Τάσος Κώνστας: «Ο Καραγκιόζης θα είναι ζωντανός όσο έχει σκέψη, κρίση και λόγο στο σήμερα»

tasos-konstas
ΠΕΜΠΤΗ, 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019

Ο καραγκιοζοπαίχτης μας καλωσορίζει φέτος τις Απόκριες στο νέο σπίτι του Καραγκιόζη, τις ανανεωμένες «Φιγούρες & Κούκλες», στο Παλαιό Φάληρο.

Απόκριες σημαίνουν γέλιο και ξεφάντωμα. Ο Καραγκιόζης το γνωρίζει πολύ καλά. Ο καραγκιοζοπαίχτης Τάσος Κώνστας ακόμα καλύτερα και μας υποδέχεται φέτος τις Απόκριες στο νέο σπίτι του Καραγκιόζη, τις ανανεωμένες «Φιγούρες & Κούκλες», στο Παλαιό Φάληρο.

Με νέες παραστάσεις και αποκριάτικα εργαστήρια, ο καραγκιοζοδημιουργός και οι συνεργάτες του εγγυώνται την καρναβαλική διασκέδαση μικρών και μεγάλων, τόσο με το «Καραγκιοζο μασκέ πάρτυ», τη νέα παράστασή του , αλλά και το κλασσικό του πλέον «Καρναβάλι του Καραγκιόζη».

Ο Τάσος Κώνστας μιλά στο click@life για την τέχνη του θεάτρου σκιών και ξετυλίγει το νήμα της ζωής του από την αρχή.

Γεννήθηκα στην Αθήνα. Η παιδική ηλικία μοιράζεται στον Βόλο και την Αθήνα. Πρώτα χρόνια δημοτικού σχολείου στον Βόλο, συνέχεια στην Αθήνα. Γυμνάσιο στην Ακαδημία Πλάτωνος και Λύκειο στον Άγιο Παύλο, δίπλα στο κτίριο της Φίνος Φιλμ! Σπούδασα δημοσιογραφία και θέατρο. Εξασκώ και τα δύο, πίσω από το πανί!

Τα τελευταία είκοσι χρόνια ζω στη Νέα Σμύρνη. Παλιά, στην ιστορική πλατεία, τα τελευταία χρόνια σύνορα με Παλαιό Φάληρο. Η γειτονιά μου έχει τα πάντα! Ιστορία, όμορφους ανθρώπους, πράσινο, πάρκο απέναντι απ’ το σπίτι μου και το Άλσος κοντά. Και αν θες ν’ ανοίξει κι άλλο το μάτι σου και η ψυχή σου, η θάλασσα είναι τρεις στάσεις με το Τραμ. Παρόλο που είναι τυλιγμένη μ’ ένα σύγχρονο περίβλημα, έχει  κρυμμένη και προστατευμένη ομορφιά στα βάθη της. Αν τρυπώσεις στα στενά, πάνω και κάτω από τους κεντρικούς δρόμους, θα βρεις σημεία που φέρνουν εικόνες, ήχους, μυρωδιές και γεύσεις από τα παλιά. Πεισματάρες μονοκατοικίες, πεισματάρηδες επαγγελματίες, ανθεκτικά στέκια, θερινό σινεμά. Τώρα έχει και θέατρο σκιών και κουκλοθέατρο, ξανά.

