«Ιδομενέας, βασιλιάς της Κρήτης» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ

idomeneas2
ΤΡΙΤΗ, 30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018

Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με ελεύθερη είσοδο για το κοινό με δελτία προτεραίοτητας.

Η όπερα «Ιδομενέας, βασιλιάς της Κρήτης» του Β. Α. Μότσαρτ εγκαινιάζει το καινούριο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής «Οι νέοι της όπερας» και παρουσιάζεται για δύο μόνο παραστάσεις στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στις 4 και 6 Φεβρουαρίου 2018.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι νέοι της όπερας» απευθύνεται σε νέους καλλιτέχνες που έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους και βρίσκονται στα πρώτα βήματα της επαγγελματικής τους διαδρομής. Υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο διακεκριμένος τενόρος Βαγγέλης Χατζησίμος.

Η όπερα Ιδομενέας, βασιλιάς της Κρήτης του Β. Α. Μότσαρτ ανεβαίνει στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σε μεταγραφή για έξι έγχορδα και τσέμπαλο και επιλέχτηκε για δύο λόγους: πρώτον, ουσιαστικά ολοκληρώνει την εποχή της «σοβαρής όπερας» (opera seria), όπως αναπτύχθηκε στην Ευρώπη από το 1720 έως το 1800, και, δεύτερον, το μουσικό υλικό θέτει προκλήσεις χωρίς να βάζει ανυπέρβλητα τεχνικά εμπόδια για τους νέους καλλιτέχνες.

Λίγα λόγια για το έργο

Το 1781, σε ηλικία μόλις 25 ετών, ο νεαρός Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ [Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791] παρουσιάζει με μεγάλη επιτυχία στο Μόναχο την τρίπρακτη όπερα με τίτλο Ιδομενέας, βασιλιάς της Κρήτης. Το έργο βασίζεται στον γνωστό αρχαιοελληνικό μύθο και στο πεντάπρακτο δράμα του Αντουάν Ντανσέ [Antoine Danchet], το οποίο επεξεργάστηκε ο λιμπρετίστας κληρικός Τζαμπαττίστα Βαρέσκο [Giambattista Varesco].

Ο βασιλιάς της Κρήτης Ιδομενέας, μετά την πολιορκία της Τροίας, επιστρέφει στην πατρίδα του. Προκειμένου να σώσει το βασίλειό του καλείται να θυσιάσει τον γιο του, τον Ιδαμάνθη. Αλλά κι ο Ιδαμάνθης βρίσκεται εγκλωβισμένος ανάμεσα στον έρωτα δύο γυναικών: της αιχμάλωτης Τρωάδας Ίλιας και της Ηλέκτρας. Το δράμα κορυφώνεται με την πρόθεση της Ίλιας και του βασιλιά Ιδομενέα να θυσιαστούν.

Η σκηνοθέτις της παράστασης Μαρία Γυπαράκη σημειώνει σχετικά: «Σου στέλνω το λιμπρέτο και το πλάνο, για να μπορέσει ο κόμης του Γιόζεφ Zέαου [Graf Joseph Anton von Seeau] να δει πως όλα έγιναν σύμφωνα με τις προσταγές του» γράφει ο Λεοπόλδος Μότσαρτ από το Ζάλτσμπουργκ στον γιο του, που τέλειωνε τη σύνθεση του Ιδομενέα στο Μόναχο. Γραμμένη για την αυλή του πρίγκιπα εκλέκτορα Καρλ Τεοντόρ [Κarl Theodor], η όπερα, που είχε ως πρότυπό της την ομώνυμη λυρική τραγωδία του Αντρέ Καμπρά [André Campra] κάνει ένα μεγάλο βήμα προς τον Διαφωτισμό, σκιαγραφώντας το πορτρέτο ενός μονάρχη που έρχεται σε αντιπαράθεση με τους αυστηρούς κανόνες της ελέω Θεού μοναρχίας, η οποία έχει αρχίσει να φθίνει. Νεωτερικό αλλά και βαθύτατα πολιτικό το λυρικό αυτό έργο ήταν, θέλω να πιστεύω, η σωστή επιλογή, για το πρώτο «μάθημα» των «Νέων της όπερας», που εδώ και μήνες ετοιμάζονται να βγουν στη σκηνή.

Η συνύπαρξη δασκάλων και μαθητών –γιατί ως δάσκαλοι θέλουμε να πιστεύουμε πως σταθήκαμε δίπλα τους– κλείνει με τη σημερινή παράσταση που αποσκοπεί όχι τόσο σε ένα θέαμα αψεγάδιαστο αλλά σε μια ερμηνεία συγκίνησης, σε μια έκφραση «αθωότητας» μακριά από τους ανταγωνισμούς και τα πάθη με τα οποία αργά ή γρήγορα βρίσκονται αντιμέτωποι όλοι όσοι διαβαίνουν την είσοδο του λυρικού κόσμου. Ας κάνουν λοιπόν τα πρώτα βήματά τους με τη μουσική του Μότσαρτ, που παραμένει ο αιώνιος συνομήλικός τους.  

Μουσική διδασκαλία / Μουσική διεύθυνση: Μιχάλης Παπαπέτρου
Φωνητική διδασκαλία: Βαγγέλης Χατζησίμος – Σοφία Κυανίδου
Σκηνοθεσία: Μαρία Γυπαράκη
Επιμέλεια σκηνικού χώρου και κοστουμιών: Αλεξία Θεοδωράκη

Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς
Επιμέλεια κίνησης: Ζυστίν Γκυσσό

Ιδομενέας: Χρήστος Δεληζώνας
Ιδαμάνθης: Ελένη Κομνή (4/2) – Λεονώρα Γαϊτάνου (6/2)
Ίλια: Δέσποινα Παναγιώτου (4/2) – Μαριέττα Σαρρή  (6/2)
Ηλέκτρα: Ελεάννα Κωνσταντά (4/2) – Αγγελική Βαρδάκα (6/2)
Αρβάκης: Κωνσταντίνος Ζαμπούνης
Φωνή από το μαντείο του Ποσειδώνα: Γιώργος Παπαδημητρίου

Φωνητικό σύνολο: Αγγελική-Ζωή Καραγκούνη, Άννυ Φασσέα

Μουσικοί Διονύσης Βερβιτσιώτης (βιολί), Περικλής Τιμπλαλέξης (βιολί), Aλίκη Στεφανοπούλου (βιόλα), Ελευθερία Τόγια (βιόλα), Σοφία Ευκλείδου (βιολοντσέλο), Χάρης Παζαρούλας (κοντραμπάσο)

Info
Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. 4 & 6 Φεβρουαρίου 2018 στις 20.30. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας.