Ο Γιάννης Στάνκογλου με αφορμή την παράσταση «Ο Θησέας και η Αριάδνη στο νησί των Ταύρων» σχολιάζει στο click@Life τους ψυχολογικούς συμβολισμούς των μύθων.

Είναι μια πολύ δραστήρια- από θεατρικής πλευράς- περίοδος για τον Γιάννη Στάνκογλου: πρωταγωνιστεί στον «Άνθρωπο της βροχής», μια παλιά κινηματογραφική επιτυχία που παρουσιάζεται στη σκηνή σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη, στο θέατρο Γκλόρια.

Παράλληλα μας καθηλώνει με τους άθλους του ως Θησέας στην παράσταση «Ο Θησέας και η Αριάδνη στο νησί των Ταύρων» στο Badminton, μια υπερπαραγωγή για το νεανικό κοινό, με σπουδαίους συντελεστές: ο ποιητής Στρατής Πασχάλης υπογράφει το κείμενο, η Λίνα Νικολακοπούλου τους στίχους, ο Μανόλης Παντελιδάκης το εντυπωσιακό σκηνικό, ενώ η πολυβραβευμένη χορογράφος Σοφία Σπυράτου τη σκηνοθεσία. Στον πυρήνα της παράστασης βρίσκεται η σύγκρουση της Αθήνας με τη Μινωική Κρήτη: «Η Αθήνα, πάντα πιο ορθολογική, ανθρωποκεντρική, πρακτική, λιτή, τραγική, σε αντιπαράθεση με τον μινωικό κόσμο, μυστηριώδη, φυσιοκρατικό, μαγικό, παράδοξο, τεχνουργικό, λυρικό», τονίζει στο σημείωμά του ο Στρατής Πασχάλης. Ο Γιάννης Στάνκογλου είναι το κεντρικό πρόσωπο σε αυτή την φαντασμαγορική σκηνική αναβίωση των άθλων του Θησέα που τον φέρνει απέναντι στο πιο «δύσκολο» ίσως κοινό: τα παιδιά.

Το παιδικό κοινό είναι πιο απαιτητικό;

Δεν έτυχε πιο πριν να έχω την εμπειρία μιας παιδικής παράστασης αλλά κατά τη γνώμη μου πρόκειται για πιο δύσκολο κοινό. Μπορεί τα παιδιά να είναι απαιτητικά, όμως από την άλλη πλευρά, βλέπεις πως, όταν μπουν σε κάτι, το ζουν με πολύ διαφορετικό τρόπο από ό, τι ο ενήλικας. Το δύσκολο είναι να κρατήσεις την προσοχή τους. Δεν αντέχουν την παύση, όταν θα κάνεις παύση πρέπει να είναι πολύ δυνατή για να κρατήσεις τα παιδιά «κοντά» σου. Το φοβερό με αυτήν την εμπειρία είναι ότι υπάρχει ταυτόχρονα και μια ελαφράδα, μια απλότητα, κάτι που εγώ, κάνοντας θέατρο για ενηλίκους, δεν τα είχα σκεφτεί ποτέ. Είναι ένα τεράστιο μάθημα και για μένα. Δηλαδή όταν έκανα την πρώτη μου παράσταση για παιδιά με το Θησέα και μετά έπαιξα στην άλλη παράσταση, στον «Rain Man» (Άνθρωπο της βροχής) ήμουν τελείως διαφορετικός.

Τι σας ώθησε να τολμήσετε αυτήν τη μετάβαση από το θέατρο ενηλίκων σε μία παιδική υπερπαραγωγή;

Ήταν αρχικά η ιδέα της Σοφίας Σπυράτου σε σχέση με το μύθο- ο οποίος ήταν ένας από τους αγαπημένους μου όταν ήμουν μικρός. Επίσης το γεγονός ότι κάποιος θα ασχοληθεί με την ελληνική μυθολογία. Είναι κάτι που θα έπρεπε να έχει συμβεί εδώ και καιρό κι όχι μόνο στο παιδικό θέατρο. Πιστεύω ότι αξιόλογοι άνθρωποι θα έπρεπε να αρχίσουν να γράφουν θεατρικά έργα με βάση αυτούς τους μύθους γιατί νομίζω ότι υπάρχει φοβερό υλικό.

Έπαιξε καθόλου ρόλο το ότι είστε πατέρας ώστε να ενδιαφερθείτε για μια παιδική παραγωγή;

Σίγουρα. Η ηλικίας τριάμισι ετών κορούλα μου ήρθε στις πρόβες και το χάρηκε πολύ. Της είπα ότι αυτό το κάνω μόνο για σένα- γνωρίζοντας φυσικά ότι το κάνω και για μένα.

