Ο σκηνοθέτης ανεβάζει για δύο μόνο βραδιές τη σύγχρονη παράσταση μουσικού θεάτρου βασισμένου σε ύμνους της μεσαιωνικής συνθέτριας Hildegard von Bingen, «Splendidissima gemma – Recomposing Hildegard».

Splendidissima gemma –  Recomposing Hildegard, ένα μουσικοθεατρικό θέαμα για τη γυναικεία δημιουργικότητα, τη βαθιά συγκίνηση και τη μεταφυσική ανάταση του ήχου, το οποίο ανεβαίνει την Τετάρτη 4 και την Πέμπτη 5 Μαρτίου στις 20:30 στην Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο της σειράς Γέφυρας (καλλιτεχνική επιμέλεια: Δημήτρης Μαραγκόπουλος).

Ο σκηνοθέτης Θέμελης Γλυνάτσης, μετά τη μεγάλη επιτυχία της όπερας «Λευκό ρόδο» που σκηνοθέτησε στη Εθνική Λυρική Σκηνή, δημιουργεί μια ρηξικέλευθη παράσταση μουσικού θεάτρου που ενώνει το παλιό με το νέο, τους μεσαιωνικούς ύμνους με τη σύγχρονη μουσική σύνθεση και τη μοναστική μυσταγωγία με μια σύγχρονη εικαστική γλώσσα βασισμένη στο βίντεο και στο φως. Συμπράττει με τον διεθνούς φήμης συνθέτη ηλεκτρονικής μουσικής Constantine Skourlis και το φωνητικό σύνολο Canto Soave, το οποίο αποτελείται από τις σοπράνο Μάιρα Μηλολιδάκη και Νατάσα Αγγελοπούλου, τη μετζοσοπράνο Έφη Μηνακούλη και από την Κατερίνα Κτώνα (ψαλτήρι, οργανέτο, τροχοβιέλα).

Ο σκηνοθέτης συστήνεται στο click@life και μας συστήνει την ιδιόμορφη παράσταση που έστησε.

Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα στην Κηφισιά.

Στα 17 μου έφυγα και πήγα στην Αγγλία. Εκεί σπούδασα Συγκριτική Λογοτεχνία και Θέατρο στο πρώτο πτυχίο, Αρχαίο Θέατρο στο Μεταπτυχιακό, και στο Διδακτορικό ασχολήθηκα τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο με το «θέατρο της σκληρότητας» του Αντονέν Αρτώ.

Σήμερα ζω στα Εξάρχεια. Μια περιοχή που αγαπάω πάρα πολύ, και ταυτόχρονα με κουράζει πάρα πολύ. Έχει όλα τα υπέροχα χαρακτηριστικά μιας περιοχής στο κέντρο μιας πόλης. Υπάρχει μια οικειότητα και μια ζωντάνια και καμιά φορά ένα ιδιαίτερο χιούμορ. Όλα είναι κοντά. Από κει και πέρα, είναι η γεωγραφική αποτύπωση ιδεολογικών και ταξικών συμπλεγμάτων που διαπερνούν τη ραχοκοκαλιά της Ελληνικής ταυτότητας, τα οποία αναλύονται εκατέρωθεν με ιδιαιτέρως αφελή και κοντόφθαλμο τρόπο, και επιτελούνται μέσω στείρων τελετουργιών και μιας ακατάσχετης επίδειξης ισχύος. Η συζήτηση όμως αυτή είναι μακρά και κυρίως σύνθετη, απαιτεί ωριμότητα, πολύ χρόνο και προσοχή.

Όπως όλοι, είχα περάσει από πολλές φάσεις όταν ήμουν μικρός σχετικά με το τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω. Από χημικός, μετά κλόουν, μέχρι ψυχολόγος.

Κάπου στα 17 μου συνειδητοποίησα πως η πιο σωστή κατεύθυνση ήταν αυτή του κλόουν, αλλά επειδή δεν τόλμησα να μπω σε τσίρκο, αποφάσισα τον πιο αποδεκτό δρόμο του θεάτρου. Ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησα πως οτιδήποτε άλλο θα ήταν υπεκφυγή, δειλία, και χάσιμο χρόνου.

Παρότι στο πανεπιστήμιο είχα κάνει πολλά μαθήματα υποκριτικής, τα οποία μου άρεσαν πολύ, η επί σκηνής εμπειρία με τρομάζει. Η τόση έκθεση. Από την άλλη, πολύ νωρίς κατάλαβα το πόσο μου άρεσε να οργανώνω τον χώρο και να βλέπω φόρμες να εξελίσσονται. Σαν τα διαστημόπλοια στο 2001 Η Οδύσσεια του Διαστήματος του Κιούμπρικ. Εκεί βρήκα εγώ την απόλυτη αισθητική ικανοποίηση. Εκεί και στη οργάνωση και εκτέλεση της μουσικής.

Οι καλλιτεχνικές μου επιρροές είναι πάρα πολλές, και όχι μόνο από το χώρο του θεάτρου. Ο Γουίλσον, ο Καστελούτσι, ο Βαρλικόφσκι, ο Σαίξπηρ και ο Χέρμαν Μέλβιλ, ο Τζόυς και ο Μπέκετ, ο Μπετόβεν και ο Μάλερ και ο Βάγκνερ και ο Μπρούκνερ και ο Ρίχαρντ Στράους, ο Κιούμπρικ και ο Τζάρμαν και ο Μπέργκμαν, ο Ντ. Χ. Λώρενς και η Βιρτζίνια Γουλφ, ο Πέρσι Σέλεϋ και η Μαίρη Σέλεϋ, ο Τόμας Χάρντι και ο Προυστ, ο Όσκαρ Γουάιλντ, ο Γερμανικός Ρομαντισμός, οι αδελφές Μπροντέ, ο Γκέοργκ Μπίχνερ, ο Ζακ Ντεριντά, ο Κρίστοφερ Μάρλοου, η δεύτερη σχολή της Βιέννης, προφανώς ο Σούμπερτ, ο Λίγκετι και ο Βόλφγκανγκ Ριμ και η τέκνο, ο Στρίντμπεργκ, ο Ρέμπραντ και ο Γκόγια και ο Μπέικον και ο Ανίς Καπούρ και ο Όλαφουρ Έλιασον. Η λίστα μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.

