Χάρης Αττώνης: «Με τρομάζει που δεχόμαστε αμαχητί όσα μας λένε»

xaris-attonis

Photo: Τάκης Λυκοτραφίτης

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 03 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2020

Ο ηθοποιός συμπληρώνει το ερωτηματολόγιο καραντίνας του clickatlife.

Η καραντίνα με πέτυχε σε μία φάση που έβλεπα για πρώτη ίσως φορά μετά από καιρό τα πράγματα να είναι σε μια σειρά, το ένα να φέρνει ή να προκαλεί το άλλο, γεμάτος ενθουσιασμό για όσα έχω και ακόμα περισσότερο για όσα θέλω να κάνω.

Το «μένουμε σπίτι» είναι μια επιβεβλημένη εντολή που έγινε κοινή απόφαση για την προστασία τη δική μας και των άλλων – μόλις το κακό χτύπησε και τη δική μας πόρτα, νιώθοντας την απειλή μπροστά σε έναν φαινομενικά αόρατο κίνδυνο.

Η καθημερινότητά μου πλέον είναι γεμάτη με πράγματα που θέλω πολύ να κάνω μα δεν προλαβαίνω (να τα κάνω όλα), ακριβώς δηλαδή όπως και πριν το «μένουμε σπίτι».

Με τρομάζει που δεχόμαστε αμαχητί τα όσα μας λένε – «για το καλό μας» πάντα. Για πρώτη φορά παίρνουμε μέρος σε έναν πόλεμο με αόρατο εχθρό, χωρίς να έχουμε το δικαίωμα να επαναστατήσουμε, να αντιδράσουμε, με μόνη δράση την παθητικότητά μας και την αποδοχή των όποιων «αντιλαϊκών» μέτρων μέσα στο χάος που προκαλούν τα μέσα, τα κατασκευασμένα ψέματα και η ανευθυνότητα πολιτικών και κρατών.

Νιώθω γαλήνη όταν ακούω μουσική, τραγουδάω με τη συγκάτοικό μου, μαγειρεύουμε παρέα, μιλάω με τους αγαπημένους μου, πάω μια βόλτα στη γειτονιά για σωματική άσκηση κοιτάζοντας ήρεμα κάθε πόρτα, κάθε δέντρο, κάθε γάτα, κάθε πέτρα, σαν να ανακαλύπτω τη ζωή για πρώτη φορά.

Δεν μπορώ να μην κάνω προσωπικό απολογισμό. Κάθε μέρα.

Σίγουρα δεν κάνω όσα θα μπορούσα να κάνω αλλά αποφάσισα για μια φορά να μην αγχωθώ με τα πρέπει, μα να αφήσω τον οργανισμό μου και τις ανάγκες του να με πάνε.

Ονειρεύομαι πως μια μέρα θα αγαπήσουμε ο ένας τον άλλον και θα κοιτάξουμε από ψηλά τούτον τον πλανήτη, προσπαθώντας να θεραπεύσουμε τις πληγές του ή τουλάχιστον, να μην προκαλούμε άλλες πληγές στον ίδιο ή σε όποιο ον τον κατοικεί.

Απελπίζομαι ακριβώς με το αντίθετο. Όταν δε νιώθουμε ότι είμαστε μέρος ενός συνόλου, όταν δεν συνειδητοποιούμε πως κάθε μας δράση προκαλεί και αντίδραση, όταν αγνοούμε ότι σπίτι μας δεν είναι μόνο οι τέσσερις τοίχοι μα ένα σύμπαν ολόκληρο που μας περιβάλλει και μας συντηρεί – όταν εκεί, κάτω από μας, σε αυτήν την τεράστια ήπειρο, την Αφρική, χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από ασιτία, όταν εμείς λέμε χαριτολογώντας ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε τι τρώμε.

Επιστρέφω όμως το χαμόγελο στα χείλη μου βλέποντας ανθρώπους να κάνουν το παν να βοηθήσουν με τρομερή αυτοθυσία και για αυτούς μόνο τους ανθρώπους σκέφτομαι ότι το «μένουμε σπίτι» αποκτά νόημα. Μόλις χαμογέλασα και με το άνθος που έσκασε στο φυτό που βρίσκεται δίπλα στο παράθυρο. Η ζωή πάντα θα βρίσκει τον τρόπο της.  

