Σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο, η Μαρία Ναυπλιώτου κατόρθωσε να καθηλώσει το κοινό, ενσαρκώνοντας με θαυμαστή εσωτερικότητα την αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη, στην παράσταση «Μελίνα: όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα…».

Ρόλος-ναρκοπέδιο ήταν για την Ναυπλιώτου, αυτό το εγχείρημα που σκηνοθέτησε με μαεστρία η Σοφία Σπυράτου. Κανείς δεν μπορεί να μιμηθεί τη Μελίνα, αυτό το «δήλωσαν» εξαρχής δια στόματος του Γιάννη Στάνκογλου, (του συμπρωταγωνιστή της Ναυπλιώτου), οι συντελεστές της παράστασης.

Η Μαρία Ναυπλιώτου, χωρίς να καταφεύγει σε φτηνά κόλπα μίμησης, δούλεψε το μέταλλο της φωνής της ώστε να αποκτήσει αδιαόρατη, ερωτική βραχνάδα και την μαγκιά ενός πραγματικά ελεύθερου πνεύματος όπως ήταν η Μελίνα. Με μαύρα μαλλιά, με τσιγάρο στο χέρι, με μια ξεχωριστή ευαισθησία στην κίνηση του κορμιού και στα χέρια-φτερούγες, μπόρεσε να αιχμαλωτίσει την ατίθαση αύρα μιας γυναίκας-μύθου.

Πολύ σοφά, ο Στρατής Πασχάλης ο οποίος έγραψε τα λόγια της Ναυπλιώτου βασιζόμενος σε παλιές συνεντεύξεις της Μελίνας, επιχείρησε να μας δώσει παράλληλα ένα ενδιαφέρον ψυχογράφημά της, χωρίς να έχει το άγχος να καταγράψει όλα τα γεγονότα της ζωής της. Έτσι είδαμε την Μελίνα που φοβόταν τη μοναξιά, τη Μελίνα που πλήρωνε το τίμημα της λάμψης της, τη Μελίνα που μάθαινε τους Γάλλους χασάπικο και τη Μελίνα που αποκήρυξε με πάθος την εικόνα του «θηλυκού Ζορμπά», της χαμογελαστής κοπέλας στο «Ποτέ την Κυριακή».

Προβολές με επίκαιρα από τους πολιτικούς αγώνες και τους κινηματογραφικούς ρόλους της σχημάτιζαν μια ξεχωριστή αφήγηση στα μάρμαρα του Ηρωδείου. Δεν υπερτονίστηκε η Μελίνα πολιτικός-παρά μόνο το όραμά της για τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Και το φινάλε γράφτηκε με μια συγκλονιστική άρια της Μαρίας Κάλλας.

Ο Γιάννης Στάνκογλου παρτενέρ άλλοτε ως παράφορος Κοβάλσκι, άλλοτε ως κορυφαίος του «χορού» που πλαισίωνε και πολιορκούσε με ερωτήσεις την Μελίνα, αντιπροσώπευε το ανδρικό στοιχείο στη ζωή της. Εξίσου συγκλονιστικός «πρωταγωνιστής» ήταν το κοινό που χειροκροτούσε, σε επίμαχα σημεία και σε ατάκες-φωτιά.

Ήταν σαν να είχε νεκραναστηθεί η Μελίνα χαϊδεύοντας στοργικά με τα λόγια της τον βαθιά ταπεινωμένο, ορφανεμένο από οράματα και λαβωμένο από την κρίση κόσμο. Μετά την ολοκλήρωση του θεατρικού μέρους ακολούθησε συναυλία υπό τη διεύθυνση ενός πραγματικά «φλογισμένου» Σταύρου Ξαρχάκου, με τις Έλλη Πασπαλά και Ηρώ Σαϊα να μας θυμίζουν αγαπημένα τραγούδια συνδεδεμένα με την Μελίνα. Στην έξοδο, η μελαγχολία διαδέχθηκε την ευφρόσυνη παράσταση. «Δεν ακούμε πλέον αυτά τα τραγούδια στο ραδιόφωνο, δεν γράφονται πλέον τέτοια κομμάτια» άκουγες στις συζητήσεις των θεατών, ενώ δεν ήταν λίγοι όσοι σχολίαζαν με πικρία πόσο προδόθηκε το όραμα της Μελίνας για τον πολιτισμό.

Δεν είναι τυχαίο ότι φέτος θριάμβευσε η μεγάλη παράσταση-αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη «Ποιος τη ζωή μου…». Ούτε ότι ο Αλέκος Σακελλάριος «αναστήθηκε» στο σκηνικό θέαμα «Ο Αλέκος βγήκε από τον παράδεισο». Σε καιρό κρίσης φαίνεται ότι επιστρέφουμε νοσταλγικά στη δεκαετία του ’60, όταν οι συμφορές και η φτώχεια ξορκίζονταν από την τέχνη και οι δυσκολίες του παρόντος δεν ακύρωναν την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Όταν ο ίδιος ο κόσμος με τους αγώνες του, λειτουργούσε ως πηγή έμπνευσης για σημαντικές προσωπικότητες που αφουγκράζονταν τα όνειρα και τους καημούς του. Και τώρα τι;

ΜΑΝΙΑ ΣΤΑΪΚΟΥ