Παλαιότερα ως μαθητευόμενος καραγκιοζοπαίχτης επισκεπτόμουν την περιοχή για να παρακολουθώ τον Μάνθο Αθηναίο στο κηποθεατράκι του στην άνω Νέα Σμύρνη. Τώρα μένω και έχω το δικό μου θέατρο εδώ. Πρέπει όμως οι σύγχρονοι κάτοικοί της να αποβάλουμε τις «σύγχρονες» συνήθειές μας. Να καταλάβουμε για παράδειγμα ότι τα πεζοδρόμια είναι πεζοδρόμια, τα σκουπίδια είναι για τους κάδους και το αυτοκίνητο δεν το χρειαζόμαστε για να πάμε στο περίπτερο. Θα ήθελα κι άλλους, περισσότερους ελεύθερους χώρους, διαδρομές για περπάτημα, ποδήλατα, και όχι άλλα πανομοιότυπα μαγαζιά. Θα ήθελα περισσότερη φαντασία. Οι αληθινές ομορφιές είναι κρυμμένες…στα στενά! Να ψάξουμε να βρούμε όλοι την ομορφιά και να τη βάλουμε στην καθημερινότητα μας.

Μικρός τι ήθελα να γίνω; Θα ακουστεί πρωτότυπο. Καραγκιοζοπαίχτης. Ναι, το ήξερα και το δήλωσα από την ηλικία των έντεκα. Από τότε που πρωτογνώρισα τον κολλητό μου, τον Καραγκιόζη.

Στο δημοτικό, στα πλαίσια των καλλιτεχνικών ο δάσκαλος μας έβαζε να κάνουμε φιγούρες Καραγκιόζη. Αυτό ήταν! Το οικόπεδο απέναντι από την πολυκατοικία γίνεται το πρώτο μου «θέατρο!» Ρεκλάμα έξω από το ψιλικατζίδικο της γειτονιάς, απ’ όπου αγόραζα και τις πρώτες ύλες για την κατασκευή των φιγούρων και παράσταση κάθε Κυριακή στο οικόπεδο με κοινό τα παιδιά της γειτονιάς. Εκείνο το Καλοκαίρι βλέπω παράσταση ζωντανά από τον Ευγένιο Σπαθάρη στην Πλακεντία και από το Γιώργο Χαρίδημο στο μαντράκι του στο Φανάρι του Διογένη, στην Πλάκα. Ο κύβος ερρίφθη.

Από μικρός ως παρατηρητής – «μαθητής» - βοηθός στα πάλκα μεγάλων καραγκιοζοπαιχτών, να τους παρατηρώ κατά τη διάρκεια της θεατρικής πράξης. Αυτοί οι μεγάλοι δάσκαλοι, οι λαϊκοί καλλιτέχνες, οι μεγάλοι υποκριτές ήταν  μέγιστοι θεατράνθρωποι, χωρίς οι ίδιοι  να αντιλαμβάνονται το μέγεθός τους. Το θέατρο των σκιών με ταξίδευε και με έκανε να γνωρίσω και το θέατρο και να το αγαπήσω.

Σπούδασα υποκριτική για να μπω στα μονοπάτια του θεάτρου και να γεμίσω τη φαρέτρα μου με γνώσεις που θα της χρησιμοποιούσα στο θέατρο που με μάγευε, το θέατρο σκιών. Σε οτιδήποτε μάθαινα, σπούδαζα ή παρακολουθούσα στο θέατρο αναζητούσα τη χρησιμότητα του στην τέχνη μου. Στάθηκα τυχερός γιατί πρόλαβα, γνώρισα και διδάχθηκα από  μεγάλους δασκάλους και στο θέατρο σκιών και στο θέατρο.

Οι «Φιγούρες & Κούκλες» στεγάζονται πλέον στο νέο τους «σπίτι» στο Παλαιό Φάληρο (σύνορα με Νέα Σμύρνη). Μετά από την πρώτη μας θεμέλια εικοσαετία στην Πλάκα, την έναρξη της επόμενης θα τη γιορτάσουμε στη γειτονιά μας.

