Οι Sacha Baron Cohen, Carey Mulligan, Olivia Colman, Daniel Kaluuya, Anthony Hopkins Vanessa Kirby, Gary Oldman και Riz Ahmed είναι οι οχτώ Βρετανοί αστέρες που έχουν κερδίσει υποψηφιότητες στις κατηγορίες για τα φετινά βραβεία Oscar.

Δύο ταινίες με έντονο το βρετανικό στοιχείο βρίσκονται επίσης υποψήφιες στην κατηγορία της Καλύτερης Ταινίας. Πρόκειται για τις ταινίες «The Father» και «Promising Young Woman», μια ιστορία για την εκδίκηση της απώλειας της μνήμης και μια ιστορία revenge fantasy.  

«Δεν ξέρω τι συμβαίνει πια»

Αν το στοιχείο της μνήμης δομεί τις ταινίες «Nomadland» και «Minari», τότε ο αποπροσανατολισμός που προκαλεί η απουσία της αποτελεί το δομικό στοιχείο της ταινίας «The Father» στην οποία πρωταγωνιστούν η Olivia Colman και ο Anthony Hopkins.

Η ταινία θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μία φράση. «Δε βγάζει νόημα», όπως  λέει ο ήρωας που υποδύεται ο Anthony Hopkins, ο Άντονι, ο οποίος δίνει ένα πραγματικό αγώνα στην κάθε του μέρα. Βλέπουμε έναν ηλικιωμένο άνθρωπο να χάνει την επαφή σιγά σιγά με την οικεία καθημερινότητά του την οποία διαβρώνει ολοένα και περισσότερο, ολοένα και πιο βαθιά η άνοια.

Με την θεατρικότητα του Florian Zeller, και άρα την έμφαση στις ερμηνείες που αυτή απαιτεί, η ιστορία χρησιμοποιεί τον χώρο, τα πρόσωπα και τον χρόνο για να μας κάνει να νιώσουμε την σύγχυση και το φόβο που βιώνει ο Άντονι, τον αποπροσανατολισμό μέσα στην ίδια του τη ζωή. Και αν κάπου χάνεται ο λογαριασμός, αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός.

 «Αυτό που ήθελα να κάνω δεν ήταν να πω την ιστορία απ’ έξω, αλλά από μέσα θέτοντας το κοινό σε ενεργή θέση, σαν να ήταν στο κεφάλι του κύριου χαρακτήρα», δήλωσε ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Florian Zeller στο BBC. «Ήθελα η ταινία να είναι λίγο περισσότερο από μια ιστορία, σαν μια εμπειρία, σαν να εσύ [ο θεατής] που τα χάνεις τα», εξήγησε προσθέτοντας τη σημασία των εσωτερικών σκηνών και των λεπτομερειών στη διακόσμηση.

Σε ένα διαμέρισμα που μέσα από μικρές αλλαγές καταλήγει να γίνεται ένα δωμάτιο ξένο στον ήρωα και σε μας,  ο Άντονι καταρρέει σε μια από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της ταινίας. «Αισθάνομαι σαν να χάνω όλα μου τα φύλλα», αναφέρει στο ξέσπασμά του και η κάμερα κλείνει με όλα εκείνα τα πράσινα φύλλα που βρίσκονται έξω από το παράθυρο.

Η στοιχειωμένη που στοιχειώνει

Η δεύτερη ταινία, το «Promising Young Woman», γράφει ιστορία στα φετινά βραβεία καθώς η Emerald Fennell που την σκηνοθέτησε διεκδικεί μαζί με την Chloe Zhao (για την ταινία «Nomadland») το βραβείο Σκηνοθεσίας. Πρόκειται για την πρώτη φορά που στα 93 χρόνια της ιστορίας της Ακαδημίας δύο γυναίκες διεκδικούν το βραβείο Σκηνοθεσίας.

Η ιστορία της ταινίας είναι άκρως σχετική με τη (γυναικεία) ενσυναίσθηση και εντελώς σκοτεινή μέσα σε μια πανδαισία έντονων χρωμάτων. Βασίζεται επίσης σε σημαντικό βαθμό στην ποπ μουσική της, με τις διάσημες επιτυχίες να έχουν ένα ενδιαφέρον διπλό νόημα, ενισχύοντας τις σκηνές και δημιουργώντας μια αμφιταλάντευση ειδών που τελικά μας κάνει να αναρωτιόμαστε, είναι τελικά θρίλερ ή κωμωδία;

Η Cassie (Carey Mulligan) στοιχειωμένη από τα δικά της φαντάσματα ζει μια παράλληλη ζωή. Κάθε εβδομάδα πηγαίνει σε ένα μπαρ μόνη, παριστάνει τη μεθυσμένη περιμένοντας να ψαρέψει κάποιον «φιλεύσπλαχνο» που θέλει να την «βοηθήσει».  

Παρακολουθώντας την ιστορία της Cassie συναντάς μαζεμένους πολλούς κακοποιητικούς λόγους, ολόκληρη την κοινωνία που παράγει όχι μόνο την κουλτούρα του βιασμού αλλά και την απάθεια μπροστά σε περιστατικά βιασμού.

Γι’ αυτό και η ηρωίδα «οφείλει» να είναι παθιασμένα ακραία και εμμονική, ώστε να έχει μια ελπίδα να ανατρέψει αυτή την αδικία. Άλλωστε μην ξεχνάμε, πρόκειται για ταινία revenge fantasy. Έχει περιθώριο να φτάσει στα άκρα.

 Αυτό που δεν έχει άλλα περιθώρια είναι η πηγή που ενέπνευσε την ιστορία. «Δυστυχώς, είναι ένα τεράστιο κομμάτι της κουλτούρας του ‘’φασώματος’’», λέει στο BBC η Fennell αναφερόμενη στα φαινόμενα σεξουαλικής εκμετάλλευσης μεθυσμένων κοριτσιών, τονίζοντας πως ακόμα και σήμερα δεν κατακρίνονται τόσο έντονα τα άτομα που κοιμούνται με πολύ μεθυσμένα κορίτσια.

«Ήταν απολύτως συνηθισμένο όταν μεγάλωνα, νομίζω ότι πιθανότατα στα περισσότερα μέρη εξακολουθεί να είναι», σχολιάζει προσθέτοντας πως η ταινία δεν συνιστά ένα φεμινιστικό μανιφέστο που κηρύττει τον πόλεμο σε όλους τους άντρες.

Και όντως, στην ιστορία  βλέπουμε πολύπλοκους χαρακτήρες και κυρίως συνειδητοποιούμε ότι αυτός που κακοποιεί δεν έχει φύλο. Ούτε συγχέεται η γυναικεία ματιά με την ηθική.

Και αν κάτι αξίζει να σημειωθεί, ίσως περισσότερο και από την ίδια την αξία της ίδιας της ταινίας, είναι η λυτρωτική δύναμη που διαθέτει το θέμα να εκθέτει την υποκριτική, ή έστω όχι υποστηρικτική συμπεριφορά όλων μας.  

«Υπήρξαν τόσα άτομα, τόσο πολλές γυναίκες, και εγώ η ίδια, υπήρξαν στιγμές που κανείς από εμάς δεν συμπεριφέρθηκε  με τον τρόπο που έπρεπε να είχε κάνει, δεν ήταν αρκετά υποστηρικτικός ή δεν πήρε τα πράγματα αρκετά σοβαρά», είπε η Fennell.

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ- [email protected]