Ο Κώστας Γάκης αισθάνεται τυχερός στην τοποθεσία Ηλιούπολη

kostas-gakis
ΔΕΥΤΕΡΑ, 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2020

Ο ηθοποιός, μουσικός και σκηνοθέτης μοιράζεται με το click@life σκέψεις, συναισθήματα, προβληματισμούς, αναμνήσεις, εικόνες, ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.

Ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Πού γεννήθηκες; Πού μεγάλωσες;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, στη συνοικία της Ηλιούπολης. Μεγάλο κομμάτι των πρώτων χρόνων τη ζωής μου το πέρασα στην Ικαρία, τόπο καταγωγής της μητέρας μου αλλά και στο Θραψίμι στα νότια Άγραφα, τόπο καταγωγής του πατέρα μου. Βουνό και θάλασσα. Χώμα και νερό. Ευγνωμοσύνη.

Τι σπουδές έχεις κάνει;

Σπούδασα Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα, κλασική κιθάρα με τον σπουδαίο δάσκαλο Βασίλη Καναρά και θέατρο στη Δραματική σχολή του Εθνικού.

Πού ζεις σήμερα; Τι σου αρέσει και τι όχι στη γειτονιά σου;

Μένω ακόμα στην όμορφη συνοικία της Ηλιούπολης. Μόνο θετικά έχω να πω για τη γειτονιά μου. Πάρκα, πλατείες, βόλτες στο βουνό, ωραία συνοικιακά καφέ, υπαίθρια θέατρα, πολιτισμένες συνθήκες διαβίωσης. Ένας πολύ τυχερός άνθρωπος.

Μικρός τι ήθελες να γίνεις;

Κτηνίατρος. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου λατρεύω τα ζώα, τις συνήθειές τους, τη χάρη τους, τη βαθύτατη σοφία και απλότητά τους. Η γιαγιά μου με έλεγε αστειευόμενη Άγιο Φραγκίσκο (ο προστάτης άγιος των ζώων). Ίσως εκεί κρύβεται το πάθος που έχω φέτος να ενσαρκώσω ένα ζώο στην “Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν πιστό” του Λούις Σεπούλβεδα.

Πώς προέκυψε η ενασχόληση με τη σκηνοθεσία και το θέατρο;

Θα ακουστεί αστείο αλλά κοιτώντας πίσω ανακαλύπτω ότι στις δυο αγαπημένες μου ταινίες “Ο κύκλος των χαμένων ποιητών” και “ Όλα τα πρωινά του κόσμου”, τις οποίες είδα στην εφηβεία μου μπορώ να βρω όλες μου τις  μετέπειτα τάσεις και ιδιότητες: του συνθέτη, του δασκάλου, του ηθοποιού και του σκηνοθέτη. Αυτές οι δυο ταινίες, τα τραγούδια του μπαμπά, τα χάδια της μάνας, το βαθύ βλέμμα της αδερφής μου, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου όλοι τους γενναιόδωροι και μαγικοί με έκαναν αυτό που είμαι..

Ποιες είναι οι καλλιτεχνικές σου επιρροές;

Τι να πρωτοπώ...Ποιος καλλιτέχνης άραγε μπορεί να απαντήσει σε μια τέτοια ερώτηση;. Αν πω Σεφέρης θα μου θυμώσει η ξάστερη νύχτα. Αν πω Λοϊζος θα παρεξηγηθεί το καθάριο χεμωνιάτικο αγέρι. Αν πω Τζιμ Μόρισον θα χοροπηδά όλη νύχτα ο Διόνυσος στη στέγη μου. Κι αν πω Γκεβάρα θα έρθει κάθε αγωνιστής κι ονειροπόλος στο δωμάτιο και θα τραγουδά ώσπου να χάσω για πάντα τον ύπνο μου.

Σε τι φάση σε πέτυχε καλλιτεχνικά το δεύτερο lockdown;

Βαθύτατη φάση εσωτερικών διεργασιών για μένα και τη σύντροφό μου σε όλα τα επίπεδα. Έγιναν πολύ πιο συνειδητά τα “θέλω” μας και κυρίως τα “δεν θέλω” μας.

