Άρης Μπινιάρης: «Σήμερα έχουμε περισσότερα κοινά με το βασίλειο των Περσών, όπως αυτό αποτυπώνεται στο έργο του Αισχύλου»

perses3
ΠΕΜΠΤΗ, 31 ΜΑΙΟΥ 2018

Μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη για την παράσταση «Πέρσες» του ΘΟΚ.

Μετά την μεγάλη περσινή επιτυχία που σημείωσε το καλοκαίρι, οι «Πέρσες» του ΘΟΚ σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη και ένα θίασο αξιώσεων επιστρέφουν στη σκηνή της Κύπρου και ετοιμάζουν βαλίτσες για θερινή περιοδεία στην ελληνική περιφέρεια. 

Το click@life μίλησε με τον Άρη Μπινιάρη για την επικαιρότητα της αισχύλειας τραγωδίας, το «πάντρεμα» της μουσικής με το αρχαίο δράμα και τα μελλοντικά σχέδιά του.

Πού εστίασες για να ανεβάσεις τους Πέρσες σήμερα, μιας και μιλάμε για την παλαιότερη σωζόμενη αρχαία τραγωδία και την πρώτη τραγωδία που αντλεί τη θεματολογία της από ιστορικά γεγονότα;

Η ανάγνωση που επιχειρώ στο συγκεκριμένο ανέβασμα, εστιάζει αφενός στην απομόνωση και τη συντετριμμένη μοναξιά που οδηγείται ο άνθρωπος ή η κοινωνία, όταν ο ναρκισσισμός, η αλαζονεία και η δίψα για εξουσία κατακλύζουν, ως ύψιστες αξίες, το ψυχικό πεδίο, αφετέρου στη θεραπευτική προοπτική που διανοίγεται, όταν ο άνθρωπος ή η κοινωνία συνειδητοποιήσουν την κατάσταση αυτή, έστω μέσω μιας απώλειας ή μιας ήττας. 

Ποια είναι τα νοήματα του έργου που συνδιαλέγονται με το σήμερα;
Ακριβώς αυτά που ανέφερα παραπάνω. Η καταστροφική μοναξιά στην οποία καταλήγει ο άνθρωπος και η κοινωνία όταν κρύβεται, κάτω από τον μανδύα της ιδεολογίας, ένας βαθύς δογματισμός και η δίψα για εξουσία και πλούτο. 

Ένα στοιχείο του έργου που, δυστυχώς, δεν "συνδιαλέγεται" με το σήμερα είναι η στάση των Ελλήνων, όπως αποτυπώνεται στο κείμενο του Αισχύλου, οι οποίοι σε πλήρη αντίθεση με εμάς σήμερα αποφάσισαν να πολεμήσουν και να μην παραδώσουν αμαχητί τον ζωτικό τους χώρο. Και κέρδισαν. 

Υπάρχουν συνδέσεις των Ελλήνων του τότε με τους Έλληνες του σήμερα;

Σήμερα έχουμε περισσότερα κοινά με το βασίλειο των Περσών, όπως αυτό αποτυπώνεται στο έργο του Αισχύλου. Κοινωνικός και ψυχικός κατακερματισμός, απομάκρυνση από την προγονική μνήμη, απουσία εσωτερικής ενατένισης, σχέσεις ευκαιριακές και "τουριστικές", συναισθηματική περιχαράκωση, καθώς και καταστολή σε οτιδήποτε προσπαθεί να αναιρέσει τα προηγούμενα. Τότε οι άνθρωποι αυτοί υπερασπίστηκαν τον ζωτικό τους χώρο, με το αίμα και τις ζωές τους. Σήμερα επιβραβεύεται όποιος παραδίδεται σε όλα τα επίπεδα, άνευ όρων.

Ποιος χαρακτήρας του έργου πιστεύεις ότι έχει περισσότερο ενδιαφέρον;
Δεν γίνεται να ξεχωρίσω κάποιον. Τα πρόσωπα του έργου συνθέτουν έναν ενιαίο οργανισμό. Ως αρχέτυπες απεικονίσεις ψυχικών δυναμικών αποτελούν τα μέρη ενός ενιαίου ψυχικού πεδίου. 

Η μουσική ειναι βασικό στοιχείο στις παραστάσεις σου. Ιδίως η ροκ. Πώς καταφέρνεις να την παντρεύεις με αυτου του είδους τα κείμενα οπώς ειναι οι αρχαίες τραγωδίες;
Στους Πέρσες άντλησα μουσικές πληροφορίες από ανατολικές λατρευτικές δοξασίες και την αρχαία ρυθμολογία του κειμένου που, ως έναν βαθμό έχει σωθεί και ύστερα αναζήτησα την αλληλεπίδρασή των στοιχείων αυτών με την, μουσικής αντίληψης, μετάφραση του Μουλά. Στις Βάκχες που παίχτηκαν στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, στο Θείο Τραγί και στο '21, άντλησα από τις περιοχές της ροκ μουσικής. Τα κείμενα με τα οποία έχω καταπιαστεί μέχρι τώρα, φέρουν ως δομικό πυρηνικό στοιχείο τη μουσικότητα του λόγου. Όταν δηλαδή τα διαβάζω, προσλαμβάνω όχι μόνο το νόημα  αλλά και τον κραδασμό που φέρει ο ρυθμός και ο ήχος τις κάθε λέξης, της κάθε πρότασης, του κειμένου συνολικά. Αυτή η κρυμμένη μουσικότητα έρχεται να αλληλεπιδράσει με την μουσική των φωνών και των οργάνων. Επέλεξα το ροκ στοιχείο στις Βάκχες, στο Τραγί και στο '21 γιατί μόνο ένας αδρός, ηλεκτρικός ήχος μπορούσε σε εκείνη τη φάση, να αποτυπώσει τον τρόπο που "άκουγα" το έργο.

