Who is who: Στίβεν Σπίλμπεργκ

who-is-who-stiben-spilmpergk

Φωτογραφία:ΙΜDb. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο brand name στην κινηματογραφική βιομηχανία μετά την Disney

ΚΥΡΙΑΚΗ, 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013

Το click@Life σας παρουσιάζει το σκηνοθέτη που, σύμφωνα με αναλυτές της Wall Street, αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο brand name στην κινηματογραφική βιομηχανία μετά την Disney.

«Θέλω να σκηνοθετώ κάθε μέρα, και τις Κυριακές τις διπλές ώρες», μέσα σε μια μόνο φράση μπορεί να αποτυπωθεί το πάθος του Στίβεν Σπίλμπεργκ για τη σκηνοθεσία και κατ’ επέκταση να καταλάβει κανείς γιατί είναι ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες όλων των εποχών.

Ο γεννημένος στις 18 Δεκεμβρίου 1946, στο Οχάιο, Στίβεν Σπίλμπεργκ, έδειξε από πολύ νεαρή ηλικία την αγάπη και την κλίση του στον κινηματογράφο. Ως έφηβος συνήθιζε να γυρίζει ερασιτεχνικές, μικρού μήκους ταινίες με την παρέα του τις οποίες στη συνέχεια προέβαλε κόβοντας εισιτήριο 25 σεντς. Τελειώνοντας το σχολείο ήταν αποφασισμένος ότι ήθελε να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία, ωστόσο παρά τις δύο φορές που υπέβαλε αίτηση, δεν έγινε δεκτός στο «University of Southern California School of Theater, Film and Television». Έτσι αναγκάστηκε να φοιτήσει σε άλλο πανεπιστήμιο ελπίζοντας σε κάποια μετέπειτα μεταγραφή. Αν και η μεταγραφή αυτή δε συνέβη, ο Σπίλμπεργκ τελικά, αφού έγινε διάσημος πήρε «τιμητικό» πτυχίο από «University of Southern California School of Theater, Film and Television», ενώ λίγο αργότερα, 35 ολόκληρα χρόνια μετά την εγγραφή του αποφοίτησε επίσημα από το άλλο πανεπιστήμιο που σπούδαζε.

Στα 22 του ο Σπίλμπεργκ, μαθητευόμενος τότε στα στούντιο της Universal, έφτιαξε την πρώτη μικρού μήκους ταινία για τους κινηματογράφους, το «Amblin». Η ταινία δεν πέρασε απαρατήρητη από την Universal, κι έτσι ένα χρόνο αργότερα ο Σπίλμπεργκ υπογράφει συμβόλαιο για τις τηλεοπτικές παραγωγές του στούντιο. Η πρώτη του δουλειά είναι ένα επεισόδιο της σειράς «Night Gallery», με πρωταγωνίστρια την Joan Crawford. Η απόπειρά του στέφεται με επιτυχία και τα στούντιο ανανεώνουν το συμβόλαιό του για τέσσερις ακόμα τηλεταινίες, με το γνωστότατο «Duel», να είναι μία από αυτές. O Σπίλμπεργκ ήδη αρχίζει να κάνει αίσθηση με το ταλέντο του και το περιοδικό Hollywood Reporter να τον χαρακτηρίζει «ως νέο και υποσχόμενο σκηνοθέτη».

Τα σαγόνια

Φωτογραφία IMDb O Στίβεν Σπίλμπεργκ στην τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ «American masters»