Πώς οφείλουν το θέατρο και οι άνθρωποι της Τέχνης να λειτουργήσουν και να δράσουν αυτή την τρομακτικά δύσκολη περίοδο;

Οι γονείς μου άνθρωποι μεγάλης ευαισθησίας πολυμήχανοι και δημιουργικοί και χωρίς μεγάλη περιουσία μου έμαθαν από παιδί ότι η δουλειά δεν είναι ντροπή κι ότι αν πεινάσω θα βρω κάποια δουλειά για να επιβιώσω. Επίσης πάντοτε μας μιλούσαν για το πόσο σχετκές είναι οι δυσκολίες μας ως άνθρωποι που έτυχε να μεγαλώσουμε στο δυτικό κόσμο. Ότι οι δικές μας οκονομικές πιέσεις είναι αστείες μπροστά στους ανθρώπους του τρίτου κόσμου. Οι άνθρωποι λοιπόν της τέχνης οφείλουν να πάψουν να μεμψιμοιρούν, να πάψουν να θεωρούν ότι είναι κάτι ανώτερο από τους υπόλοιπους, να κατέβουν από το αλογάκι του ναρκισσισμού τους και να παραμείνουν εφευρετικοί και επινοητικοι ώστε να ανακαλύπτουν καθημερινά νέα ανθρώπινα μονοπάτια για να μιλούν μέσα από την τέχνη τους ακριβώς για εκείνους που έτυχε να γεννηθούν ανέστιοι, πεινασμένοι, κυνηγημένοι.

Μίλησέ μου για την live streaming προβολή του έργου “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” που θα παρουσιαστεί online αυτή την εβδομάδα από 23 έως 27 Δεκεμβρίου.

Έχοντας κάνει μια θαυμάσια, πολυκάμερη βιντεοσκόπηση του έργου “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” θεωρούμε χρέος μας να την μοιραστούμε εφόσον η παράσταση εμπεριέχει μηνύματα απολύτως σύγχρονα σε σχέση με τον αγώνα της γυναίκας και την ανάγκη πάταξης της πατριαρχίας. Είναι ένα έργο με το οποίο η ομάδα μου, η ομάδα θεάτρου Άναμ(μ)α φέρνει την τραγωδία κοντά στο κοινό με έναν εντελώς φρέσκο και σύγχρονο τρόπο, δημιουργώντας γέφυρες με γυναικείες μορφές του σήμερα όπως η Μάγδα, η Ελένη, μια ανώνυμη πρόσφυγας στη Μόρια, μια ποιήτρια από την Ικαρία, ένα ξανθό κορίτσι από την Παλαιστίνη.

Φοβάσαι ότι οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες μπορεί μακροπρόθεσμα να πλήξουν το θέατρο; Μήπως το κοινό συνηθίσει την εξ αποστάσεως θεατρική παράσταση, όπως για παράδειγμα συμβαίνει ήδη στο σινεμά λόγω της δημοφιλίας των πλατφόρμων streaming;

Θα είμαι ειλικρινής. Πιστεύω ότι το θέατρο δεν έχει ουδεμία σχέση με το streaming. Δεν μπορείς να δεις παράσταση σε οθόνη. Αυτό κάπως αλλιώς λέγεται, όχι θέατρο. Δεν είμαι ενάντια σε αυτή την τάση να δείξουμε και έτσι τη δουλειά μας εμείς οι θεατρίνοι. Δηλώνει μια παρουσία. Μια απόπειρα επικοινωνίας. Αλλά θέατρο δεν είναι. Γνωρίζοντάς το αυτό δημιουργήσαμε μια cinematic εμπειρία και παρουσιάζουμε αυτή τη δουλειά μέσω του εξαιρετικού κινηματογραφικού συνεργείου του video artist Άρη Αγγέλου.
Σε σχέση με το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, το θέμα είναι αν μετά την κρίση του κορωνοϊου παραμείνει ενεργή όλη αυτή η ύπνωση, η αποχαύνωση, η ψυχοπνευματική χειμαρία νάρκη. Το θέμα επίσης είναι αν θα αναρωτηθούμε όταν βγούμε τι βάρβαρο σύστημα είναι αυτό μέσα στο οποίο ζούμε. Ένα σύστημα που μας αποξενώνει πλήρως, ένα σύστημα που καταστρέφει όλη την πανέμορφη ζωή του πλανήτη, ένα σύστημα που μας αποκτηνώνει. Αν δεν αλλάξουμε ζωή, αν δεν μάθουμε τίποτα από αυτόν εδώ τον εγκλεισμό, αν δεν μετακινηθούμε δεν μας βλέπω να βγάζουμε τον αιώνα. Μοιραία θα καταλήξουμε να αναλωθούμε από έναν πολύ πιο αποτελεσματικό ιό ή από έναν ακόμα πιο αποτελεσματικό αλληλοσπαραγμό.

