Who is Who: Σωκράτης Μάλαμας

who-is-who-sokratis-malamas

ΠΕΜΠΤΗ, 19 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012

Από τις 16 Ιανουαρίου, οι Δευτέρες είναι διαφορετικές για τους Αθηναίους φίλους του Σωκράτη Μάλαμα. Κι αυτό, γιατί μια τετραετία μετά, κάθε Δευτέρα, ο «σκοτεινά φωτεινός» τραγουδοποιός ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Σταυρού του Νότου και ψιθυρίζει στην πόλη μας… λόγια δύσκολα, λόγια αγαπημένα.

Συνεντεύξεις δίνει σπάνια. Εδώ και χρόνια όμως, μιλά μέσα από τους ήχους και τους στίχους του. Μελωδίες ροκ, λαϊκές, μπλουζ. Λόγια αυθεντικά, ειλικρινή. Κοιτά κατάματα την λογική, τη φαντασία, την ευαισθησία, την δύναμη, τη μελαγχολία και με το βλέμμα εκεί, τραγουδά για τη ζωή. Φιγούρα μοναχική, εσωστρεφής, μοιάζει να έχει πάντα οριοθετημένο τον προσωπικό του χώρο, καταφέρνοντας την ίδια στιγμή να βρίσκεται σε σχέση αγάπης και απόλυτης επικοινωνίας με το αδιαμφισβήτητα πιστό κοινό του.

- Γεννήθηκε τον Σεπτέμβρη του ’57 στη Συκιά της Χαλκιδικής. Ήταν πέντε ετών, όταν οι γονείς του αποφάσισαν να μεταναστεύσουν στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη στα δώδεκα.

- Γνώρισε τον κόσμο της μουσικής από τον πατέρα του. Το μπουζούκι που του έκανε δώρο, ξεκλείδωσε την πόρτα εισόδου στον κόσμο της μελωδίας. Στα δεκατρία του απέκτησε την πρώτη του κιθάρα, και στα δεκαεπτά έλαβε μαθήματα κιθάρας στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.

- Πήγε πάλι στην Γερμανία, μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο. Φοίτησε στον τομέα ηλεκτρολογίας-μηχανολογίας, συνεχίζοντας, παράλληλα, στο Ωδείο της Στουτγάρδης, τις μουσικές σπουδές που είχε ξεκινήσει στη Θεσσαλονίκη.

- Για δυόμισι χρόνια παρέμεινε στις πανεπιστημιακές του σπουδές, που δεν μπορούσαν να τον «προσελκύσουν», καθώς πέρα από την μουσική, του άρεσε να διαβάζει ό,τι αυτός επιθυμούσε. Εξάλλου, από τα 13 του διάβαζε θεατρικά κείμενα αλλά και Sartre, Rimbaud, Baudelaire, Kafka.

- Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, όπου μαθήτευσε δίπλα στους Βαγγέλη Ασημακόπουλο και Νότη Μαυρουδή.

- Η επαγγελματική του σταδιοδρομία ξεκίνησε στα 23 του. Εργάστηκε ως δάσκαλος κιθάρας, ως τραγουδιστής σε λαϊκά μαγαζιά, ενώ συμμετείχε ως κιθαρίστας και στην ορχήστρα του αξέχαστου Νίκου Παπάζογλου.

- Στην πρώτη του απόπειρα να εισέλθει στον χώρο της δισκογραφίας, χτύπησε την πόρτα της δισκογραφικής εταιρείας Lyra. Η προσπάθειά του όμως ήταν αποτυχημένη, καθώς το υλικό του απορρίφθηκε ως μη εμπορικό. Παραμένοντας, ωστόσο, στην «μη εμπορική οδό», λίγο αργότερα αντάμωσε την καλλιτεχνική αναγνώριση.

- Συνέχισε να παίζει σε μαγαζιά, ενώ κάποια στιγμή άρχισε να παίζει δικά του κομμάτια σε μικρούς χώρους. Έτσι, τράβηξε την προσοχή του Νίκου Παπάζογλου, που διέκρινε το ταλέντο του και τον έπεισε να ξεκινήσει την ηχογράφηση.

- Κάπως έτσι, ο Σωκράτης Μάλαμας μπήκε στο στούντιο και βγαίνοντας είχε στα χέρια την πρώτη του δουλειά, που κυκλοφόρησε το 1989, με τον τίτλο «Ασπρόμαυρες Ιστορίες». Πέρα από την ερμηνεία, την υπογραφή του έφεραν οι στίχοι και η μουσική, ενώ την ενορχήστρωση και την ηχοληψία επιμελήθηκε ο Νίκος Παπάζογλου. Οι «Ασπρόμαυρες Ιστορίες» είναι κομμάτια λιτά, με στίχους άμεσους και οι περισσότερες είχαν γραφθεί αρκετά χρόνια πριν από την κυκλοφορία τους.

«Με τον δίσκο αυτό εγκαινιάζουμε μια σειρά μουσικών εκδόσεων που στόχο έχει την εμφάνιση νέων καλλιτεχνών, οι οποίοι αρθρώνουν τον δικό τους λόγο, ανεξαρτήτως του αν εμπίπτει στα κυρίαρχα ρεύματα της «εποχής» έτσι, για ν’ ανθίσουν χίλια λουλούδια», είχε πει τότε ο Παπάζογλου.

