Κριτική ταινίας: «Προμηθέας»

kritiki-tainias-promitheas

ΠΕΜΠΤΗ, 07 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012

Με την ταινία Προμηθέας, ο Ρίντλεϊ Σκοτ επιστρέφει στο σύμπαν της science-fiction, χώρο στον οποίο είχε μεγαλουργήσει στο παρελθόν δημιουργώντας το Alien (1979) και το Blade Runner (1982).

«Προμηθέας» (Prometheus)

Διευκρινίζοντας ο ίδιος ότι «ο Προμηθέας έχει κοινό DNA με το Alien» συνδέει τις δύο ιστορίες, δίνοντας το χαρακτηρισμό prequel στην πιο πρόσφατη, προκαλώντας έτσι το ενδιαφέρον των θεατών και βέβαια την αύξηση των εισιτηρίων.

Η ιστορία εκτυλίσσεται στο τέλος του 21ου αιώνα ακολουθώντας ένα διαστημόπλοιο, που φέρει το όνομα Προμηθέας. Αποστολή του είναι να πάει να εξερευνήσει ένα μακρινό πλανήτη ο οποίος –σύμφωνα με μια προϊστορική τοιχογραφία- κρύβει μυστικά και έχει αντίστοιχα τις απαντήσεις πάνω στις ρίζες, την καταγωγή του ανθρώπινου γένους.

Η επιλογή του τίτλου της ταινίας δεν είναι τυχαία. Η ετυμολογία του ονόματος Προμηθεύς (προ+ μηθεύς ή στα δωρικά μαθεύς= ο προνοητικός, αυτός που προβλέπει) μαρτυρά την ευφυή επινόηση του σκηνοθέτη να δώσει μια μυθολογική χροιά στην όλη αφήγηση.

Ερωτήματα υπαρξιακής φύσεως όπως, «ποιοι είμαστε», «ποιος ο σκοπός της δημιουργίας του ανθρώπου» έρχονται στην επιφάνεια, ενδύοντας με ένα μεταφυσικό χαρακτήρα το όλο εγχείρημα που παραμένει όμως, μια πρόφαση για να ξεκινήσει η περιπέτεια. Το πλήρωμα του Προμηθέα, μόλις φθάσει στον προορισμό του, θα έρθει αντιμέτωπο με περίεργα όντα, αφάνταστους εχθρούς που θα απειλήσουν και θα θέσουν σε κίνδυνο όλο το ανθρώπινο είδος.

Η εξέλιξη της ιστορίας, με τα τέρατα και τους απρόσμενους εχθρούς, παραπέμπει αντίστοιχα στον αρχαίο μύθο του Προμηθέα, ο οποίος τιμωρήθηκε σκληρά, επειδή διέπραξε ύβρη, όταν θέλησε να «τα βάλει» με τους θεούς προσπαθώντας να τους μοιάσει.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και εδώ στους ήρωες της ταινίας. Τιμωρούνται επειδή θέλησαν να ξεπεράσουν τα όρια και να εξισωθούν με τον-τους δημιουργούς τους (τους μηχανικούς όπως τους αποκαλούν με γκροτέσκο τρόπο).

Μετά την αποβίβασή τους στον παράξενο πλανήτη επιδίδονται σε μια σειρά από περιπέτειες, που θα συνεπάρουν τους θεατές-λάτρεις των φαντασμαγορικών οπτικών εφέ. Παράξενα όντα, καταστροφές, απειλές με μολύνσεις θανατηφόρες, μεγαλεπήβολα ευρήματα ενός εξω-γήινου πολιτισμού, σκοτεινές πλευρές του σύμπαντος είναι μερικές από τις εικόνες, που κατακλύζουν την όραση του θεατή εντάσσοντας αναμφισβήτητα την ταινία στο είδος αυτών, με τις οποίες πλούτισε στο παρελθόν και συνεχίζει να πλουτίζει το Χόλιγουντ.

Με ένα design εσωτερικών χώρων που θυμίζει την ταινία science-fiction αντίστοιχα του Κιούμπρικ «2001, η Οδύσσεια του Διαστήματος» και με επανειλημμένες εναλλαγές φωτός και σκοταδιού όπου οι εξελίξεις στην τεχνολογία παρελαύνουν επιδεικνύοντας τις ικανότητές τους, ο σκηνοθέτης πλάθει ένα μύθο που «κόβει την ανάσα».

Η κύρια δράση βασίζεται σε ένα συνεχές πήγαινε-έλα σε κλειστούς χώρους, όπου το μυστήριο και το σασπένς πρωταγωνιστούν καταδυναστεύοντας το θεατή. Μέσα σε όλο αυτό το τρομακτικό περιβάλλον, τα πρόσωπα, οι χαρακτήρες κάνουν γενναίες προσπάθειες να πείσουν ότι είναι συνεχιστές των προκατόχων τους.

Τριάντα χρόνια μετά τη Σιγκούρνι Γουίβερ, η Νούμι Ραπάς στοιχειώνει την οθόνη με το εύθραυστο αλλά και μαχητικό ταπεραμέντο της ενώ ξεχωριστή επίσης είναι και η ερμηνεία του Μάικλ Φασμπέντερ στο δύσκολο ρόλο του ανδροειδούς.

Παρόλο που στερείται βάθους και μιας υποβόσκουσας αμφισημίας, από την οποία διέπονται συνήθως οι μεγάλες ταινίες επιστημονικής φαντασίας, ωστόσο η νέα ταινία του Ρίντλεϊ Σκοτ μαγεύει με τις παραμυθένιες εικόνες της των τριών διαστάσεων.

Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ, Παίζουν: Νούμι Ραπάς, Λόγκαν Μάρσαλ-Γκριν, Μάικλ Φασμπέντερ, Σαρλίζ Θερόν, Γκάι Πιρς, Ίντρις Έλμπα. Η ταινία προβάλλεται από την Odeon.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