Φέτος, παρέα με τον Καραγκιόζη και την παρέα του περιμένουμε μικρούς και μεγάλους κάθε Σάββατο απόγευμα και Κυριακή πρωί με νέο έργο κάθε φορά, για να κεράσουμε γέλιο. Μετά την παράσταση ιχνηλατούμε τους λιλιπούτειους θεατές στο μαγικό κόσμο του θεάτρου σκιών με εργαστήρια κατασκευής φιγούρας, ειδικά προσαρμοσμένα στην ηλικία των συμμετεχόντων. Σύντομα θα ξεκινήσει και κύκλος βραδινών παραστάσεων για ενηλίκους συνοδεία ορχήστρας. Τις καθημερινές επισκέπτονται το νέο μας σπίτι μαθητές όλων των βαθμίδων για την παρακολούθηση παραστάσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων θεάτρου σκιών και κουκλοθέατρου.

Το θέατρο σκιών είναι ένα δύσκολο λαϊκό θέατρο λόγου. Απαιτεί μακροχρόνια γνώση και συνεχή σπουδή για να το υπηρετείς. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι όλες οι ειδικότητες μιας θεατρικής παράστασης και όλοι οι ηθοποιοί / ρόλοι, συγκεντρώνονται σε έναν άνθρωπο. Ο καραγκιοζοπαίχτης καλείται να εμψυχώνει τους διαφορετικούς ήρωες – φιγούρες, να αυτοσχεδιάζει να αφουγκράζεται και να κρατά σε εγρήγορση τον κάθε ηλικίας θεατή τηρώντας τους κανόνες του παραδοσιακού θεάτρου και της θεατρικής πράξης.

Ο λόγος του, ο αυτοσχεδιασμός και τα σωστά αντανακλαστικά όσων το υπηρετούν σωστά το κρατούν ζωντανό και επίκαιρο. Είναι πολύ εύκολο και απλό να διαβείς γραφικά και μονοδιάστατα μονοπάτια που οδηγούν στο μουσείο, τη νοσταλγία και τη λήθη. Ο Καραγκιόζης θα είναι ζωντανός όσο έχει σκέψη, κρίση και λόγο στο σήμερα. Αυτό γινόταν πάντα από τους κορυφαίους της τέχνης μας που τον κράτησαν και τον παρέδωσαν ζωντανό στις επόμενες γενιές. Για αυτό έχουμε τεράστια ευθύνη όσοι τον κρατάμε στα χέρια μας. Πρέπει να τον υπηρετούμε σωστά και όχι να μας υπηρετεί. Μη μεταλλάσσουμε αυτό το λαϊκό θέατρο αυτή τη καλή επιθεώρηση σκιών. Η δυναμική του το επικαιροποιεί και ισχυροποιεί τη θέση του στο θεατρικό γίγνεσθαι. Μέσα από το συμβολικό χαραχτήρα των ηρώων και τον ανατρεπτικό τρόπο σκέψης και λειτουργίας του πρωταγωνιστή μπορείς και οφείλεις να καυτηριάσεις την καθημερινότητα, να σατιρίσεις τα κακώς κείμενα, να αφουγκραστείς την κοινωνία και να νιώσει συμμέτοχος ο θεατής σου, προσφέροντας γέλιο – όχι χάχανο- και τροφή για σκέψη. Ένα οικογενειακό θέατρο  που ψυχαγωγεί, κριτικάρει, προβληματίζει και αφυπνίζει θα έλεγα πίσω από το κωμικό κέλυφος των ηρώων του! Ξορκίζουν κάθε «κακό» οι χάρτινοι ήρωες με τα καμώματα τους στο πανί. Ό, τι αποτυπώνουν οι αρχέγονες σκιές τους είναι ανάγλυφο δίπλα μας στην κοινωνία.