Η μεγάλη καταξίωση για το Σπίλμπεργκ τόσο σε καλλιτεχνικό όσο και επίπεδο διασημότητας, ήταν αδιαμφισβήτητα η ταινία «Τα σαγόνια του καρχαρία», το 1975. Η Universal του εμπιστεύτηκε τη σκηνοθεσία, και το φιλμ, αν και αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες που λίγο έλειψαν να ματαιώσουν την παραγωγή του, εξελίχθηκε σε τεράστια εισπρακτική επιτυχία. Κέρδισε τρία βραβεία Oscar κι έδωσε στον Σπίλμπεργκ μεγάλη ελευθερία για τα επόμενα σχέδια του. Μάλιστα από τότε καθιερώθηκε η παράδοση του καλοκαιρινού block-buster. Ο ίδιος σήμερα λέει για την ταινία, «όλες οι δυσκολίες που αντιμετώπισα τελικά βοήθησαν. Όταν παρουσιαζόταν βλάβη στον καρχαρία, κάτι έπρεπε να τραβήξω… έπρεπε να βρω κόλπα, να κάνω το νερό να φαίνεται τρομακτικό. Ήμουν υποχρεωμένος να βασιστώ στη φαντασία του θεατή. Αν έκανα σήμερα την ταινία, ο καρχαρίας θα ήταν ψηφιακός. Πιο ακριβός μεν αλλά δεν θα χαλούσε ποτέ. Ως αποτέλεσμα θα τον χρησιμοποιούσα πολύ περισσότερο και θα έκανα την ταινία πολύ λιγότερο τρομακτική. Στα Σαγόνια σε τρομάζει αυτό που δε βλέπεις, και νομίζω πρέπει να επιστρέψουμε σε αυτή την πρακτική».

Τα επόμενα βήματα

Αρνούμενος να σκηνοθετήσει το άκρως αναμενόμενο σίκουελ των «Σαγονιών του καρχαρία», στρέφει την προσοχή του σε μία ταινία για εξωγήινους, θεματολογία- φετίχ του σκηνοθέτη. Οι «Στενές επαφές τρίτου τύπου», ένα από τα λίγα έργα που ο Σπίλμπεργκ υπογράφει και το σενάριο, θα προταθεί για έξι Oscars, ανάμεσα στα οποία και της «Καλύτερης Σκηνοθεσίας». Το επόμενο πρότζεκτ του σκηνοθέτη, με τίτλο «1941» ή «Από πού πάνε για το Χόλλυγουντ παρακαλώ», όπως αποδόθηκε στα ελληνικά, δε θα γνωρίσει τόσο μεγάλη επιτυχία και εκτίμηση από κριτικούς, ωστόσο μέχρι σήμερα θεωρείται καλτ ταινία.

Αντίθετα, η επόμενη ταινία του, σε συνεργασία με τον Τζορτζ Λούκας, ο «Ιντιάνα Τζόουνς», με πρωταγωνιστή τον Χάρισον Φορντ, θα σκαρφαλώσει στην κορυφή του αμερικανικού box office για τη χρονιά 1981 και θα χαρίσει ακόμα μια υποψηφιότητα για σκηνοθετικό Oscar στον Σπίλμπεργκ. Την επόμενη χρονιά, επιστρέφοντας στην αγαπημένη του εξωγήινη θεματολογία, σκηνοθετεί το «ET. Ο εξωγηινος». Η ταινία αναδεικνύει την 9χρονη τότε, και μετέπειτα σταρ Ντρου Μπάριμορ, και τριτώνει τις υποψηφιότητες του σκηνοθέτη για το Oscar.

Φωτογραφία ΙMDb: Ο Στίβεν Σπίλγμπεργκ και ο Τζορτζ Λούκας στα γυρίσματα του Indiana Jones Temple of doom

Τα επόμενα χρόνια ο Σπίλμπεργκ συνεχίζει να φτιάχνει μοναδικές ταινίες όπως «Το πορφυρό χρώμα», «Η αυτοκρατορία του Ήλιου», ένας ακόμα Ιντιάνα Τζόουνς, αλλά και το «Jurassic Park», ένα από τα πιο πετυχημένα έργα όλων των εποχών. Το 1993, με τη «Λίστα του Σίντλερ» κερδίζει το πρώτο του βραβείο Oscar. Έχοντας πέσει θύμα αντισημιτισμού στο σχολείο και έχοντας περάσει τα παιδικά του χρόνια με ντροπή για την εβραϊκή του καταγωγή, τα βραβείο αυτό σήμαινε πολλά για το σκηνοθέτη. Όχι όμως όσα αυτό για την ταινία «Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν», πέντε χρόνια αργότερα. Στον λόγο του είπε: «μου επιτρέπεται να πω ότι αυτό το βραβείο το ήθελα πραγματικά;».