- O δεύτερός του δίσκος «Παραμύθια» κυκλοφόρησε το 1991 με την συμμετοχή της Μελίνας Κανά, του Νίκου Παπάζογλου και Όλγας Δαραινίτη, φέροντας στην επιφάνεια τις λαϊκές πτυχές του Μάλαμα.

- Σε στίχους των Μανώλη Ρασούλη, Γιάννη Τσατσόπουλου και Σωκράτη Μάλαμα, η Μελίνα Κανά ερμήνευσε πάνω σε μουσικές του Σωκράτη, στον δίσκο «Της Μέρας και της Νύχτας», του 1992, με το τραγούδι «Θα βάλω τα μεταξωτά» να αναδεικνύεται μέχρι και σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, διαχρονικά αγαπημένο του κοινού. Διανύοντας μια έντονα δημιουργική περίοδο, ο Μάλαμας μοιάζει τότε να ξεκινά να ροκάρει, με έναν δικό του -αυθεντικά μοναδικό- τρόπο, στην καρδιά του λαϊκού τραγουδιού.

- Ακολουθούν οι δίσκοι «Κύκλος» (1993) –με τραγούδια που αγαπήθηκαν, όπως τα «Φάλτσος Χρησμός», «Τσιγάρο Ατέλειωτο», «Τα Πάγια»-, «Λαβύρινθος» (1996), «13.000 Μέρες» (1998), «Νίκος Ξυδάκης – Σωκράτης Μάλαμας» (1999) –μια συνάντηση των δύο δημιουργών σε στίχους των Μιχάλη Γκανά και Θοδωρή Γκόνη-, «Ο Φύλακας και ο Βασιλιάς» (2000), «Ένα» (2002), «Άδειο Δωμάτιο» (2005) –με πρωταγωνίστρια την κιθάρα, ο δίσκος ηχογραφήθηκε μέσα σε έξι ημέρες και αντέχει σε πολλές ημέρες συνεχόμενης ακρόασης-, «Δρόμοι» (2007) –με την Χαρούλα Αλεξίου να ερμηνεύει τέσσερα από τα τραγούδια του δίσκου καθώς κι ένα ντουέτο με τον Μάλαμα-, «Έξω» (2010) και «Πέρασμα» (2010).

- Ο Μάλαμας δεν άργησε –από τα πρώτα του βήματα- να αποκτήσει το δικό του κοινό. Ένα κοινό πιστό, που αυξάνεται και πληθαίνει συνεχώς.

- Στη διάρκεια της πορείας του -πέρα από τους προαναφερθέντες- έχει συνεργαστεί με πολλούς ακόμα καλλιτέχνες όπως οι Αλκίνοος Ιωαννίδης, Ορφέας Περίδης, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Γιώργος Aθανασόπουλος, Άλκης Aλκαίου, Φωτεινή Λαμπρίδη, Πηγή Καφετζοπούλου, Oδυσσέας Iωάννου.

- Επίσης, έχει συμμετάσχει πολλές φορές σε έργα άλλων καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων συναντάμε τους Λουδοβίκο των Aνωγείων, Διονύση Τσακνή, Μιλτιάδη Πασχαλίδη, Μαρία Θωίδου, B.D. Foxmoor και Sadahzinia (των Active Member), Ελευθερία Αρβανιτάκη, Μαρία Λουκά, Νίκο Χαλβαντζή και τους Χαΐνηδες.

Τις Δευτέρες, μαζί του στον Σταυρό του Νότου, είναι ο Γιάννης Παπατριανταφύλλου στο κοντραμπάσο, ο Φώτη Σιώτας στο βιολί και την βιόλα, ο Κυριάκος Ταπάκης στο μπουζούκι και το λαούτο και η Μαρίνα Δακανάλη στο τραγούδι. Το πρόγραμμα είναι καθαρά ακουστικό, με νέες ενορχηστρώσεις. Η ανάγκη του Σωκράτη αυτήν την φορά είναι να παίξει και καινούρια κομμάτια, δίπλα σε όσα έχουν κερδίσει επάξια την αγάπη του κοινού του. Έτσι, ανακατεύει δημιουργικά τα τραγούδια του και αυτά που αγαπάει ο ίδιος και το αποτέλεσμα είναι ένα πρόγραμμα διαφορετικό και ευφάνταστο.

Ανάμεσα σε άλλα, το αθηναϊκό του κοινό απολαμβάνει για πρώτη φορά όλα τα κομμάτια από το τελευταίο άλμπουμ του, «Πέρασμα» σε στίχους Άλκη Αλκαίου. Παράλληλα, ο Σωκράτης Μάλαμας παρουσιάζει και ορισμένα αξέχαστα τραγούδια από το σύνολο της ελληνικής δισκογραφίας, στιγμές που ξεχωρίζει. Πάντα ερμηνευμένα με το προσωπικό του ύφος, μας ξανασυστήσει τραγούδια που αγαπάμε και σιγοτραγουδάμε.

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης