Ο Γιάννης Ζουγανέλης μάχεται αμείλικτα, για να κερδίσει την εξουσία, ενσαρκώνοντας τον αδίστακτο Παφλαγόνα, στους «Ιππής» του Αριστοφάνη.

Η ξεκαρδιστική, ιδιαιτέρως πολιτική, αλλά και δραματικά επίκαιρη κωμωδία παρουσιάζεται αρχικά στις 20 και 21 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, και συνεχίζει με μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα.

Ο Γιάννης Ζουγανέλης μιλά για την πιο μαχητική, ίσως, σάτιρα του Αριστοφάνη, η οποία σχετίζεται απόλυτα με το σήμερα και τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνει ο τόπος μας.

Ποιους βάζει στο στόχαστρο ο Αριστοφάνης, μέσα από τους «Ιππής»;

Τη δημαγωγία, τη φαυλότητα της εξουσίας, τη χυδαιότητα της εκφοράς του λόγου της, τον τρόπο που ο λαός την αποδέχεται και την υποστηρίζει.

Πιστεύετε ότι ο Αριστοφάνης είχε φανταστεί ποτέ ότι το έργο του θα απευθυνόταν καίρια στους πολιτικούς όλων των εποχών, σαν να μην πέρασε ούτε μια μέρα από τότε;

Ο Αριστοφάνης είναι ένα παιδί, το οποίο σήμερα είναι 2.500 χρόνων. Δεν χρειάστηκε να πεθάνει, για να αναστηθεί και να ζει. Ζει χωρίς να έχει πεθάνει ποτέ. Επίσης, όταν έγραφε τους «Ιππής», ήταν περίπου 20 ετών. Όταν μελετάς το έργο, αντιλαμβάνεσαι τη δυναμική της νεανικότητας του, την αντιεξουσιαστική του ιδεολογία, το ότι δεν διστάζει να παίρνει θέσεις κατά της εξουσίας. Μάλιστα, όταν παίχτηκαν οι «Ιππής», η ιστορία λέει ότι ήταν ο ίδιος ο Κλέων εκεί. Νομίζω ότι ο Αριστοφάνης το έκανε για να καλυτερεύσει τη ζωή μας, τη ζωή των ανθρώπων που συνυπήρξαν μαζί του. Σίγουρα δεν πίστευε ότι μετά από 2.500 χρόνια θα ήταν πιο επίκαιρος, ακόμα και από ότι στην εποχή του, διότι τότε βοήθησε να αποκαλυφθούν τα πράγματα και, σε πολλές περιπτώσεις, όχι μόνο από τις κωμωδίες, αλλά και από τις τραγωδίες, άλλαξαν οι συσχετισμοί.

Ποιους θεωρείτε κύριους υπεύθυνους για την οικονομική κρίση;

Τον καπιταλισμό, ο οποίος δημιούργησε με τους τεχνοκράτες του μια οικονομία, ένα αδηφάγο τέρας, που φοβάμαι ότι θα φάει και τους ίδιους. Το αντίπαλο δέος που –κάποιες εποχές- κατέληξε να είναι σταλινικό, έπαιξε ρόλο στο μοίρασμα του κόσμου. Άρα, αντίπαλο δέος δεν υπάρχει. Επίσης, φταίνε και όλοι αυτοί που δεν αντιλήφθηκαν τον καπιταλισμό, για να σταθούν απέναντί του, και τους χρησιμοποίησε μέσα από τις πλαστικές κάρτες, τις πλαστικές σημαιούλες. Εννοώ, το να είσαι εργάτης και να επιθυμείς με πλαστικότητα αυτούς τους ψευτοηγέτες, τους εθνικούς μειοδότες, τους «yes men» που έσκυψαν το κεφάλι, που είπαν ότι ανήκουμε στη Δύση ή αλλού. Γιατί κάποιοι έλεγαν ότι ανήκουμε στη Δύση και άλλοι έπαιρναν μηνύματα από το ανατολικό μπλοκ, το οποίο κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Σε αυτούς που δεν κατάλαβαν ότι οι Έλληνες ήταν ο κορυφαίος λαός στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, που πολέμησε και καθυστέρησε πολύ τους Γερμανούς, οι οποίοι, λόγω του ότι έφτασε ο χειμώνας, έχασαν τον πόλεμο. Γιατί δεν ξέρω πώς θα ήταν η ζωή αν κέρδιζαν. Σε όλους αυτούς που δεν αντιλήφθηκαν πως η Γερμανία έκανε δύο παγκόσμιους πολέμους, έχασε και θέλει να κάνει και έναν τρίτο, μέσα από τη διαδικασία της οικονομίας, που είναι ο χειρότερος πόλεμος, γιατί πολεμά συνειδήσεις και την ιδιαίτερη φύση του ανθρώπου. Δεν είναι καθόλου ανθρωποκεντρικές λογικές αυτές, αφού δεν κατάλαβαν ότι η ζωή πάει μπροστά με τον άνθρωπο, ότι το μέτρο και ο λόγος του ανθρώπου ερμηνεύουν τα πάντα. Σε όλους αυτούς που θεώρησαν ότι είναι προοδευτικοί και μπήκαν μέσα σε μια διαδικασία κομμάτων, θεωρώντας ότι το κόμμα είναι προπύργιο δημοκρατίας και μέσα από αυτό πολεμούν. Αυτό είναι ψέμα. Μπήκαν στα κόμματα, για να αισθανθούν και αυτοί μέλη της εξουσίας. Και θα δεχτώ ότι τα κόμματα είναι προπύργια της δημοκρατίας, αρκεί να μου δείξει κάποιος στην Ελλάδα τον πύργο της δημοκρατίας.