Τι πιστεύετε ότι διαφοροποιεί αυτήν την παραγωγή από τις υπόλοιπες παιδικές παραστάσεις με ανάλογη θεματολογία;

Η ακριβής αποτύπωση των πραγμάτων. Βλέπουμε για παράδειγμα στη σκηνή τον Ποσειδώνα, σαν το μπρούτζινο άγαλμα που όλοι ξέρουμε. Και την επόμενη στιγμή αρχίζει αυτό το μπρούτζινο άγαλμα να κινείται. Έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στα σκηνικά ο Παντελιδάκης, είναι αυτό που λέμε υπερπαραγωγή. Παράλληλα υπάρχει και μια «αλήθεια» σε όλη αυτήν τη δουλειά από όλους τους συντελεστές. Την πιστέψαμε εξαρχής όλοι κι έτσι δουλέψαμε και στις πρόβες, οπότε αυτό φαίνεται στο αποτέλεσμα. Είμαστε χαρούμενοι-κι όταν είμαστε χαρούμενοι εμείς νομίζω ότι κάνουμε και τους άλλους που παρακολουθούν το θέαμα, να το καταλάβουν και να φύγουν ευτυχισμένοι.

Σε ποιες πλευρές του μύθου του Θησέα επιλέξατε να στηριχτείτε περισσότερο ώστε να προσεγγίσετε το ρόλο σας;

Λένε ότι ο Θησέας έχει μεγάλη σχέση με τον Ηρακλή, άλλωστε συγγενεύουν κιόλας. Το θέμα είναι όμως ότι δε στηρίζεται μόνο στη δύναμη, όπως ο Ηρακλής, είναι κυρίως η δύναμη του μυαλού, το θάρρος κι η σπιρτάδα του Θησέα που με γοητεύουν ιδιαίτερα και λειτούργησαν ως κινητήριος δύναμη. Είναι και όλα όσα έχω διαβάσει στη μυθολογία που βρίσκονται και πιο πάνω από τον κινηματογράφο. Χρησιμοποιώ και στοιχεία τα οποία δεν υπάρχουν μέσα στο κείμενό μας, αλλά τα έχω διαβάσει και βρίσκονται στην ελληνική μυθολογία. Άλλοι τα καταλαβαίνουν και άλλοι όχι, ωστόσο προσπαθώ να είμαι κοντά στο χαρακτήρα.

Πολλοί δίνουν και μια ψυχολογική διάσταση στους μύθους.

Μα οι μεγαλύτεροι ψυχαναλυτές έχουν στηριχτεί πάνω σε αυτούς τους μύθους.

Με αυτήν την αφορμή θα ήθελα να σας ρωτήσω τι συμβολίζει για εσάς ο Μινώταυρος με τον οποίο έρχεται αντιμέτωπος ο Θησέας;

Ο Μινώταυρος έχει να κάνει με το φόβο και με όσα έχουμε στο βάθος της ψυχής μας και τελικά της ζωής μας. Ο Μινώταυρος είναι ό, τι μένει στο σκοτάδι και μας φοβίζει και μας κρατάει ώστε να μην κάνουμε το μεγάλο άλμα. Ο Θησέας πραγματοποιεί αυτό το άλμα, προσπαθεί, έρχεται αντιμέτωπος μαζί του και αυτό αλλάζει όλη του τη ζωή.

Σας προβληματίζει το γεγονός ότι τα περισσότερα παιδιά δηλώνουν άγνοια για ό, τι σχετίζεται με την ελληνική μυθολογία; Ή στην καλύτερη περίπτωση υπάρχει μια σύγχυση, πιστεύουν για παράδειγμα ότι η Ζίνα είναι η 13η θεά του Ολύμπου;

Ίσως ο τρόπος διδασκαλίας κάνει τα παιδιά να απομακρύνονται από τη μυθολογία. Έχουμε όλη αυτή την Ιστορία, όλους αυτούς τους μύθους, όμως εμείς οι μεγαλύτεροι δεν υπάρχει κάτι που να αναδείξαμε, να το βγάλαμε προς τα έξω. Τη Ζίνα όμως πρακτικά μπορούν να τη δουν στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο. Πιστεύω ότι μπορεί κάποιος να γράψει ένα καλό σενάριο και να το πάει ακόμη και στο Χόλιγουντ και να το παίξει κάποιος διάσημος ηθοποιός, όπως έγινε με την «Τροία» ή τους «300». Βλέπουμε ότι στο εξωτερικό συμβαίνει αυτό. Βέβαια αυτοί έχουν άλλα μέσα αλλά θα μπορούσαμε να κάνουμε πράγματα έστω στο θέατρο.

Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι η κλασική παιδεία πολλές φορές γίνεται βορά σε ανθρώπους που έχουν ακραίες πολιτικές αντιλήψεις;

Με ενοχλεί, αλίμονο! Με ενοχλεί γιατί η κλασική παιδεία είναι για όλον τον κόσμο παρακαταθήκη, μια κληρονομιά εξαιρετικά μεγάλη. Κατά τη γνώμη μου δεν είναι μονόπλευρη, σηκώνει πάρα πολλές εξηγήσεις, αναλύσεις και ο καθένας μπορεί να τη δει με τον δικό του τρόπο του. Το θέμα είναι όσοι τη διδάσκουν να μη στο κλείνουν αυτό το κομμάτι , να σε αφήνουν να κάνεις εσύ το δικό σου ταξίδι μέσα από αυτό. Τώρα η ερώτηση είναι καθαρά πολιτική έτσι όπως μου την κάνετε. Δεν νομίζω ότι πιστεύουν περισσότερο σε αυτά τα πράγματα από κάποιον που απλά έχει άγνοια. Απλώς κάποια στιγμή, η άγνοια πρέπει να πάψει- και σε σχέση με όσα ανέφερα πριν για την παιδεία- να υπάρξουν καθηγητές που να μπορέσουν να γοητεύσουν τους νέους.

Η δική σας ματιά πάνω στον πολυεπίπεδη οικονομική και πολιτική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, ποια είναι;

Έχω κουραστεί από όλη αυτήν την τρομοκρατία. Σίγουρα τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα και ίσως να δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο, όπως πιστεύω. Όμως θέλω, όσο μπορώ, να μένω απ’έξω, να κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα γίνεται και να αντλώ χαρά μέσα από αυτή. Αν κολλήσω μόνο σε ό,τι συμβαίνει τώρα, δε θα είμαι ευτυχισμένος και δεν θα κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ. Άλλοι έχουν αναλάβει να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, πιστεύω ότι δεν θα τα καταφέρουν, αλλά δεν μένω και άπραγος. Όταν δοθεί η ευκαιρία, θα είμαι εκεί που χρειάζεται με κάποιο τρόπο. Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για το γενικό του πράγματος. Είμαι αισιόδοξος μόνο για τα προσωπικά μου θέματα, για εκείνα της οικογένειάς μου και των φίλων μου.

Ταυτότητα παράστασης: «Ο Θησέας και η Αριάδνη στο νησί των Ταύρων». Κείμενο; Στρατής Πασχάλης, σκηνοθεσία και χορογραφία: Σοφία Σπυράτου, πρωτότυπη μουσική: Απόλλων Ρέτσος, στίχοι τραγουδιών: Λίνα Νικολακοπούλου, σκηνικά και κοστούμια: Μανόλης Παντελιδάκης, σχεδιασμός φωτισμών: Λευτέρης Παυλόπουλος, παραγωγή: Μιχάλης Αδάμ/ θέατρο Badminton.

Πρωταγωνιστούν οι: Γιάννης Στάνκογλου, Ηλέκτρα Νικολούζου, Τζωρτζίνα Παλαιοθοδώρου. Συμμετέχουν επίσης (με αλφαβητική σειρά): Άννα Αθανασιάδη, Αλέξανδρος Κεϊβάναη, Αμαλία Κοσμά, Αλέξανδρος Λασκαράτος, Χλόη Μάντζαρη, Τζέφ Μαράουι, Γιάννα Μεντβέντεβα, Γιώργος Πελαγιας, Κρίς Ραντάνοβ, Αλάιν Ριβέρο Ροντρίγκεζ, Γιάννης Σμέρος, Ιβάν Σβιτάιλο, Αγγελική Τρομπούκη, Αλμπέρτο Φάις, Ράνια Φόβου, Ιώβη Φραγκάτου, Εύη Χατζάκη κ.ά.

Πληροφορίες: Θέατρο Badminton, κεντρική σκηνή, έως τις 28 Απριλίου. Παραστάσεις: Σάββατο: 15:00 και Κυριακή: 11:30 και 15:00. Εισιτήρια: 9, 12 και 15 ευρώ. Προπώληση: www.viva.gr , www.abcd.gr , 13855, κασταστήματα Public και Forthnet. Tηλ. 210 8840600.

ΜΑΝΙΑ ΣΤΑΪΚΟΥ