Μια άμεση και ζωντανή παράσταση, σαν παραμύθι.

Η απλότητα, η παράδοση και κυρίως η μαγεία της φύσης και η ελευθερία στον τσιγγάνικο τρόπο ζωής βρίσκονται στο επίκεντρο της παράστασης «Μελάχρα ή Το Λουλούδι της Φωτιάς» που σκηνοθετεί η Σοφία Φιλιππίδου και φιλοξενείται στο Θέατρο Σταθμός.

Η Φιλιππίδου μαγεύεται από το έργο του Παντελή Χορν και την αγάπη του για το θέατρο και φτιάχνει μια παράσταση με τα ίδια ακριβώς συστατικά. Μαγική σαν παραμύθι η παράσταση πλημμυρίζει από μουσική και ήχους, χρώματα και σκιές, δεισιδαιμονίες και μαγικά φίλτρα, ίντριγκες και έρωτα για να πει μια τσιγγάνικη ιστορία που φέρει χιουμοριστικά, ρεαλιστικά, μα και δραματικά στοιχεία. Η ίδια η σκηνοθέτιδα άλλωστε χαρακτηρίζει το έργο «ένα κοινωνικό δράμα στα όρια της άγριας φάρσας».

Το έργο
Ο Παντελής Χορν στη «Μελάχρα» τολμά να μετατοπίσει τη δράση της ιστορίας από το κλειστό και καταπιεσμένο περιβάλλον στην ύπαιθρο, δίνοντας θεατρικό άσυλο στη φυλή των τσιγγάνων- παρεξηγημένη και σήμερα ακόμα - και στην χωρίς περιορισμούς ή ντροπή ειλικρινή έκφραση των παθών τους.

Το έργο ανέβηκε το 1909 από τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη στη Νέα Σκηνή της και κρίθηκε πολύ αυστηρά από τους καλύτερους συγγραφείς και κριτικούς της εποχής με αποτέλεσμα να κατέβει άμεσα.

Η ιστορία ακολουθεί τα πρόσωπα ενός καταυλισμού τσιγγάνων. Εκεί ζει ο σιδηρουργός  Τεμέλκος με τη γυναίκα του Περουζέ η οποία είναι ερωτευμένη με τον ψυχογιό τους και αρκετά νεότερο Νέδο. Στην ίδια γειτονιά μένει η μάγισσα Βενετιά της οποίας ο βίαιος γιος και άπαιχτος κυνηγός Γιάσσαρης είναι ερωτευμένος με την Περουζέ. Η Βενετιά όμως μια μέρα θα δεχτεί την επίσκεψη μιας κοπέλας η οποία θα αλλάξει εντελώς τις ισορροπίες στην ιστορία. Ο ερχομός της Μελάχρας και ο έρωτάς της με τον Νέδο θα ξεκινήσει ένα σχέδιο εκδίκησης που μόνο η μοίρα μπορεί να κρίνει την έκβασή του.

Η παράσταση
Η Φιλιππίδου παίρνει στα χέρια της το έργο του Χορν και το διασκευάζει διακριτικά, εύστοχα και ταιριαστά. Στην αρχή του έργου τοποθετεί ένα απόσπασμα από το παραμύθι «Ο πρίγκιπας της Γκραβάλας» για να φτιάξει το δικό της θέατρο μέσα στο θέατρο, παραμύθι μέσα στο παραμύθι. Η παράσταση ξεκινάει άλλωστε σαν παραμύθι με τη σκιά ενός ερωτευμένου ζευγαριού που στην πραγματικότητα είναι ένα ζευγάρι κούκλες που φωτίζονται στο σκοτάδι- γενικά  γίνεται εξαιρετική δουλειά στους φωτισμούς από τον Κώστα Αγγέλου. Το παραμύθι αυτό παρουσιάζεται πάνω στη σκηνή αλλά μέσα από ένα διάφανο ύφασμα να χωρίζει και να φιλτράρει τη σκηνική δράση από τα μάτια του θεατή- γενικά στην παράσταση χρησιμοποιούνται διάφορα ευρήματα που δημιουργούν την μαγική ατμόσφαιρα, από το μακιγιάζ και το φωτισμό μέχρι τα λυρικά της κομμάτια και την ίδια τη μαγεία που αποτελεί μέρος της ιστορίας των τσιγγάνων.

Επιπλέον, η Φιλιππίδου παγώνει σε κομβικά σημεία τη δράση για να βάλει εμβόλιμα κάποια αποσπάσματα από το Σχοινοβάτη του Ζαν Ζενέ, το ποίημα Μέθα του Σαρλ Μπωντλαίρ και το ποίημα Ρομάντζα της Σελήνης από τη συλλογή του Τσιγγάνικα τραγούδια του Φ.Γ.Λόρκα δίνοντας μια λυρική ανάσα στην ιστορία η οποία στελεχώνεται άξια ερμηνευτικά ενώ αισθητικά συνεισφέρει και πάλι στην παραμυθένια διάθεση.