«Τι ζούμε!» είπα πολλές φορές στη ζωή μου. Το τώρα είναι σίγουρα μια ιστορική και κομβική στιγμή. Μακάρι όμως αυτό να γινόταν αφορμή για να δούμε «τι ζούνε» εδώ και χρόνια άνθρωποι που δε «ζούνε» σε τόσο προνομιακές συνθήκες όσο εμείς. Μακάρι να γίνουμε ένας χρήσιμος κρίκος της πολυπαθούς αλυσίδας.

Το θέατρο θα ανακάμψει όπως κάνει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Όπως και η ανάγκη του ανθρώπου να εκφράζεται, να απομονώνεται, να ανασυγκροτείται και να επιστρέφει γεμάτος πάθος και ανάγκη για δημιουργία, για συνενοχή στη δημιουργία. Το θέατρο και όλες οι τέχνες είναι πολιτισμός. Και το ένα αποτελεί προϋπόθεση για το άλλο.

Οι ηθοποιοί θα ανακάμψουν κι αυτοί. Μα όχι μόνοι τους. Χρειάζονται ουσιαστική βοήθεια από τους φορείς για να μπορέσουν πρώτα από όλα να επιβιώσουν. Και οι ίδιοι, επιστρέφοντας, πρέπει να θέσουν υψηλότερες απαιτήσεις και διεκδικήσεις, να έχουν ένα ενεργό και ικανό σωματείο και να μη γίνονται θύματα εκμετάλλευσης από κανέναν προκειμένου να «υπάρχουν στα πράγματα». Σεβασμός στον εαυτό μας ώστε να επιτρέψουμε και στον άλλον να μας σεβαστεί κι αυτός. Και κυρίως το κράτος που δεν πρέπει να νοιάζεται μόνο για τη σωματική μα και την πνευματική και ψυχική υγεία των πολιτών του. Κι όποιος θεωρεί πως αυτό είναι πολυτέλεια, ας κλείσει το ραδιόφωνο την επόμενη φορά που θα θελήσει να βρει μια διέξοδο στη μουσική.

Ο πλανήτης θα βρει κι αυτός τον τρόπο του. Με ή χωρίς εμάς. Υπήρξε και κατάφερε θαυμαστά πράγματα δισεκατομμύρια χρόνια πριν την εμφάνισή μας. Και υποθέτω αυτό ξέρει να το κάνει καλύτερα από μας. Είναι συγκινητικό αν μελετήσεις λίγο την ιστορία της γης. Πώς από μια άμορφη καυτή μάζα, κατάφερε να γίνει ένας πανέμορφος πλανήτης. Με πόση σοφία δημιούργησε το οξυγόνο, απομόνωσε την ηλιακή ακτινοβολία και όποια άλλη κοσμική «απειλή» και επέτρεψε στη ζωή να μεγαλουργήσει, προστατεύοντάς την και ενισχύοντάς την. Και τα τελευταία 100 χρόνια ο άνθρωπος κατάφερε να ταράξει αυτήν την ισορροπία και για πρώτη φορά να επηρεάσει ακόμα και το ποσοστό οξυγόνου που μας είναι απαραίτητο για να ζήσουμε. Δεν καταλαβαίνω πώς συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε και να πράττουμε τόσο εγωιστικά σαν να αδιαφορούμε ακόμα και για το μέλλον των παιδιών μας.

Ο αυτοπεριορισμός είναι μία ευκαιρία για αυτοκριτική, ανασυγκρότηση και αγκαλιά με το μέσα μας.

Δεν είναι όμως μία ευκαιρία για δίαιτα.

Το πρώτο πράγμα που θα κάνω μόλις τελειώσει όλη αυτή η κατάσταση είναι να αγκαλιάσω όσους μου έλειψαν ελπίζοντας ότι τους έχω λείψει κι εγώ.

*** Ο Χάρης Αττώνης συμμετείχε στην παράσταση "Η Δράκαινα" του Δημήτρη Μπόγρη στην Κεντρική Σκηνή ΘΟΚ σε σκηνοθεσία-επιμέλεια κειμένου της Λυδίας Κονιόρδου, που έριξε πρόωρα αυλαιά λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