Μύθος η «επιθετική» τεστοστερόνη στους άνδρες;

muthos-i-epithetiki-testosteroni-stous-andres-epithetiki-testosteroni-stous-andres

ΤΕΤΑΡΤΗ, 02 ΜΑΙΟΥ 2012

Είναι περισσότερο γνωστή ως η «ορμόνη του εγωϊσμού» καθώς κυλά στις ανδρικές φλέβες και προκαλεί αντικοινωνική και εγωϊστική συμπεριφορά. Ωστόσο, νέες επιστημονικές έρευνες, αναφέρουν, πως η τεστοστερόνη, έχει άδικα βγάλει τόσο κακή φήμη…

Εκρήξεις οργής, αντικοινωνική συμπεριφορά και συγκρούσεις πιστεύαμε, μέχρι σήμερα, πως προκαλεί η τεστοστερόνη στους άνδρες. Και όμως, οι επιστήμονες αναφέρουν, πως αντίθετα με όσα πιστεύαμε ως τώρα, η τεστοστερόνη, προάγει την συνέπεια και τη δικαιοσύνη!

Ένοχη η τεστοστερόνη για την επιθετικότητα;

Τα σπουδαία αυτά ευρήματα, όπως ανέφεραν οι London Times, προέκυψαν από μια ομάδα Βρετανών και Ελβετών ερευνητών, οι οποίοι και ανακάλυψαν, πως η τεστοστερόνη, δεν ενθαρρύνει την εγωιστική συμπεριφορά αλλά έχει κάποιες επιδράσεις στον οργανισμό, οι οποίες ποικίλουν ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν, πόσο σημαντική είναι η «μυθολογία» που συνοδεύει την ορμόνη αυτή. Άνθρωποι, που ενημερώθηκαν, πως τους είχαν χορηγηθεί συμπληρώματα τεστοστερόνης, ανέπτυσσαν μια πιο επιθετική συμπεριφορά, κυρίως λόγω του «μύθου», που περιέβαλε την ορμόνη και όχι εξαιτίας της βιολογικής επίδρασής της.

Η ευρέως διαδεδομένη άποψη, πως η τεστοστερόνη προκαλεί επιθετικότητα, προέκυψε από την έρευνα στο ζωϊκό βασίλειο. Ευνουχισμένα αρσενικά τρωκτικά, για παράδειγμα, προέκυψε, πως έγιναν λιγότερο επιθετικά μετά τον ευνουχισμό τους. Στους ανθρώπους, έρευνες, απέδειξαν, πως ανάμεσα σε κρατουμένους φυλακών, όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης, ήταν πιο πιθανό να έχουν διαπράξει άγρια εγκλήματα, να προκαλούν διαρκώς φασαρίες μέσα στη φυλακή και να μπλέκουν σε καβγάδες με τους συγκρατούμενους τους.

Ωστόσο, αρκετοί είναι εκείνοι οι επιστήμονες, που αμφισβητούν το κατά πόσο η τεστοστερόνη ευθύνεται για την αντικοινωνική συμπεριφορά. Οι επιστήμονες αυτοί, υποστηρίζουν, πως η τεστοστερόνη ωθεί τους ανθρώπους στην αναζήτηση μεγαλύτερης καταξίωσης. Και για το λόγο αυτό, η συμπεριφορά τους μπορεί να γίνει είτε εχθρική είτε περισσότερο συνεργάσιμη και διαλλακτική, ανάλογα με τις συνθήκες.

Το απόλυτο παιχνίδι…

Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature», θέλησε να επιβεβαιώσει τα παραπάνω με ένα γνωστό ψυχολογικό τρικ, που είναι περισσότερο γνωστό, ως το απόλυτο παιχνίδι. Στο παιχνίδι αυτό, δίνεται στον παίχτη, ένα συγκεκριμένο ποσό χρημάτων, π.χ. 10 ευρώ, για να μοιραστεί με έναν άλλο παίχτη αλλά με τον όρο να του δώσει όσα περισσότερα ή λιγότερα χρήματα επιθυμεί.