Έχεις πειράξει καθόλου τη φετινή παράσταση των «Περσών» σε σχέση με την περσινή; 
Έχω δουλέψει μαζί με τον θίασο, εξελίσσοντας τα στοιχεία που λειτούργησαν πέρσι. Ουσιαστικές αλλαγές δεν έχουν γίνει, παρόλα αυτά η παράσταση σαν ζωντανός οργανισμός έχει ωριμάσει και ενδυναμωθεί. Πιστεύω πως ένας θεατής που την είδε πέρυσι αξίζει να έρθει πάλι να δει την πορεία της ωρίμανσης. Πέρασε ένας χρόνος και όλοι οι ηθοποιοί διατήρησαν κάτι ζωντανό από την περσινή εμπειρία. Αυτό με συγκινεί ιδιαίτερα.

Τι κρατάς απο τους «Πέρσες» για τα επόμενα θεατρικά σου βήματα; Σου έμαθαν κάτι για τη συνέχεια;

Μου έμαθαν αρκετά πράγματα. Οι Πέρσες μαζί με τις Βάκχες στη Στέγη και ένα ακόμα μεγάλο πρότζεκτ τον χειμώνα που μας έρχεται, και που δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμο, ολοκληρώνουν έναν κύκλο. Από εκεί και μετά χρειάζεται να κάνω έναν σοβαρό απολογισμό για τα επόμενα βήματα.

Και μετά την επανάληψη των «Περσών», τι έχει σειρά; 

Όπως σου είπα ένα μεγάλο πρότζεκτ τον χειμώνα που μας έρχεται, και που δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμο, και ένα τρίτο μέρος που εντάσσεται στην τριλογία "Το θείο Τραγί"- "Το '21"και είναι πιο προσωπικό. Το θέμα αντλεί από τον πόλεμο του 1940. Προσπαθώ βλέπεις, να μην ξεχνώ, πως για να περπατάω εγώ σήμερα ελεύθερος και να κάνω θέατρο, κάποτε κάποιοι έδωσαν τις ζωές τους.

Μετάφραση: Παναγιώτης Μουλλάς Σκηνοθεσία - Μουσική Δραματουργία: Άρης Μπινιάρης Μετρική Διδασκαλία: Θεόδωρος Στεφανόπουλος Σκηνικά: Κωνσταντίνος Λουκά Κοστούμια: Ελένη Τζιρκαλλή Κινησιολογία: Λία Χαράκη Σχεδιασμός φωτισμών: Γεώργιος Κουκουμάς

Παίζουν: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Χάρης Χαραλάμπους, Νίκος Ψαρράς, Αντώνης Μυριαγκός

Χορός: Ηλίας Ανδρέου, Πέτρος Γιωρκάτζης, Γιώργος Ευαγόρου, Γιώργος Ονησιφόρου, Μάριος Κωνσταντίνου, Παναγιώτης Λάρκου, Δαυίδ Μαλτέζε, Γιάννης Μίνως, Άρης Μπινιάρης, Ονησίφορος Ονησιφόρου, Στέφανος Πίττας, Κωνσταντίνος Σεβδαλή

Πρόγραμμα καλοκαιρινής περιοδείας

Πέμπτη 14 Ιουνίου 2018: Θέατρο Κάστρου Καλαμάτας

Κυριακή 17 Ιουνίου 2018: Αρχαίο Θέατρο Άργους

Παρασκευή 22 Ιουνίου 2018: Θερινό Δημοτικό Θέατρο Βόλου Μ. Μερκούρη

Δευτέρα 25 Ιουνίου 2018: Δημ. Περ. Θέατρο Λάρισας – Κηποθέατρο Αλκαζάρ

Κυριακή 1 Ιουλίου 2018: Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Παρασκευή 6 Ιουλίου 2018: Ρωμαϊκό Ωδείο Πάτρας

Τρίτη 10 Ιουλίου 2018: Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης Ηράκλειο Κρήτης

Παρασκευή 13 Ιουλίου  2018: Θέατρο Ανατολικής Τάφρου, Χανιά

Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018: Θέατρο Ερωφίλη – Φορτέτζα, Ρέθυμνο

Σάββατο 21 Ιουλίου 2018: Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων

Τετάρτη 25 Ιουλίου 2018: Βεάκειο Θέατρο, Πειραιάς

Σάββατο 28 Ιουλίου 2018: Ανοιχτό Θέατρο Άνδρου

Info
Τιμές εισιτηρίων για το Ωδείο Ηρώδου Αττικού: Διακεκριμένη Ζώνη 28€ - 35€ Ζώνη Α 20€ - 25€ Ζώνη Β 12€ - 15€ Άνω διάζωμα 8€ - 10€. Τιμές για την υπόλοιπη περιοδεία: Γενική είσοδος: 16€ Φοιτητικό, παιδικό, μαθητικό, άνω των 65 ετών: 12€ ΑΜΕΑ, ανέργων: 8€.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