Στο μυαλό του Γιώργου Λάνθιμου

giorgos-lanthimos
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 23 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μιλά για την πορεία του και το πώς κατάφερε να γίνει ένα από τα πιο περιζήτητα ονόματα στο Χόλυγουντ.

Μετά την τεράστια επιτυχία του «Κυνόδοντα», ο Γιώργος Λάνθιμος βρέθηκε σε ένα μεγάλο δίλημμα. Όπως σημειώνει σε μια εις βάθος συνέντευξή του για το IndieWire, έτρεχε από το ένα στούντιο στο άλλο και δεν μπορούσε να καταλάβει εάν οι παραγωγοί με τους οποίους συζητούσε όντως ενδιαφέρονταν για το έργο του ή επειδή ήταν ένα ανερχόμενο όνομα.

Τελικά ο Λάνθιμος αποφάσισε να αφήσει την ρημαγμένη από την κρίση Ελλάδα για το Λονδίνο, όπου βρήκε εύφορο έδαφος για να κάνει το μεγάλο άλμα στον αγγλόφωνο κινηματογράφο. Το μυστικό της επιτυχίας του σκηνοθέτη δεν ήταν τόσο οι συνεργασίες του με μεγάλα ονόματα του Χόλυγουντ, οι οποίες αναμφίβολα του έδωσαν ακόμα μεγαλύτερη ώθηση, αλλά το γεγονός ότι οι συνεργασίες γίνονται με τους δικούς του όρους.

Το «Κυνόδοντας» ήταν υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας το 2011.

Αυτό γίνεται αντιληπτό από τη νέα του ταινία, «The Favourite», η οποία είναι και η πρώτη στην οποία έγραψε το σενάριο με τον επί χρόνια συνεργάτη του, Ευθύμη Φιλίππου. Παρόλα αυτά, ο Λάνθιμος δε «συμβιβάστηκε» και γύρισε μια ταινία με όλα τα γνώριμα συστατικά του: εξαιρετικές ερμηνείες, μαύρο χιούμορ και ένα ιδιοσυγκρασιακό όραμα, αντίστοιχα με αυτά που ξεχωρίζουν στον «Αστακό» και τον «Θάνατο του ιερού ελαφιού». Οι συγκρίσεις με σκηνοθέτες όπως τον Lars Von Trier δεν είναι τυχαίες, αλλά ο ίδιος εμφανίζεται αρκετά μετριόφρων, σχολιάζοντας πως «απλά προσπαθώ και αποφασίζω τι με ενδιαφέρει και τι με ενθουσιάζει» χωρίς να ανησυχεί για το πώς οι ταινίες του θα γίνουν αντιληπτές.

Όταν ο Λάνθιμος ήταν φοιτητής τη δεκαετία του 1990, η πραγματικότητα της ελληνικής βιομηχανίας κινηματογράφου τον ανάγκασαν να κρατήσει χαμηλά τις φιλοδοξίες του. Ο ίδιος ήταν φαν των ταινιών τού Bruce Lee και των western, αλλά δεν βρήκε την arthouse διέξοδο για τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του. Έτσι στράφηκε σε έναν άλλο χώρο – τη διαφήμιση. Μαζί με μια ομάδα στενών συνεργατών και φίλων γύρισε εκατοντάδες διαφημίσεις, οι οποίες μπορεί να ήταν μεν για αδιάφορα προϊόντα, αλλά του έδωσαν την ευκαιρία να αναπτύξει και να βελτιώσει τις τεχνικές δεξιότητές του, ενώ παράλληλα ήρθε σε επαφή με ανθρώπους από τον χώρο του θεάτρου και του χορού.

Το σενάριο του Γιώργου Λάνθιμου και του Ευθύμη Φιλίππου για τον «Αστακό» ήταν υποψήφιο για Όσκαρ το 2017.

Το σκηνοθετικό του ντεμπούτο ήρθε το 2005 με το δράμα «Κινέττα», το οποίο ο ίδιος ομολογεί πως είχε προσεγγίσει με «μεγάλη αφέλεια». Η παραγωγή όμως τον ενθάρρυνε ακόμα περισσότερο, με την ταινία να προκαλεί ενδιαφέρον σε φεστιβάλ του Τορόντο και του Βερολίνου. Μετά ακολούθησε ο πολυσυζητημένος «Κυνόδοντας», που ξεχώρισε στο φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών και τα Όσκαρ (κάτι που δεν περίμενε ο ίδιος), το «Attenberg» (όπου έπαιξε και γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του, Ariane Labed) και το δράμα «Άλπεις».

Η σχετικά μικρή ανταπόκριση των «Άλπεων» στην Ελλάδα τον ώθησε να αναζητήσει την τύχη του στο εξωτερικό, για τα επόμενά του έργα, τον «Αστακό» και τον «Θάνατο του ιερού ελαφιού». Έχοντας καθιερωθεί ως ένα από τα πιο ποιοτικά ανερχόμενα ταλέντα, ο Λάνθιμος είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί με την Cate Blanchett, τη Rachel Weisz, τον Colin Farrell και τη Nicole Kidman. Ο ίδιος τονίζει πως δεν έχει συγκεκριμένους ηθοποιούς κατά νου όταν γράφει για τις ταινίες τους, καθώς θεωρεί πως κάτι τέτοιο είναι περιοριστικό.

Οι ευφάνταστες και ανατρεπτικές μέθοδοι που χρησιμοποιεί στις ταινίες του έχουν αποτελέσει θέμα συζήτησης, ειδικά στα γυρίσματα του «The Favourite». Ο ίδιος έχει τονίσει πως η μη παραδοσιακή προσέγγισή του έχει στόχο να συνδυάσει διάφορους καλλιτεχνικούς κλάδους ώστε να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Τα πρώτα του επαγγελματικά χρόνια και οι επαφές με χορογράφους και ανθρώπους του θεάτρου του έδωσαν μια διαφορετική οπτική, την οποία και έχει ενσωματώσει στις πρακτικές του.

Αναφορικά με την τελευταία του ταινία, ο Λάνθιμος εξήγησε πως σχολίασε το σενάριο της Deborah Davis, με στόχο να φέρει στο προσκήνιο τη σχέση των τριών πρωταγωνιστριών με την πολιτική και την εξουσία. «Ήθελα να τα κάνω όλα αρκετά απλά, ώστε να είναι μια ταινία που μας δίνει σήμερα την αίσθηση της επικαιρότητας, έτσι ώστε να μπορεί να φανταστεί κανείς ότι αυτό συμβαίνει οπουδήποτε στον κόσμο ή τον χρόνο» εξήγησε ο σκηνοθέτης.

Το «The Favourite» θα προβληθεί στις αρχές του 2019.

Με το «The Favourite» να έχει ήδη αποσπάσει θερμές κριτικές και να θεωρείται ένα από τα φαβορί για διάκριση στα μεγάλα βραβεία φέτος, ο Λάνθιμος ήδη έχει αρχίσει να δουλεύει πάνω στην επόμενη παραγωγή του. Δεν έχει κατασταλάξει ακόμα, αλλά όποτε ολοκληρώνει ένα νέο draft, το διαβάζει στη σύζυγό του στο σπίτι τους. «Τότε καταλαβαίνω ορισμένα πράγματα» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Λάνθιμος.