Αν ο πρώτος παίχτης δεχόταν, του έδιναν το ποσό να το διαχειριστεί, αλλά αν το αρνιόταν, κανείς από τους δύο παίχτες δεν έπαιρνε καθόλου χρήματα. Να σημειωθεί εδώ, πως οι παίχτες, που ήταν πολύ επιθετικοί, πρόσφεραν κατά μέσο όρο 2-3 ευρώ στον επόμενο παίχτη.

Πριν από το ξεκίνημα του παιχνιδιού, σε ένα γκρουπ από 60 γυναίκες, δόθηκε είτε ένα πραγματικό συμπλήρωμα τεστοστερόνης είτε ένα ψευδοφάρμακο. Με αυτό τον τρόπο, οι επιστήμονες θέλησαν να διαπιστώσουν κατά πόσο η «μυθολογία», που συνοδεύει την τεστοστερόνη, θα επηρέαζε την συμπεριφορά όσων είχαν πάρει ψεύτικο φάρμακο.

Και τα αποτελέσματα ήταν πραγματικά θεαματικά. Σε όσους χορηγήθηκε πραγματικά τεστοστερόνη, φάνηκε, πως μοίρασαν περισσότερο δίκαια τα 10 ευρώ του πειράματος. Προέκυψε λοιπόν το συμπέρασμα, πως η ορμόνη δεν προάγει την επιθετικότητα αλλά την συνεργασία, καταρρίπτοντας τον μύθο, που ήθελε με τη βοήθεια της ορμόνης, να αναπτύσσονται εγωιστικές και επιθετικές συμπεριφορές.

Εντύπωση προκάλεσε και η ομάδα όσων πίστευαν, πως τους είχε χορηγηθεί τεστοστερόνη-άσχετα με το αν αυτό ίσχυε ή όχι. Τα άτομα αυτά, διαχειρίζονταν και με πιο επιθετικό τρόπο τα χρήματά τους, επηρεασμένοι από την τεστοστερόνη, που πίστευαν, πως έχουν λάβει.

Η κοινωνία διαμορφώνει συμπεριφορές…

Οι συμμετέχοντες, που πίστευαν, πως έχουν πάρει δόσεις πραγματικής τεστοστερόνης-άσχετα με το αν αυτό ίσχυε ή όχι-συμπεριφέρθηκαν πολύ πιο άδικα από αυτούς, που πίστευαν, πως έχουν πάρει ένα ψευδοφάρμακο. Και καθώς, οι ερευνητές, πίστευαν, πως η τεστοστερόνη συνδέεται με την επιθυμία κατάκτησης υψηλών στόχων, δεν απόρησαν ιδιαίτερα με τις διαφορετικές συμπεριφορές (επιθετικές ή διαλλακτικές) ανάλογα με τις συνθήκες. Στο ψυχολογικό παιχνίδι, που έπαιζαν οι συμμετέχοντες, μια αποτυχημένη διαχείριση του διατιθέμενου ποσού, θα μπορούσε να καταστρέψει τη φήμη του παίχτη και για τον λόγο αυτό αναπτύσσονταν συνεργασίες. Αλλά σε περιπτώσεις, όπως η φυλακή και οι συγκρούσεις των κρατουμένων, μια πιο επιθετική και ριψοκίνδυνη συμπεριφορά μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα…

Στο περίπλοκο ανθρώπινο περιβάλλον, η αποδεκτή κοινωνική συμπεριφορά, εξασφαλίζει την καταξίωση σε αντίθεση με την επιθετικότητα. Η αλληλεπίδραση ανάμεσα στην τεστοστερόνη και το πολυδιάστατο ανθρώπινο περιβάλλον, και όχι η τεστοστερόνη από μόνη της, ενδεχομένως, προκαλεί δίκαιη ή επιθετική συμπεριφορά, καταλήγουν οι επιστήμονες.