«Μόνο στα όνειρα πέρασα όμορφα και ξύπνησα γέρος»

Η καθαυτή ιστορία της Μελάχρας μεταφέρεται στη σκηνή δίχως παραπέτασμα, σε ένα σκηνικό πλούσιο σε χρώματα και λεπτομέρειες (Σκηνικά /Κοστούμια: Σοφία  Φιλιππίδου, Συνεργάτες σκηνογραφίας: Λία Ασβεστά και Κ.Φ.) με τέτοιο τρόπο ώστε η διαμόρφωση της σκηνής ακολουθεί τη δημιουργικότητα που χαρακτηρίζει τη σκηνοθεσία της παράστασης. Υφάσματα, χαλιά, πολύχρωμα πλαίσια, λουλούδια και διάφορα άλλα αντικείμενα στολίζουν την πλούσια σκηνή η οποία δεν θα ήταν ολοκληρωμένη χωρίς τα πραγματικά υπέροχα κοστούμια της παράστασης.

Ωστόσο, κανένα σκηνικό αντικείμενο δεν φέρει τη σημασία που έχει το βιολί στην ιστορία, και άρα στην παράσταση. Το βιολί μας μεταφέρει στα έθιμα των τσιγγάνων καθώς αποτελεί παράδοση η γυναίκα να χορεύει στον άντρας της. Πέρα όμως από την εισαγωγή στον τρόπο ζωής των τσιγγάνων, το βιολί φέρει την ευθύνη κατά κάποιο τρόπο για την εξέλιξη της ιστορίας. Το δοξάρι του παίζει τις προσταγές της μοίρας. Δεν είναι επομένως ένα συνηθισμένο αντικείμενο, γι’ αυτό και δεν είναι εκτεθειμένο στη σκηνή αλλά αποκαλύπτεται μονάχα όταν χτυπά η τύχη.

«Κόσμους γκρέμιζε, κόσμους έχτιζε καταστροφή το δοξάρι του μα και δημιουργία… λένε πως έπλαθε τ’ αδύνατα, όσα δεν πλάθει χέρι ανθρώπου»

Τελικά η Φιλιππίδου φτιάχνει μια εύρυθμη, άμεση και τρυφερή παράσταση γεμάτη από την υπέροχη μουσική της Ματούλας Ζαμάνη η οποία ισορροπεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό. Το καστ που έχει στη διάθεσή της διαθέτει την αμεσότητα και τα εκφραστικά μέσα για να ζωντανέψει την ιστορία υιοθετώντας πότε δυναμισμό και υπερβολή, πότε ήπιους τόνους και ρεαλισμό. Καλοί και πειστικοί όλοι τους, ωστόσο,  επί σκηνής απογειώνονται η

Η Έλενα Μεγγρέλη και ο Ρήνος Τζάνης απογειώνονται πραγματικά, η Τατιάνα Μελίδου αλωνίζει τη σκηνή με δυναμισμό και πειστικότητα, ο Θωμάς Καζάσης απολαυστικός, ο Ντίνος Φλώρος αναβλύζει ήσυχος τη σοφία- ίσως και την κόπωση-  της ηλικίας του, η Δήμητρα Δερζέκου και ο Γιώργης Παρταλίδης είναι ενθουσιώδεις και δροσεροί αλλά κάπου αποσπώνται και ο Σπύρος Δούρος έχει ένα σύντομο αλλά πολύ πειστικό πέρασμα.

Συντελεστές
Σκηνοθεσία /δραματουργική επεξεργασία: Σοφία Φιλιππίδου
Μουσική: Ματούλα Ζαμάνη
Σκηνικά /Κοστούμια: Σοφία Φιλιππίδου
Συνεργάτες σκηνογραφίας: Λία Ασβεστά και Κ.Φ.
Συνεργάτης ενδυματολογικού: Μάγδα Καλορίτη
Χορογραφίες: Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος
Φωτισμοί: Κώστας Αγγέλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Καστρησίου
Βοηθός σκηνογράφου/ Μάσκες: Γιώργης Παρταλίδης
Αφίσα /σχεδιασμός προγράμματος: Πέτρος Παράσχης
Τρέιλερ παράστασης: Κώστας Αυγέρης
Φωτογραφίες από την παράσταση: Πάνος Καραδήμας
Διεύθυνση παραγωγής: Μαίρη Φραγκιαδάκη
Παραγωγή Τ3χνη
Παίζουν με σειρά εμφάνισης: Τατιάνα Μελίδου, Γιώργης Παρταλίδης, Ντίνος Φλώρος, Έλενα Μεγγρέλη, Θωμάς Καζάσης, Ρήνος Τζάνης, Δήμητρα Δερζέκου, Σπύρος Δούρος

Info
Θέατρο Σταθμός
Έως 28 Μαΐου
Κυριακή, Δευτέρα , Τρίτη 21:00
210 52 30 267

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]