Ήθελα να φτιάξω μια δραματουργία που να συνδυάζει τη βαθιά ευλάβεια του έργου της Χίλντεγκαρντ φον Μπίνγκεν, που δικαίως θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες συνθέτριες του Μεσαίωνα, με κάτι τι το κοινότυπο, το συνηθισμένο. Και να παρατηρήσω τον τρόπο με τον οποίο κάτι που φαίνεται απολύτως ‘κανονικό’ και οικείο δίνει τη θέση του σε κάτι μυσταγωγικό, αφαιρετικό και αιώνιο. Ταυτόχρονα, πιάστηκα από ένα πραγματικό γεγονός της ζωής της Χίλντεγκαρντ, όταν η αγαπημένη της ηγουμένη πέθανε, και αποφάσισα να πλάσω μια φανταστική βιογραφία αυτού του πένθους, το οποίο μετουσιώνεται σε μουσική δημιουργία ως όπλο εναντίον του χάους που επιφέρει ο θάνατος. Κι έτσι δημιουργήθηκε η παράσταση «Splendidissima gemma – Recomposing Hildegard».

Μαζί με τους συνεργάτες μου αποφασίσαμε ότι ολόκληρη η παράσταση θα είναι βασισμένη σε ένα και μοναδικό ύμνο της Χίλντεγκαρντ – φοβόμασταν πως διαφορετικά θα γινόταν κάτι σαν “best of” της μουσικής της, που αναπόφευκτα θα μας οδηγούσε ολοταχώς προς το κιτς. Και έτσι αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε σε έναν ύμνο, ή μάλλον στη μουσική και δραματουργική αφήγηση της κατασκευής αυτού του ύμνου από την πλήρη σιωπή και τον εκρηκτικό ήχο στην ανακάλυψη του λόγου, της συλλαβής και της μικρότερης μονάδας της μελωδίας (αυτό που λέμε έμπνευση) μέχρι την σύλληψη και την εκτέλεσή του ζωντανά επί σκηνής.

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν με απασχολούσε κάτι να είναι επίκαιρο. Θεωρώ ότι τα περισσότερα δείγματα τέχνης εν δυνάμει μπορεί να είναι επίκαιρα. Απλά με διαφορετικό τρόπο το καθένα. Είναι συντηρητικό να ορίζει κανείς εκ των προτέρων τι είναι επίκαιρο. Για με αυτόν τον τρόπο δεσμεύει την ιστορική εμπειρία σε πολύ στενά πλαίσια και απομυζά την πολυπλοκότητα της χρονικής και ιστορικής εμπειρίας του ανθρώπου. Η εμπειρία του επίκαιρου δεν οφείλει να εξαντλείται στην αναγνώριση στοιχείων του παρόντος στην  τέχνη.

Πλέον ασχολούμαι θεατρικά σχεδόν αποκλειστικά με το μουσικό θέατρο και την όπερα – η αισθητική ευελιξία που μου προσφέρει η μουσική είναι ασύγκριτη με αυτή του θεάτρου. Συνεπώς, το θέατρο που θέλω να κάνω είναι κατ’ αρχάς μουσικό, και από κει και πέρα, ένα θέατρο καλοδουλεμένο, με καθαρούς στόχους, όσο το δυνατόν αποδεσμευμένο από συντηρητικές αναγνώσεις τόσο των έργων όσο και του ίδιου του θεάτρου, πάνω απ’ όλα ένα θέατρο συγκίνησης, αγάπης, βιαιότητας και εξιλέωσης, γενναιότητας και απόλυτης φαντασίας, ένα θέατρο ελεύθερο, ένα θέατρο που επιτρέπει στον εαυτό του την αποτυχία, τολμηρό, δύσκολο και δημοκρατικό, έντονο, συχνά ακραίο και πολλές φορές στα όρια της εκφραστικότητας.

Επόμενα σχέδια; Τον Μάιο συνεχίζω τη σειρά παραστάσεων με βάση τραγούδια του Φραντς Σούμπερτ που είχα ξεκινήσει το 2015, όπου θα συνεργαστώ ξανά με τον υπέροχο τενόρο Χρήστο Κεχρή και τον πολύ αγαπημένο μου ηθοποιό Θανάση Δόβρη,  και για πρώτη φορά θα δουλέψω με τον μοναδικό πιανίστα Τίτο Γουβέλη. Τον Ιούνιο θα σκηνοθετήσω μια όπερα με εφήβους στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, ένα από τα πιο απαιτητικά σχέδια που έχω ποτέ μου αναλάβει. Και μετά θα γίνει μια αναβίωση του Σαιξπηρικού 57ου σονέτου σε μουσική σύνθεση Γιώργου Κουμεντάκη, που είχε πρωτοπαρουσιαστεί στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων το 2016.

Info
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας. Τετάρτη 4 και Πέμπτη 5 Μαρτίου | 20:30. Τιμές εισιτηρίων 7 € (φοιτητές, νέοι έως 25 ετών, άνεργοι, ΑμεΑ, 65+, πολύτεκνοι) ● 15 € ● 20 €. Eισιτήρια 210 72 82 333, www.megaron.gr και σε όλα τα καταστήματα. Πληροφορίες 210 72 82 333

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