Το «γενεαλογικό» δέντρο της Wonder Woman

wonder-woman-1984
ΠΕΜΠΤΗ, 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021

Οι αρχαίες Wonder Women που ενέπνευσαν το κόμικ για την διάσημη Αμαζόνα.

Κεντρική είναι η  έννοια της αλήθειας στην ταινία της Patty Jenkins, Wonder Woman 1984, τη δεύτερη solo ταινία της Αμαζόνας που υστερεί σημαντικά συγκριτικά με την πρώτη- και για να είμαστε ειλικρινείς υστερεί γενικά.

Η αναζήτηση της αλήθειας μας αναγκάζει να κάνουμε πολύπλοκες ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία και την πολιτιστική μνήμη και σχετίζεται με την έμπνευση για την ιστορία της ίδιας της Wonder Woman, σημειώνει το BBC.

Η πρώτη ταινία της ηρωίδας λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου,  «αγγίζοντας» τις τραυματικές επιπτώσεις του πολέμου στην ανθρωπότητα. Στο δεύτερο μέρος, μεταφερόμαστε στην Ουάσιγκτον, 70 χρόνια αργότερα. Και οι δύο ταινίες περιέχουν σύντομες πρώτες σκηνές, που λένε αυτό που πρέπει μέσα από flashback,  μετακινούμαστε δηλαδή πίσω στα παιδικά χρόνια της Νταϊάνα στη Θεμίσκυρα όπου την βλέπουμε να ανταγωνίζεται μαζί με άλλες πολεμιστές σε αγώνες ιδιαίτερης δυσκολίας.

Οι σκηνές αυτές αποτελούν μικρές λεπτομέρειες που υπογραμμίζουν την καταγωγή και το παρελθόν της Αμαζόνας. Το σύγχρονο κοινό αναγνωρίζει τον χαρακτήρα της Wonder Woman μέσα από το πρόσωπο της Gal Gadot που την υποδύεται στις ταινίες της Jenkins, ή ίσως μέσα από το πρόσωπο της Lynda Carter που ήταν η πρωταγωνίστρια της τηλεοπτικής σειράς της δεκαετίας του 1970. Μπορεί επίσης να την αναγνωρίζει κατευθείαν από την αρχική πηγή, ως τον  χαρακτήρα του κόμικ που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ το 1941.

Οι Αμαζόνες της ελληνικής μυθολογίας και οι πραγματικές γυναίκες πολεμίστριες που οδήγησαν σε αυτήν την εμβληματική σύγχρονη Wonder Woman μπορεί, στην πραγματικότητα, να έχουν ρίζες στην αρχαία Περσία, στο σύγχρονο Ιράν δηλαδή αναφέρει το BBC.

«Υπήρχαν πάντα ιστορίες για τις  Αμαζόνες ή για γυναίκες σαν τις Αμαζόνες . Σε κάποιες περιπτώσεις  κυκλοφορούσαν υπόγεια και σε  άλλες, όπως σήμερα, εμφανίζονται στην pop κουλτούρα», σχολίασε η ιστορικός Adrienne Mayor. «Δεν είναι πλέον δυνατό να αρνούμαστε  την πραγματικότητα πίσω από τους μύθους για τις Αμαζόνες», πρόσθεσε.

Παρόλο που η ιστορία των πολεμιστριών εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ελληνική μυθολογία, ανασκαφές στο βόρειο και ανατολικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας αποκάλυψαν ότι γυναίκες πολεμίστριες, όπως οι Αμαζόνες, υπήρχαν πραγματικά.

 Τον Δεκέμβριο του 2019, στο χωριό Δεβιτσα (Devitsa), όπου σήμερα αποτελεί μέρος της δυτικής Ρωσίας, ανακαλύφθηκαν οι  τάφοι του 4ου αιώνα π.Χ τεσσάρων γυναικών πολεμιστριών από την περιοχή της Σαρματίας.

Οι Σαρμάτες ήταν λαός ιρανικών καταβολών, με άντρες και γυναίκες να είναι εξαιρετικοί στην ιππασία και τις πολεμικές τέχνες. Οι ανασκαφές στα σύγχρονα σύνορα του Ιράν επιβεβαίωσαν την ύπαρξη γυναικών πολεμιστριών.  Στη βορειοδυτική ιρανική πόληΤαμπριζ ( Tabriz), βρέθηκαν 109 τάφοι πολεμιστών.  

Ο αρχαιολόγος Alireza Hejebri-Nobari επιβεβαίωσε σε συνέντευξή του το 2004 ότι σε ένα από τους τάφους βρέθηκε  DNA που ανήκε σε γυναίκα. Παρόλο όμως που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν έλεγχοι DNA και σε άλλους τάφους πολεμιστριών, 38 από τους οποίους εξακολουθούν να είναι ανέπαφοι, σύμφωνα με τις πηγές της Mayor, οι έρευνες σταμάτησαν τον Αύγουστο του 2020 λόγω έλλειψης πόρων.

Οι εχθροπραξίες μεταξύ των αρχαίων Ελλήνων και των Περσών είναι καλά τεκμηριωμένες στην ελληνική τέχνη, την ιστορία και τη μυθολογία, τόσο ώστε οι ιστορικοί της αρχαίας Περσίας να βασίζονται στην ελληνική κληρονομιά ώστε να αποκρυπτογραφήσουν την ιστορία της.