Ο σκηνοθέτης πάντως, φαίνεται να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα βραβεία μιας και αγόρασε τα Oscar του Κλαρκ Γκέιμπλ και της Μπέτι Ντέιβις μετά το θάνατό τους, για να μην τα εκμεταλλευτούν επιτήδειοι οικονομικά, και τα επέστρεψε στην Ακαδημία Κινηματογράφου.

Τα Cameos

Δεν είναι λίγες οι φορές που ο γνωστός σκηνοθέτης, σηκώνεται από τη καρέκλα του, για να κάνει μικρά περάσματα από ταινίες. «The Blues Brothers», «Γκρέμλινς» και το βίντεο κλιπ του Μάικλ Τζάκσον «Liberian Girl», είναι μερικά. Επίσης εμφανίστηκε και στα «Σαγόνια του καρχαρία» ως εργάτης.

Σπίλμπεργκ ο ακτιβιστής

Υποστηρικτής του Δημοκρατικού Κόμματος, ο Σπίλμπεργκ έχει έντονη πολιτική παρουσία. Το 2001, παραιτήθηκε από το σώμα των προσκόπων λόγω της ομοφοβικής στάσης της οργάνωσης και το 2008 υποστήριξε τον γάμο των ομοφυλόφιλων δωρίζοντας μεγάλο ποσό στην αντίστοιχη οργάνωση στην πολιτεία της Καλιφόρνια. Επίσης, το 2008 διέκοψε τη συνεργασία- συμμετοχή του στους χειμερινούς ολυμπιακούς αγώνες καταγγέλλοντας την πολιτική της στο Νταρφούρ.

Η πολιτικοποίηση λοιπόν του σκηνοθέτη, δικαιολογεί απόλυτα το νέο του κινηματογραφικό πόνημα, «Λίνκολν». Μια ταινία για τον 34ο πρόεδρο των ΗΠΑ που έβαλε τέλος στο θεσμό της δουλείας, με πρωταγωνιστή τον αξεπέραστο Ντάνιελ Ντέι Λιούις, έρχεται ως φυσική εξέλιξη στη φιλμογραφία του σκηνοθέτη, όσο βέβαια μπορεί να εκλογικευτεί η πορεία ενός τόσο πολύπλευρου και τολμηρού κινηματογραφιστή.

Ενδεικτική φιλμογραφία: «Duel» (1971), «Τα Σαγόνια του Καρχαρία» (1975), «Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου» (1977), «Οι κυνηγοί της χαμένης Κιβωτού» (1981), «ΕΤ ο εξωγήινος», (1982), «Ιντιάνα Τζόουνς κι ο ναός του χαμένου θησαυρού» (1984), «Το πορφυρό χρώμα» (1985), «Η αυτοκρατορία του Ήλιου» (1987), «Ιντιάνα Τζόουνς και η τελευταία σταυροφορία» (1989), «Κάπτεν Χουκ» (1991), «Jurassic Park» (1993), «Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν» (1998), «ΑΙ: Τεχνητή Νοημοσύνη» (2001), «Minority report» (2002), «Πιάσε με, αν μπορείς» (2002), «The terminal» (2004), «Ο πόλεμος των κόσμων» (2005), «Μόναχο» (2005), «Ιντιάνα Τζόουνς και το βασίλειο του κρυστάλλινου κρανίου» (2008), «Οι περιπέτειες του Τεντέν» (2011), «Το άλογο του πολέμου» (2011), «Λίνκολν» (2012).

ΝΑΝΤΙΑ ΚΑΚΛΗ