Ο Φράντς Κάφκα πήγαινε στο θέατρο και ήταν κρυφά ερωτευμένος με κάποια πρωταγωνίστρια, ενός εβραϊκού περιπλανώμενου θεατρικού μπουλουκιού. Ωστόσο, ο ίδιος δεν έγραψε ποτέ για το θέατρο. Στην παράσταση «Déjà vu» του ΚΘΒΕ, επιχειρείται μια συνένωση δύο έργων του δημιουργού με στόχο την θεατρική σκηνή.

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει στην Πειραματική Σκηνή της Μονής Λαζαριστών το έργο «Déjà vu», σε σκηνοθεσία του Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις. Πρόκειται για μια κωμική ιστορία, εμπνευσμένη από μοτίβα έργων του Φραντς Κάφκα. Ο σκηνοθέτης της παράστασης (έχει σκηνοθετήσει και διασκευάσει έργα στη Λιθουανία, τη Φιλανδία, την Πολωνία, την Κροατία, τη Σλοβενία, τη Σουηδία αλλά και την Ελλάδα) μιλά στο click@life για την επιθυμία του να δημιουργήσει ένα έργο που θα άρεσε στον ίδιο τον Φραντς Κάφκα όπως και την ανάγκη του για ένα κόσμο σκανταλιάρικο και ξεκαρδιστικό, όπως και οι απαντήσεις του.

Πώς αποφασίσατε να συνδυάσετε κάποια έργα του Φραντς Κάφκα και να τα μετατρέψετε σε θεατρική παράσταση;

Για μένα τα δύο έργα - το τελευταίο κεφάλαιο του μυθιστορήματος «Αμερική» καθώς κι ένα μικρό διήγημα «Η αδελφοκτονία»- από την κληρονομιά του Κάφκα, ήταν απλά τέλεια για να διατυπώσουν μια συγκεκριμένη θεατρική ιδέα. Δεν είχα καμία επιθυμία να συνδυάσω εκ νέου οποιοδήποτε από τα έργα του Κάφκα. Στην αρχή υπήρξε κάποια πολύ διαισθητική και «ομιχλώδη» ιδέα για μια θεατρική παράσταση στο μυαλό μου. Φανταζόμουν μια ομάδα συμπαθητικά περίεργων ατόμων που «χάνονταν» στη σκηνή μπροστά από το κοινό, σαν να είχαν μόλις ξυπνήσει. Θεωρούν ότι το κοινό τους παρακολουθεί, αλλά δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τι να κάνουν ή τι να προσφέρουν στους ανθρώπους που κάθονται μπροστά τους. Και ξαφνικά, έγινε ένα κλικ! Και εγώ ακόμη δεν μπορώ να εξηγήσω το πώς, αλλά θυμήθηκα μερικές ιστορίες από τον αγαπημένο μου συγγραφέα. Έτσι, με τη βοήθεια των κειμένων του, η ιδέα μου άρχισε να παίρνει τη δραματουργική της μορφή.

Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την ιστορία που διαδραματίζεται πάνω στη σκηνή; Πρόκειται για μια μαύρη κωμωδία;

Είμαι βέβαιος, ότι δεν είναι μια μαύρη κωμωδία. Αν είναι ωστόσο κωμωδία, είναι μια... ροζ κωμωδία. Ή μπορεί να είναι και μια ροζ τραγωδία. Μου αρέσει αυτή η απόδοση και δεν έχω την ανάγκη να κατατάξω την παράσταση σε κάποιο είδος. Όσον αφορά την ιστορία, μια ομάδα από αγνώστους ψάχνουν για το μυστηριώδη θέατρο της Οκλαχόμα αλλά δεν μπορούν να το βρουν. Ένας δολοφόνος περιμένει το θύμα του πίσω από τη γωνία. Το θύμα έρχεται και σκοτώνεται. Δεν θα ήθελα να πω περισσότερα για την πλοκή. Στην παράσταση οι θεατές δεν ακολουθούν μια συγκεκριμένη γραμμική ιστορία. Είναι κατασκευασμένη έτσι ώστε ο καθένας παρακολουθώντας την, να την δημιουργεί ο ίδιος.

Τελικά ο κόσμος του Κάφκα είναι πολύχρωμος και φωτεινός;

Νομίζω ότι ο κόσμος του Κάφκα στην πραγματικότητα, είναι πολύχρωμος και φωτεινός. Ο γκρίζος κόσμος του είναι ένα κλισέ που δημιουργήθηκε την δεκαετία του '60, από δημιουργούς θεατρικών και κινηματογραφικών έργων.

Πως δουλέψατε με τους ηθοποιούς;

Έχω ένα εξαιρετικό καστ. Λέγοντας αυτό, δεν εννοώ μόνο τις εκπληκτικές υποκριτικές ικανότητες τους. Οι ηθικές αρχές τους και η πνευματική τους διαύγεια ήταν στην πραγματικότητα οι πιο εμπνευσμένες πηγές για το έργο μου. Είχαμε μια εξαιρετική επικοινωνία και γελάσαμε πολύ κατά τη διάρκεια των προβών. Παίζαμε σαν τα παιδιά. Ακόμη και αν το θέμα των παιχνιδιών μας - ο θάνατος ή το πόσο εύθραυστη είναι η ζωή- δεν ήταν πολύ αστείο.

Déjà vu σημαίνει «το έχω ξαναδεί». Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο;

Το Déjà vu είναι ένας όρος που περιγράφει ένα συγκεκριμένο φαινόμενο στην επιστήμη της ψυχολογίας. Για μένα ωστόσο το Déjà vu ορίζει την ίδια την ζωή και την πραγματικότητα.

Η παράσταση σας θα άρεσε τελικά στον Κάφκα;

Μπορείτε σας παρακαλώ να του ζητήσετε να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση; Για να είμαι σοβαρός, πιστεύω ότι Φραντς Κάφκα δεν θα άφηνε την παράσταση πριν από το τέλος, για αυτούς τους δύο λόγους: Στην παράσταση παίζει ένας... συγγενής του, ο Γιώργος Καύκας. Οι καλοί τρόποι του δεν θα του επέτρεπαν να προσβάλει τον... ανιψιό του χωρίς τουλάχιστον ένα ενθουσιώδες χειροκρότημα. Επίσης θα μπορούσε σίγουρα να ερωτευτεί τουλάχιστον μία από τις δύο γοητευτικές γυναίκες ηθοποιούς της παράστασης, την Μαργαρίτα Παπαγιάννη ή την Ευανθία Σωφρονίδου!

Παίζουν οι: Γιάννης Καραούλης, Γιώργος Καύκας, Μαργαρίτα Παπαγιάννη, Γιώργος Σφυρίδης, Ευανθία Σωφρονίδου, Κωνσταντίνος Χατζησάββας. Σκηνικά-κοστούμια: Βιτάουτας Νάρμπουτας, Μουσική : Μαρτίνας Μπιαλομπζέσκις.

Πληροφορίες: «Déjà vu», Πειραματική Σκηνή της Μονής Λαζαριστών, Μικρό Θέατρο (Κολοκοτρώνη 25-27, Σταυρούπολη, 2310288000), παραστάσεις Τετάρτη και Κυριακή (19.00), Πέμπτη, Παρασκευή (21.00), Σάββατο (18.00, 21.00), εισιτήρια από 7 έως 15€. Οι παραστάσεις θα διαρκέσουν μέχρι τα μέσα Μαΐου.

ΝΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