Οι ειδικοί έχουν εντοπίσει απεικονίσεις των γυναικών σε μάχη με Έλληνες άντρες σε αγγεία και άλλα κεραμικά. Οι πολεμίστριες αυτές είναι  ντυμένες με ρούχα περσικού τύπου. Από το 470, ξεκινούν οι ελληνικές αναφορές με απεικονίσεις των γυναικών αυτών ως Αμαζόνες, μετατρέποντας τους πραγματικούς εχθρούς τους σε μυθολογικές λαογραφίες, αναφέρει το BBC. Ακόμη και η λέξη «Amazon», που σημαίνει «πολεμιστής»  πιθανότατα έχει την ρίζα της στην ιρανική γλώσσα, προσθέτει.

Οι Αμαζόνες ήταν λαός κυνηγών και πολεμιστών της Ευρασίας που άνηκαν στην ομάδα νομαδικών φυλών που οι Έλληνες ονόμαζαν γενικά Σκύθες. Ωστόσο, οι πραγματικές γυναίκες πολεμίστριες υπήρχαν πολύ πιο πέρα ​​από τους Σκύθους και τους Σαρμάτες.

«Εκτός από του Έλληνες, και άλλοι αρχαίοι πολιτισμοί αφηγούνταν συναρπαστικές ιστορίες  για γυναίκες πολεμίστριες. Τέτοιες ιστορίες προέρχονται από την Περσία, την Αίγυπτο, τη Ρώμη, τον Καύκασο, την Κεντρική Ασία, τη Μογγολία, την Ινδία και την Κίνα», εξηγεί η Mayor.

Και η ιστορία αποκαλύπτει αμέτρητα παραδείγματα γυναικείων πολεμιστριών στην πραγματική ζωή, όπως η Κυνάνη, η ετεροθαλής αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου η οποία διδάχτηκε τις ίδιες στρατιωτικές τέχνες με τον νεαρό Αλέξανδρο. Η Pantea Arteshbod, επίσης, διοικήτρια από την Περσία κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κύρου του Μέγα. Η αυτοκράτειρα της Παλμύρας, στη σημερινή Συρία, Ζηνοβία επαναστάτησε εναντίον της Ρώμης. Η Ιωάννα της Λωρραίνης, η πιο διάσημη πολεμίστρια στην ευρωπαϊκή ιστορία που ενέπνευσε όλη την Ευρώπη: η εγγονή της Ισαβέλλας της Καστίλης στην Ισπανία, η Μαρία Α΄ της Αγγλίας ( Mary Tudor) της Αγγλίας και μια ανεξάρτητη πολεμίστρια, λέγεται πως κατέγραψαν το χρονικό της ζωής της Ιωάννας της Λωρραίνης.

Η φιγούρα της γυναίκας πολεμίστριας εμφανίζεται τόσο στην αρχαία όσο και στη νεότερη λογοτεχνία και κουλτούρα μέσα από λαϊκά παραμύθια, όπως η «Μουλάν» στις κινεζικές ιστορίες, ή λυρικά ποιήματα, όπως το «Η Νεραϊδοβασίλισσα» του Έντμουντ Σπένσερ, το αραβικής προέλευσης «Delhemma» και το «The Book of Kings» γραμμένο από τον Πέρση ποιητή Φερντοσί.

Και φυσικά μια τέτοια μάχιμη φιγούρα δεν θα μπορούσε να λείπει από την σύγχρονη κουλτούρα παίρνοντας ποικίλες μορφές: η Έμα Πιλ από τους Avengers, η Ζήνα, η Λάρα Κροφτ και η ηρωίδα από την σειρά «Buffy the Vampire Slayer».

Στις ΗΠΑ, ο χαρακτήρας του κόμικ της Wonder Woman, εμπνευσμένος από τις Αμαζόνες, έγινε η πιο εμβληματική υπερηρωίδα  της Αμερικής του 20ου αιώνα . Δημιουργία του ψυχολόγου William Moulton Marston, ο χαρακτήρας έκανε το ντεμπούτο της στο όγδοο τεύχος του  All Star Comics, το 1941.

Το πρώτο solo κόμικ της Woman Wonder, που δημοσιεύθηκε ένα χρόνο αργότερα, άνοιξε με τις γραμμές: «Επιτέλους, σε έναν κόσμο που διχάζεται από μίσος και πολέμους ανδρών, εμφανίζεται μια γυναίκα στην οποία τα προβλήματα και τα κατορθώματα των ανδρών είναι απλώς ένα παιδικό παιχνίδι - μια γυναίκα της οποίας η ταυτότητα δεν είναι γνωστή σε κανέναν, αλλά της οποίας τα συγκλονιστικά επιτεύγματα είναι εξαιρετικά σε έναν ταχέως κινούμενο κόσμο! Διαθέτοντας εκατό φορές τη δύναμη και την ευκινησία των καλύτερων ανδρών αθλητών και παλαιστών μας, εμφανίζεται από το πουθενά για να διορθώσει μια αδικία ή ένα λάθος! »

Σύμφωνα με την ιστορία, η Νταϊάνα είναι η πριγκίπισσα της Θεμίσκυρας. Την έπλασε από πηλό η μητέρα της Ιππολύτη και την έφεραν στην ζωή οι θεοί. Η Νταϊάνα μεγάλωσε σε μια ουτοπική κοινωνία χωρίς άνδρες . Ο Marston γνωρίζοντας καλά την ελληνική μυθολογία, δημιούργησε μια ιστορία για την Wonder Woman που συνδυάζει την αρχαία ιστορία και την μυθολογία για τις γυναίκες πολεμίστριες , ιδωμένη από το  φεμινιστικό πρίσμα που αρμόζει στον 20ο αιώνα. Αναφερόμενος στους στόχους της ιστορίας του, η οποία απευθύνεται τόσο σε αγόρια όσο και σε κορίτσια, ο Marston εξηγούσε: «Η  Wonder Woman προπαγανδίζει έναν νέο τύπο γυναίκας που πιστεύω θα έπρεπε να κυβερνά τον κόσμο».