Θα μπορούσε όλο αυτό να είναι ένα καλά οργανωμένο σχέδιο;

Είναι ένα οργανωμένο σχέδιο από ανεγκέφαλους, το οποίο δεν τους βγαίνει, γι’ αυτό και πιστεύω ότι θα τους κατασπαράξει. Διότι οι κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες είναι ό,τι πιο άμορφο, ό,τι πιο αμόρφωτο και απαίδευτο. Αυτοί που σπουδάζουν οικονομικά δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Μόνο διαπιστώσεις κάνουν. Εγώ δεν θέλω διαπιστώσεις. Θέλω πρόληψη, κάτι που δεν έκαναν ποτέ. Αυτοί δε που κάνουν κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες υπηρετούν σίγουρα συμφέροντα καπιταλιστικών λογικών, γιατί έτσι έχει νομοθετηθεί και η εκπαίδευσή τους.

Ως κράτος, ποιο είναι το δικό μας μερίδιο συνενοχής στην ευόδωση των σκοπών των ισχυρότερων;

Ως κράτος, δεν μπορώ να το δεχτώ. Ως λαός, μπορώ να το δεχτώ, γιατί το κράτος είναι πάντοτε απέναντι στο λαό. Το ελληνικό -ανύπαρκτο κατά την άποψη μου- κράτος ελέγχεται από την εκάστοτε κυβέρνηση, από το εκάστοτε κόμμα, σε σχέση με άλλα καπιταλιστικά κράτη, όπως η Ιταλία, που το κράτος λειτουργεί ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην κυβέρνηση. Προτιμώ να μιλήσω για τον λαό. Ο λαός φυσικά είναι υπεύθυνος, γιατί επέλεγε με τον τρόπο του, με την ψήφο του, με το να φιλάει κατουρημένες ποδιές, για να βάλει τα παιδιά του στο δημόσιο, που σημαίνει να τους κόψει τα φτερά, να τα αποδυναμώσει, να μην μπορούν να κάνουν τίποτα, να τους κάνει δημόσιους λειτουργούς, σε ένα δημόσιο που δεν λειτούργησε ποτέ. Αυτός ο λαός επέλεξε μια ψευτοευδαιμονία, γιατί πίστεψε ότι τα πράγματα θα παραμείνουν έτσι. Λοιπόν, τον χρησιμοποίησαν και η ευθύνη του είναι πολύ μεγάλη. Ένα στοιχείο αυτής της ευθύνης είναι ότι 40% απείχε από τις εκλογές. Δεν μπορείς να απέχεις, να παρακολουθείς και να κάνεις χαβαλέ. Πρέπει να μπεις στη διαδικασία, έστω και σε αυτήν την ψευτοδημοκρατία που ζούμε. Πρέπει να μπούμε και να την κάνουμε αληθινή.