Αυτό το θέατρο σκιών με γοήτευσε ως παιδί με εντυπωσίασε όσο μεγάλωνα και το καταλάβαινα περισσότερο. Αυτό το θέατρο θέλω να κάνω. Σε όλες του τις εκφάνσεις. Στα χρόνια των σπουδών μου στη δραματική σχολή, περιδιαβαίνοντας στα μονοπάτια της υποκριτικής τέχνης αναζητώντας συνεχώς την αλήθεια της θεατρικής πράξης, η δυναμική του χάρτινου θεάτρου μου με κέρδισε στον απόλυτο βαθμό και έκανε την επιλογή μου πιο συνειδητή και ισχυρή. Δεν το έχω περιορίσει όμως μόνο στα στενά πλαίσια του μπερντέ. Δεν περιορίζεται σε όρια το πνεύμα του λαϊκού μας θυμόσοφου! Δεν περιορίζεται η σκιά. Μπορεί να αμβλύνει και να συρρικνωθεί με ευκολία. Έτσι αυτά τα είκοσι και πλέον χρόνια με το χάρτινο θίασο μου έχουμε συμπράξει σε μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, έχουμε ανέβει στο θεατρικό σανίδι με διασκευές έργων μας ή και με πρωτότυπα - που με ενέπνευσαν αυτοί οι λαϊκοί χάρτινοι ήρωες να γράψω- που συνδύαζαν θέατρο σκιών, ηθοποιούς και ζωντανή ορχήστρα. Μέχρι στο μακρινό μέλλον έχουμε ταξιδέψει με τον Καραγκιόζη του μέλλοντος (KARMAN)! Μέσα από μια υπέροχη σύμπραξη με τον εικαστικό Παντελή Μάκκα  συνδυάστηκε για πρώτη φορά η τέχνη του παραδοσιακού θεάτρου σκιών με video art. Η συνεργασία αυτή έφερε ως συνέχεια και τη σύμπραξη μου με την ODC ENSEMPLE με την σκιώδη συμμετοχή στο “CAVE” της Έλλης Παπακωνσταντίνου.

Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο που με ενδιαφέρει πολύ και δουλεύω χρόνια πάνω σε αυτό με προσοχή, είναι το θέατρο σκιών στην εκπαίδευση, ως εκπαιδευτικό εργαλείο. Η χρήση της φιγούρας όπως και της κούκλας από τον εκπαιδευτικό αλλά και από τον μαθητή δίνει λύση σε πολλά θέματα που μπορεί να προκύψουν στη σχολική καθημερινότητα. Πρόσφατα σε συνεργασία με το «Χαμόγελο του Παιδιού» και άλλους ευρωπαϊκούς εταίρους φτιάξαμε τρία εκπαιδευτικά βίντεο / εργαλεία για το πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού, τα οποία θα μπαίνουν στις τάξεις σχολείων πέντε Ευρωπαϊκών χωρών. Ας αναλογιστεί κανείς τί δυναμική έχει αυτός ο ήρωας, αυτό το θέατρο! Θέατρο σκιών λοιπόν εκτός ορίων γιατί ο Καραγκιόζης δεν έχει όρια! Σε αντίθεση με τον Καραγκιοζοπαίχτη που πρέπει να λειτουργεί εντός ορίων. Να είναι εκπαιδευμένος και σωστά καταρτισμένος να έχει αίσθηση του τι κρατάει στα χέρια του, σε ποιους απευθύνεται, και συναίσθηση. Προσπαθώ να το υπηρετώ με σεβασμό στην τέχνη και τον θεατή, ως οφείλω. Με σεβασμό απέναντι στους πριν και υποχρέωση στους μετά από εμένα. Άσε που σε κρατάει και ταπεινό! Δεν υπάρχεις! Οι φιγούρες παίζουν, ο δημιουργός κρυμμένος καλά πίσω απ’ το πανί. Δεν φαίνεται ούτε καν η σκιά του… δεν ξέρουν καν ποιος και πώς είσαι και δεν τους αφορά καθόλου. Αυτοί γέλασαν, πέρασαν καλά με τον Καραγκιόζη!

