Από την Σμαρώ Κώτσια, Θεατρολόγο - Κριτικό Θεάτρου.

Ο Ουίλιαμ Κέντριτζ γεννήθηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ, το 1955 από γονείς νομικούς, οι οποίοι αγωνίστηκαν κατά του απαρτχάιντ. Ο Νοτιοαφρικανός πολυβραβευμένος καλλιτέχνης, είναι ένας από τους σημαντικότερους  σύγχρονους εικαστικούς και σκηνοθέτες. Το έργο του χαρακτηρίζει ένα καθαρά προσωπικό και αταξινόμητο καλλιτεχνικό 'ιδιόλεκτο', απόσταγμα συνύπαρξης ποικίλων τεχνών: θεάτρου,  performance, ζωγραφικής, χαρακτικής, animation, κινηματογράφου, όπερας, κουκλοθεάτρου. Εμπνέεται από την Ιστορία, τους μύθους, τη φιλοσοφία και τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα. Το έργο του χαρακτηρίζει έντονος πολιτικός στοχασμός, εντούτοις δεν αποπνέει διδακτισμό,  δεν ασκεί  καταγγελτική πολιτική αλλά μέσα από την τέχνη και την τεχνική του παρακινεί τον θεατή να σκεφτεί, να συναισθανθεί  και να προβεί στα δικά του συμπεράσματα.

Fiona_MacPherson

Μετά το 2014, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, με την αναβίωση του έργο του "Ο Υμπύ και η επιτροπή της Αλήθειας", βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Αλφρέντ Ζαρύ, συναντάμε ξανά τον Ουίλιαμ Κέντριτζ, με το έργο "Ο Φάουστ στην Αφρική", στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.  Το έργο είναι εμπνευσμένο από τον μεσαιωνικό μύθο του Φάουστ και αποτελεί αναβίωση της παράστασης του 1995, σε συνεργασία με την πρωτοποριακή ομάδα κουκλοθεάτρου "Handspring Puppet Company". Τριάντα χρόνια μετά, το έργο διατηρεί φρέσκο πνεύμα και αποτυπώνει εύστοχα τον σφυγμό της σημερινής εποχής. Το έργο δημιουργήθηκε ευθύς μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ και την αναγνώριση του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου από τον Πρόεδρο Φρεντερίκ ντε Κλερκ, ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος της Νότιας Αφρικής.

Fiona_MacPherson

Ο Φάουστ μάγος, αλχημιστής, αστρολόγος, φιλόσοφος, ένας πανεπιστήμων, γερασμένος και δυστυχής κλεισμένος  στο σπουδαστήριο του συνάπτει συμφωνία με τον Διάβολο προκειμένου να ξανανιώσει, να αποκτήσει δύναμη, γνώση και εξουσία. Ο Διάβολος του προτείνει έντονη ερωτική  ζωή και ένα σαφάρι στην Αφρική. Έτσι  ένας εκπρόσωπος του δυτικού κόσμου , ο Φάουστ, βρίσκεται στην παρθένα Μαύρη Ήπειρο και ως έχων το αταβιστικό χάρισμα της  υπεροχής έναντι της μαύρης φυλής,  κυριευμένος από μια άκρατη απληστία, δίψα για  πλουτισμό και για απόλυτη  κυριαρχία αρχίζει να επιδίδεται σε μια ανελέητη λεηλασία του τόπου, ένα αιμοβόρο κυνήγι άγριων ζώων και ανθρώπων, στην εκμετάλευση του ορυκτού πλούτου, στην απάνθρωπη μεταχείριση  χιλιάδων ανθρώπων, στην καταστροφή  της παρθένας φύσης και στην απόκτηση δύναμης και εξουσίας με κάθε  θεμιτό ή αθέμιτο μέσο.