Ως πολίτες, ποια είναι τα μηνύματα που πρέπει να αφουγκραστούμε και από πού θα πρέπει να αρχίσουμε τις αλλαγές;

Πρέπει να εμπνευστούμε ο καθένας από την προσωπικότητά του και όχι μέσα από μαζικές αντιλήψεις. Πρέπει να αποκοπούμε και να μην ενημερωνόμαστε από τα καθοδηγούμενα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Πρέπει να αποβάλλουμε τις φοβίες, να παλέψουμε όσο γίνεται -όχι κάτω από υπαλληλικές λογικές, για να δημιουργήσουμε. Πρέπει να πιστέψουμε στην Ελλάδα, να πιστέψουμε ο ένας στον άλλον, να γίνουμε οι Έλληνες μια μεγάλη αγκαλιά, να αποδεχτούμε τη διαφορετικότητά μας, να δημιουργούμε, να ποιούμε, να πουλάμε με αξιοπρέπεια τα καλά της χώρας μας, την ενέργειά της, τον ήλιο, την ιδιαιτερότητα των τόπων της, να κάνουμε την κουλτούρα μας γνωστή σε όλο τον κόσμο. Αυτή η χώρα που δημιούργησε τα πάντα από τέχνες και επιστήμες, δεν έχει ακαδημία τεχνών. Αυτό είναι ενδεικτικό, για να καταλάβουμε πως αυτοί που επιλέγουμε είναι απαίδευτοι και αμόρφωτοι. Κανένας υπουργός πολιτισμού δεν υπηρέτησε ποτέ τον πολιτισμό. Κανείς δεν μπήκε στη διαδικασία να τον τεκμηριώσει ιστορικά, κάνοντας, τουλάχιστον, ένα πανεπιστήμιο τεχνών. Ντρέπομαι και για λογαριασμό μου, που δεν έχω καταφέρει ακόμα να τους πείσω με τη δική μου δύναμη, μέσα από τον αγώνα μου, αλλά ντρέπομαι ακόμα περισσότερο για λογαριασμό τους.

Ταυτότητα παράστασης: μετάφραση - σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής, σκηνικά: Μανώλης Παντελιδάκης, κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη, χορογραφία: Μπέτυ Δραμισιώτη, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου, μουσική: Γιώργος Χριστιαννάκης. Ερμηνεύουν: Πέτρος Φιλιππίδης, Γιάννης Ζουγανέλης, Τάκης Παπαματθαίου, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Γιώργος Καύκας. Κορυφαίος του χορού: Γιάννης Σαμσιάρης.

Χορός (με αλφαβητική σειρά): Παναγιώτης Αργυριάδης, Δημήτρης Διακοσάββας, Γιάννης Καραούλης, Γιώργος Κολοβός, Δημήτρης Κοντός, Νίκος Ορτετζάτος, Γιώργος Παπαγεωργίου, Χάρης Παπαδόπουλος, Μιχάλης Σιώνας, Χρίστος Στυλιανού, Νίκος Τουρνάκης, Γιάννης Τσιακμάκης, Βαγγέλης Χαλκιαδάκης. Χορεύει ο Λάμε Έντγκεν.

Πρόγραμμα περιοδείας

20 και 21/7: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

23 και 24/7: Πάτρα, Ρωμαϊκό Ωδείο

25/7: Νίκαια, Κατράκειο Θέατρο

26/7: Αθήνα, Βύρωνας, Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»

28/7: Λαύριο, Τεχνολογικό Πάρκο

29/7: Αττική, Ραφήνα

30/7: Πετρούπολη, Θέατρο Πέτρας

31/7: Τρίπολη, Θέατρο Άλσους Αγ. Γεωργίου

1/8: Ήλιδα, Αρχαίο Θέατρο Ήλιδας

2/8: Ζάκυνθος

3/8: Λευκάδα

4/8: Αιτωλοακαρνανία, Αρχαίο Θέατρο Οινιάδων

5/8: Ξυλόκαστρο

6/8: Νεμέα

8/8: Χίος

9/8: Μυτιλήνη, Θέατρο Κάστρου

18/8: Κατερίνη, Αρχαίο Θέατρο Δίου

20/8: Λήμνος

25 και 26/8: Κέρκυρα

27/8: Ιωάννινα

28/8: Κοζάνη, Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο

29/8: Λάρισα, Θέατρο Αλκαζάρ

30/8: Βόλος, Θερινό Δημοτικό Θέατρο

31/8: Αττική, Βριλήσσια

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