Επόμενα σχέδια; Αυτή την περίοδο όλο το βάρος έχει πέσει στη λειτουργία του νέου μας σπιτιού. Απολαμβάνουμε μαζί με το κοινό μας και μαθητές που μας επισκέπτονται καθημερινά τη δράση των ηρώων μας στη νέα τους σκηνή και ετοιμάζουμε τα επόμενα πρωτότυπα βήματά τους. Ο νέος μας χώρος στο Παλαιό Φάληρο μας εμπνέει με νέες ιδέες πάνω σε παραστάσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εργαστήρια, σεμινάρια, πρωτότυπα projects. Ανοίγουμε τον επόμενο κύκλο έχοντας στη φαρέτρα μας την εμπειρία όλων των προηγούμενων ετών και την αγάπη του κόσμου που μας ακολουθεί. Ετοιμάζονται λοιπόν καινούργια ταξίδια στον μαγικό κόσμο της σκιάς και της κούκλας για όλες τις ηλικίες θεατών! Θα ανακοινωθούν προσεχώς. Προς το παρόν θα ταξιδέψουμε με τις αποκριάτικες παραστάσεις και εργαστήρια  που έχουμε ετοιμάσει. Ακολουθούν τα ηρωικά έργα για την 25η Μαρτίου, τα Πασχαλινά ταξίδια του Καραγκιόζη και σιγά – σιγά ετοιμάζουμε και το εξοχικό του, τη θερινή μας σκηνή που λειτουργεί, με την αγαστή συνεργασία του Δήμου Παλαιού Φαλήρου, εδώ και οχτώ χρόνια στο πάρκο του Φλοίσβου.  

Μικρός όταν έπεφτα για ύπνο, χαζεύοντας τις φιγούρες που ήταν κρεμασμένες στο παιδικό μου δωμάτιο, ονειρευόμουν ένα δικό μου θεατράκι σκιών, ένα μόνιμο στέκι του Καραγκιόζη όπου θα μπορώ να εκφράζομαι μαζί του και να έρχεται και κόσμος. Και να γνωρίσω το ίνδαλμα μου τον Ευγένιο Σπαθάρη. Είναι ευλογία που τα έζησα και τα απόλαυσα και τα δύο! Συνεχίζουμε γιατί και τα όνειρα δεν έχουν όρια.

Πρόγραμμα Παραστάσεων

•           «Το Καραγκιοζο μασκέ πάρτυ»  - Θέατρο Σκιών Τάσου Κώνστα

-για παιδιά άνω των 3 ετών-  ΣΑΒΒΑΤΟ   16/2 , 2/3     17.30  -  ΚΥΡΙΑΚΗ     17/2 , 3/3   11.30  

•          « Το καρναβάλι του Καραγκιόζη» - Θέατρο Σκιών Τάσου Κώνστα    

-για παιδιά άνω των 3 ετών– ΣΑΒΒΑΤΟ   23/2 , 9/3     17.30  -  ΚΥΡΙΑΚΗ     24/2 , 10/3   11.30

Διάρκεια: 50΄. Tιμή εισιτηρίου: 6 ευρώ  (Οικογενειακό 4 ατόμων: 20 ευρώ)

Πρόγραμμα Εργαστηρίων:

«Αποκριάτικα  Καραγκιοζοεργαστήρια»

 -Για παιδιά άνω των 5 ετών– ΚΥΡΙΑΚΗ   12.45 – 13.00

- Αποκριατικη φιγούρα  17/2 & 10/3 .

  Κόστος συμμετοχής : 5ευρώ / 7ευρώ

- Καραγκιοζομάσκα 24/2 . Κόστος συμμετοχής: 10 ευρώ

- Καραγκιοζοχαρταετός 3/3. Κόστος συμμετοχής: 10 ευρώ

Απαραίτητη η κράτηση θέσεων.                                                       

Info
«Φιγούρες και Κούκλες» - Νέος Χώρος, Αχιλλέως 90, Παλαιό Φάληρο  (Στάση ΤΡΑΜ «Αμφιθέας»). Πληροφορίες/Κρατήσεις: Τηλ. 210 3227507  / 6937714733, www.fkt.gr.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