Ποια είναι η ιστορία της παράστασης που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα κάνει πρεμιέρα μόλις ανοίξουν τα θέατρα;

Η “Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν πιστό” μας μεταφέρει στα παρθένα δάση της Χιλής. Εκεί που οι φυλή των Mapuche (μτφ Ανθρώποι της Γης) ζουν βαθιά μέσα στα αρχαία δάση. Εκεί μεγαλώνουν μαζί ένας παιδί και ένας σκύλος. Σε αρμονία με τη φύση. Στην αγκαλιά της Μάνας Γης. Βλέπουμε όλη την εποχή της αθωότητας, εννιά χρόνια  μαγείας κοντά στη φύση, βίωσης μιας ζωής ελεύθερης, μιας ζωής ευδαιμονίας και αυτάρκειας. Και ξαφνικά έρχονται οι winkas(οι άνθρωποι θηρευτές) κλέβουν το σκύλο και τον κρατούν στην κατοχή τους, καίνε το χωριό, ισοπεδώνουν το αρχαίο δάσος και εγκαθιστούν εκεί υλοτομικά εργοτάξια. Εννιά χρόνια μετά το παιδί έχει γίνει ένας νεαρός επαναστάτης που γυρνά από χωριό σε χωριό παρακινώντας τους Ανθρώπους της Γης να αγωνιστούν για να πάρουν πίσω τα έδαφη τους και ο σκύλος είναι ακόμα στην κατοχή των wingas έχοντας μετατραπει σε φύλακα των λευκών. Η συνάντηση τους μετα από 9 χρόνια μυρίζει αίμα, μυρίζει αλεύρι και μήλο, μυρίζει στεγνό ξύλο, μυρίζει όλα εκείνα που έχουμε χάσει. Μια σπαραξικάρδια στιγμή που λαχταρώ να φέρω στη σκηνή.

Ποια η ιδιαιτερότητα του έργου;

Ότι μας μιλάει για τους κατατρεγμένους, για τους κυνηγημένους, για τους απόκληρους αυτού του κόσμου χωρίς καμία διάθεση ηρωισμού αλλά με μια γήινη αίσθηση, πολύ ανθρώπινη, πολυ οικεία, ολόφωτη και ολόζεστη. Δεν είναι τυχαίο ότι η Διεθνής Αμνηστία έχει θέσει υπό την αιγίδα της το έργο και ότι υπάρχει η συζήτηση δημιουργίας μια γέφυρας με τη Χιλή.

Και ποια η επικαιρότητά του;

Αυτό που σας είπα και παραπάνω: ότι αν δεν αλλάξουμε συνήθειες σε σχέση με τον τρόπο ζωή μας στον πλανήτη, ο πλανήτης θα μας αποτινάξει με μια απλή κίνηση. Οι φωτιές στον Αμαζόνιο, οι διαδηλώσεις για ένα νέο πολύ πιο δημοκρατικό σύνταγμα στη Χιλή, ο ίδιος ο θάνατος του συγγραφέα του έργου από κορωνοϊό καθιστούν το έργο κοφτερά επίκαιρο, επιτακτικό. Ένα λογοτεχνικό αριστούργημα που ζητάει επίμονα να ανέβει στη σκηνή.

Τι θέατρο θέλεις να κάνεις;

Θέατρο της ζεστασιάς και της συμπερίληψης, θέατρο των γελωτοποιών και των τσαρλατάνων του δρόμου, πολιτικό θέατρο χωρίς πολιτικάντικες κορώνες, λαϊκό θέατρο χωρίς λαϊκισμό, θέατρο που κάθε φορά καίει τον εαυτό του σαν λάμπα αναποδογυρισμένη στην βροχή.

Επόμενα σχέδια;    

Χτίζουμε από το καλοκαίρι σε συνεργασία με την εταιρεια θεάτρου Άναμ(μ)α μια ωραία συνύπαρξη καλλιτεχνών στο θέατρο Άλφα/Ληναίος – Φωτίου με όνομα “ Άλφα Μκρό, μια συντροφιά ονειροπόλων”. Ιντερνετικός ραδιοφωνικός σταθμός,  προβολές, συνεντεύξεις, ξαφνικό θέατρο στην πόλη, δράσεις αλληλεγγύης στην πόλη, ποιητικές και μουσικές βραδιές, σεμινάρια. Αναμένουμε το πέρας της καραντίνας για να ξεδιπλώσουμε το σύνολο των δράσεών μας.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνεις όταν τελειώσει όλη αυτή η κατάσταση με την πανδημία;

Να μείνω για κάποιο καιρό ακίνητος και στοχαστικός και ήσυχος. Να καταφέρω να αντισταθώ στη μανία να γεμίσω το χρόνο μου με κούφιες δράσεις και ανελέητο κυνήγι. Να καταφέρω να είμαι ήρεμος και ήμερος όταν το μελίσσι ξαναρχίσει να βουίζει και να να παράγει το παράξενο και κάπως τοξικό μέλι της κανονικότητας.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