Fiona_MacPherson

Ο Κέντριτζ δημιουργεί ένα αλληγορικό αφήγημα για την αποικιοκρατία, τον πλουτισμό και την εξουσία με επιδέξιο αφηγηματικό τρόπο,  παιγνιώδη διάθεση, σκηνοθετική μαεστρία και  εμπνευσμένη συνύπαρξη κινουμένων σχεδίων, φωτογραφιών, μουσικής, χειροποίητων προβολών, ζωντανών ερμηνευτών και μαριονετών. Ένα εντυπωσιακό πολυμεσικό θέαμα με υψηλή σκηνική αισθητική και έντονο πολιτικό χαρακτήρα. Τις υπερμεγέθεις ανθρωπόμορφες κούκλες κινούν φανερά μια ομάδα επιδέξιων χειριστών-ηθοποιών (Eben Genis, Atandwa Kani, Mongì Mthombeni, Wessel Pretotious , Asanda Rillityana, Buhle Stefane, Jennifer Steyn) με τέλειο συντονισμό λόγου και κίνησης.  Αυτοί οι ηθοποιοί κατορθώνουν να πυροδοτήσουν το συναίσθημα του θεατή μέσω μιας άψυχης μαριονέτας γιατί μεταξύ των δύο  σκηνικών ερεθισμάτων ( κούκλας και χειριστή) υπάρχει μια δυναμική συνεργασία υποτάσσοντας ο ηθοποιός το εγώ του στην κούκλα. Ο ηθοποιός δεν απευθύνεται ποτέ στο κοινό απευθείας, πάντα διαμέσου της μαριονέτας. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι δημιουργοί της Handspring Puppet Company, Andrian Kohler και Basil Jones, αποκαλούν τους χειριστές - ηθοποιούς ''μηχανικούς συναισθημάτων". Πολύ λειτουργικό το εύρημα, με πολυεπίπεδη  νοηματοδότηση, της ερμηνείας του Διαβόλου μόνο από ηθοποιό. Ο Wessel Pretotious υποδύεται τον Μεφιστοφελή, μια δυναμική περσόνα, με μπρίο,  λαμπερό χαμόγελο και ισχυρό ταμπεραμέντο παραπέμποντας στον κεκαλυμμένο τρόπο παγίδευσης του ανθρώπου μέσα σε ένα σαγηνευτικό δίχτυ ηδονής, πλούτου και εξουσίας. Εξαιρετικός ο ηθοποιός Atandwa Kani ως χειριστής - εμψυχωτής της μαριονέτας του Φάουστ. Δίνει μια πολύπλευρη διάσταση στο ρόλο του με σύγχρονες προεκτάσεις, προκαλώντας στον θεατή αναπόφευκτους συνειρμούς που οδηγούν σε κάθε εστία πολέμου και λιμού ανά τον κόσμο και στις εκατόμβες αθώων παιδιών και πολιτών.

Fiona_MacPherson

Το σκηνικό αυτής της υβριδικής παράστασης αναπαριστά το σπουδαστήριο του Φάουστ, με το γραφείο του, μια τεράστια βιβλιοθήκη και στο κέντρο ψηλά ένα μεγάλο ρολόι με τους δείκτες του να κινούνται συνεχώς, σηματοδοτώντας ότι ο χρόνος κινεί τα γρανάζια της Ιστορίας με τον ίδιο πάντα τρόπο. Ακριβώς κάτω από το ρολόι υπάρχει μια τετράγωνη μεγάλη οθόνη όπου προβάλλονται τα  παλίμψηστα κινούμενα σχέδια, άρτιας εικαστικής αισθητικής, του Κέντριτζ τα οποία συνομιλούν με συμβολικό και  αλληγορικό  τρόπο και σχολιάζουν εμμέσως πλην σαφώς τα τεκταινόμενα στον περιβάλλοντα χώρο. Στην οθόνη οι  διάσπαρτες μαύρες κουκίδες από κάρβουνο μετατρέπονται σε μια διάχυτη μουτζούρα. 'Ασήμαντα μαύρα ανθρωπάκια', ένα πλήθος Έγχρωμων Ανθρώπων κονιορτοποιούνται κάτω από την αμείλικτη μπότα του λευκού αποικιοκράτη... Καθώς ένα αεροπλάνο διασχίζει τον εναέριο χώρο της Μαύρης Ηπείρου και ένα τρένο την διατρέχει από άκρου εις άκρον... Εκπληκτική η μουσική των James Phillips και Warrick Sony, μια μείξη ροκ μουσικής και αφρικανικών ακουσμάτων δίνει ρυθμό στην παράσταση, ζωντάνια και ένταση στα βιντεάκια του Κέντριτζ και υπογραμμίζει την πολιτική διάσταση του όλου εγχειρήματος.

Διαβάστε περισσότερα.