρτοπαιξία, μαφία, γκάγκστερ, πληρωμένοι δολοφόνοι και θεαματικοί πυροβολισμοί αποτελούν τις λέξεις-κλειδιά αυτού του κινηματογραφικού εγχειρήματος που «μιλάει» για την οικονομική κρίση και προσπαθεί επιδεικτικά να μοιάσει στον Ταραντίνο.

Έπειτα από το εντυπωσιακό «Η Δολοφονία του Τζέσε Τζέημς από το δειλό Ρόμπερτ Φορντ», ο Άντριου Ντόμινικ συνεργάζεται ξανά με τον Μπραντ Πιτ δίνοντάς του τον κεντρικό ρόλο. Ο σκηνοθέτης για αυτή την τρίτη του ταινία εμπνεύστηκε από το αστυνομικό μυθιστόρημα «Cogan's Trade» του Τζορτζ Β. Χίγκινς, ενός συγγραφέα που έχει χαρακτηριστεί ως «Ο Μπαλζάκ των κατακαθιών της κοινωνίας της Βοστώνης».

Πράγματι και αυτή η ιστορία είναι ανάλογη: κακοποιοί και εγκλήματα μέσα σε μια ατμόσφαιρα μάτσο που μυρίζει ουίσκι και παραγεμίζεται από «αντρικές» κουβέντες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ταινία παίρνει μέρος μόνο μια γυναίκα η οποία, μάλιστα, είναι πόρνη. Η βάση της πλοκής είναι απλή. Γίνεται μια ληστεία κατά τη διάρκεια μιας παρτίδας πόκερ που διεξαγόταν υπό την προστασία της Μαφίας. Για να μην μείνει ατιμώρητη μια τέτοια πράξη, κάποιοι ισχυροί προσλαμβάνουν τον Τζάκι Κόγκαν (Μπραντ Πιτ) για να «καθαρίσει». Ο Κόγκαν είναι ο τύπος του σχολαστικού πληρωμένου δολοφόνου, συζητάει πολύ πριν περάσει στη δράση και προεκτείνεται σε σχολιασμούς πάνω στα εγκλήματα. Βρίσκεται στο κέντρο των περισσότερων σκηνών του φιλμ ενσαρκώνοντας τον επαγγελματία δολοφόνο με την ψυχρή λογική, θυμίζοντας αρκετά το Χαβιέ Μπαρδέμ στην ταινία «Καμία Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους» των αδελφών Κοέν.

Ο περίγυρος του Κόγκαν απαρτίζεται από πρόσωπα εκκεντρικά, ιδιόμορφα και υπέρ-φλύαρα (και μερικά υπερφίαλα). Οι φλυαρίες και ατέρμονες συζητήσεις καταλαμβάνουν ένα μεγάλο τμήμα της ταινίας αποτελώντας δομικό στοιχείο της και υπογραμμίζοντας το ιδιαίτερο στυλ κινηματογραφικής απόδοσης του Άντριου Ντόμινικ. Ήδη από τις προηγούμενες ταινίες του, έχουν γίνει φανερές οι προτιμήσεις του στους μακρόσυρτους διαλόγους, στους ακανόνιστους ρυθμούς και στις προσεγμένες εικόνες. Χαρακτηριστική είναι μία σκηνή που δείχνει τη διαδρομή μιας σφαίρας σπάζοντας τζάμια σε ρελαντί ρυθμούς ενώ αναμειγνύονται σταγόνες βροχής και ήχοι θρύψαλων που εκτινάσσονται, συνιστώντας όλα τα παραπάνω ένα φαντασμαγορικό θέαμα.

Ωστόσο, πίσω από αυτή την ιστορία εκδίκησης της Μαφίας κρύβεται καλά μια παραβολή της σύγχρονης οικονομικής κρίσης και των αιτιών που την προκάλεσαν. Ο Άντριου Ντόμινικ αντλεί στοιχεία από την ιστορία του Χίγκινς και τα χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για αν συσχετίσει τον κόσμο των κακοποιών με εκείνο των τραπεζιτών. Η οικονομική κρίση της Αμερικής με τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου που επηρέασε τις οικονομίες όλου του κόσμου, όλη αυτή η παγκόσμια οικονομική ανατροπή αντανακλάται έμμεσα στα πρόσωπα της ταινίας και στο απρόσμενο οικονομικό βύθισμα που τελείται από τη μια στιγμή στην άλλη. Ο λόγος δε του Ομπάμα, που ακούγεται από την τηλεόραση, έρχεται να τονίσει αδέξια και με περιττή έμφαση τον πολιτικό χαρακτήρα που υποστηρίζει το φιλμ. Ο Κόγκαν αντικρούει την ενότητα που πρεσβεύει ο αμερικανός πρόεδρος και που τη στηρίζει – όμοια με τον αρχαίο Περικλή στον «Επιτάφιο» του Θουκυδίδη- στις αδιάσειστες αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας.

Η αφίσα της ταινίας που δείχνει ένα ζευγάρι γυαλιά μέσα στα οποία αντανακλάται η σημαία της Αμερικής, ενώ από κάτω ένα πιστόλι σημαδεύει, συνοψίζει όλα τα παραπάνω. Η δομή και η αισθητική της απόδοση, μέσα σε ένα μαύρο φόντο, θυμίζει την αντίστοιχη αφίσα της ταινίας του Ταραντίνο “Death Proof”,όπου πάνω στο καπό ενός μαύρου αυτοκινήτου απεικονίζεται μια νεκροκεφαλή με τα κόκκαλα από κάτω. Ο τρόμος που εκπέμπουν τα γυαλιά με το πιστόλι βρίσκονται σε μια παράλληλη γραμμή αναπαράστασης με τον αντίστοιχο τρόμο που πρεσβεύει η νεκροκεφαλή με τα κόκκαλα στην ταινία του Ταραντίνο.

«Σκότωσέ τους γλυκά» είναι η νέα ταινία του Άντριου Ντόμινικ, γεμάτη γκάγκστερ, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, φλυαρίες, ποτά και συζητήσεις με background την Αμερική και τη σύγχρονη κρίση. Κάποιοι θα ενθουσιαστούν και κάποιοι όχι.

Παίζουν: Μπραντ Πιτ, Ρίτσαρντ Τζένκινς, Τζέιμς Γκαντολφίνι, Ρέι Λιότα, Σκουτ ΜακΝέρι και Μπεν Μέντελσον. Η ταινία προβάλλεται από την Audiovisual.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