Κριτική: Είδαμε την παράσταση «Απορρίπτεται» του Τζορτζ Μπέρναρντ Σω σε σκηνοθεσία Τάσου Πυργιέρη

Από τη Σμαρώ Κώτσια, Θεατρολόγο - Κριτικό Θεάτρου.
Ο Ιρλανδός Τζορτζ Μπέρναρντ Σω (1856-1950) είναι ένας καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας, κριτικός τέχνης, θεάτρου και μουσικής καθώς και μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος, με πολλές διακρίσεις. Το 1925 κατακτά το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και το 1936 παίρνει Όσκαρ για τη συμμετοχή του στην ταινία "Πυγμαλίων". Μια φωτεινή προσωπικότητα, με προοδευτικές πολιτικές αντιλήψεις, ευρήτητα πνεύματος, τολμηρό λόγο, οξύ πνεύμα, κωμικό ένστικτο και πηγαίο χιούμορ.
Το έργο του "Απορρίπτεται" (1912), παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή. Είναι ένα χαριτωμένο μονόπρακτο, το οποίο κάτω από την απαστράπτουσα και διασκεδαστική επιφάνεια "κυοφορεί" στον πυρήνα του βαθύτερους προβληματισμούς, ανομολόγητες αλήθειες και ανθρώπινες αδυναμίες. Ο Σω σατιρίζει με βιτριολικό χιούμορ, πικάντικους διαλόγους και εύστροφο χειρισμό της γλώσσας τον τρόπο ζωής της μεγαλοστικής τάξης, τις κοινωνικές και συζυγικές συμβάσεις και τις ερωτικές σκανδαλιές των συζύγων (και των δύο φύλων), οι οποίες χαρίζοιυν το "αλατοπίπερο", που "νοστιμίζει" και αναζωογονεί μια λιμνάζουσα συζυγική σχέση. Έτσι δύο ερωτευμένα ανδρόγυνα συναντώνται σε μια ειδυλλιακή ριβιέρα, μια νύχτα καλοκαιριού, όπου πλέκεται ένα παιχνίδι ερωτικής ανταλλαγής. Ένα θέμα τολμηρό για την εποχή του και ίσως ακόμη και για σήμερα.

Ο Τάσος Πυργιέρης συλλαμβάνει τους υπόγειους κραδασμούς του έργου, αναδεικνύει τη σκοπτική μάτια του Ιρλανδού δραματουργού και καταθέτει ένα μικρό διαμαντάκι. Δημιουργεί μια ευφρόσυνη φαρσοκωμωδία λεπτοδουλεμένη, σφιχτοδεμένη, τέλεια κουρδισμένη, με συνεχείς ανατροπές, τολμηρές αποκαλύψεις, στοιχεία κλοουνερί και πόζες όλο υπονοούμενα. Ο σκηνοθέτης, με έξυπνο τρόπο, μπολιάζει το έργο με σύγχρονες ανάσες, επιχειρώντας εμβόλιμες συνθέσεις, διακοπές και παρεμβάσεις, τονίζοντας έτσι το πρωτοποριακό και τολμηρό πνεύμα του έργου και τυχόν σχέσεις με το σήμερα. Τα κοστούμια της Αλεξίας Θεοδωράκη ζωηρόχρωμα, φαντεζί και φινετσάτα αποπνέουν το πνεύμα της εποχής, με κάποιες πινελιές επιτηδευμένης υπερβολής. Το σκηνικό της ίδιας, απλό εποχής και απόλυτα λειτουργικό. Οι μουσικές επιλογές του Τάσου Πυργιέρη ευφάνταστες, μια μείξη ρυθμών, μελωδιών και εποχών υπογραμμίζουν την ατμόσφαιρα και τα συναισθήματα των ηρώων του έργου.
Γοητευτικά τα δύο ζευγάρια που αλληλοφλερτάρωνται. Το ένα ζευγάρι, ο Θωμάς Βούλγαρης και η Αντιγόνη Κουλουκάκου και το άλλο, ο Βασίλης Αθανασόπουλος και η Αγγελική Καρυστινού. Ο Θωμάς Βούλγαρης διατηρεί στο παίξιμό του τη γοητεία ενός καθώς πρέπει κυρίου, παραμένοντας όμως παγιδευμένος σε ένα υπερβολικό στιλιζάρισμα. Η Αντιγόνη Κουλουκάκου ερμηνεύει το ρόλο της κάπως συγκρατημένα. Ωστόσο τον "ντύνει" με την έμφυτή της κομψότητα και λάμψη. Ο Βασίλης Αθανασόπουλος υποδύεται με περίσσια χάρη, πόζα και άφθονο χιούμορ τον ρόλο του, αποκαλύπτοντας την τραγουδιστική του δεινότητα ερμηνεύοντας το τραγούδι του Θέμη Καραμουρατίδη, ειδικά γραμμένο για την παράσταση. Η Αγγελική Καρυστινού φωτίζει τον ρόλο της με μια μπριλάντε υποκριτική επιδεξιότητα, "πασπαλισμένη' με μια essence από το ηχόχρωμα της φωνής της μοναδικής Μαίρης Αρώνη.
Ο Τάσος Πυργέρης κάνει μια πανέξυπνη επιλογή διατηρώντας τον πρωτότυπο τίτλο του έργου " Overruled" - "Απορρίπτεται" για να τονίσει την ειρωνική διάθεση του Μπέρναρντ Σω αλλά και τη διφορούμενη ερμηνεία που επιδέχεται ο τίτλος. "Απορρίπτεται" αυτή η ερωτική ανταλλαγή λόγω των κοινωνικών συμβάσεων και των προσωπικών αναστολών ή "Απορρίπτεται" η σκέψη να απορροφηθεί το εγχείρημα χάρη των ατομικών επιθυμιών και αναγκών. Το τέλος του έργου, όπως και να έχει, μένει ανοιχτό και τον λόγο έχει η κρίση και η παιγνιώδης διάθεση του θεατή.