«Πέρσες» (Κ.Θ.Β.Ε.): κριτική θεάτρου

perses-fotografia-2014 G.CHRYSOCHOIDIS
ΠΕΜΠΤΗ, 28 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Η Μάνια Στάικου γράφει κριτική για την παράσταση «Πέρσες», σε σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη. Η παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος παρουσιάζεται σήμερα στο Φεστιβάλ των Αισχυλείων, στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας. Επόμενοι σταθμοί: 30 Αυγούστου στο Κηποθέατρο Παπάγου και 1η Σεπτεμβρίου στο Άλσος της Νέας Σμύρνης.

Αξιοσημείωτες ερμηνείες, τελετουργική γεωμετρία κινήσεων και έντονες αντιθέσεις-συμβολικές, ακόμη και αισθητικές, είχε η παράσταση των «Περσών» σε σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη, με το Κ.Θ.Β.Ε.

Μια τίμια, καλοδουλεμένη ανάγνωση που σκιαγραφεί πειστικά τις διαφορετικές ερμηνείες της ύβρεως του Ξέρξη  και της θεόπεμπτης καταστροφής, από την Άτοσσα, το Χορό και το φάντασμα του Δαρείου. Ένα πικρό σχόλιο για την αλαζονεία και την αναπόφευκτη πτώση  κάθε Αυτοκρατορίας που θερίζεται από τους ανέμους της Ιστορίας (εξ ου και ο συμβολισμός των αρπακτικά πουλιών στις πρώτες σκηνές), με μια Καβαφική προσθήκη στο τέλος, τους στίχους της «Ναυμαχίας»- μια καλοδεχούμενη, ταιριαστή αν κι όχι πρωτότυπη ιδέα.

Ο μεγάλος πρωταγωνιστής ήταν ο χορός: μοιρασμένος ανάμεσα στους άνδρες ερμηνευτές με το πολεμικό τέμπο και τις εγκιβωτισμένες τρεις γυναικείες φωνές («οι Νύφες του πένθους») έδωσε δυο διαφορετικές διαστάσεις του πένθους και της καταστροφής.

Η Άτοσσα του Άκη Σακελλαρίου, με το αυστηρό στυλιζάρισμα, μια επιβλητική μητριαρχική φιγούρα, ως άγρυπνος φρουρός της εξουσίας προσπαθεί να αποτιμήσει αλλά και να διερευνήσει-λανθασμένα με όρους υλικούς κι όχι πολιτικούς τα αίτια της ήττας. Παράλληλα αποδίδει στο φιλοπόλεμο πνεύμα του γιου της και στην εμμονή του να ξεπλύνει την παλαιότερη συντριβή στον Μαραθώνα, τα αποτελέσματα της ιμπεριαλιστικής τρέλας, αυτής της σχεδόν γενοκτονίας των Περσών.

Απαιτητικός ρόλος, λεπτών χειρισμών. Ο Άκης Σακελλαρίου έδωσε μια στιβαρή, στατική ερμηνεία, έχοντας στις κινήσεις και στην παρουσία του επιρροές από το ιαπωνικό θέατρο. Εξαιρετικός στην εκστατική επίκληση να εμφανιστεί το πνεύμα του Δαρείου, σε μια συμβολική σκηνή με αντιθέσεις: από τη μια πλευρά η κινησιολογία που παραπέμπει σε γέννα και ζωή και από την άλλη το άνοιγμα του Κάτω Κόσμου.

Ο Αγγελιοφόρος του Λάζαρου Γεωργακόπουλου, λασπωμένος, λαχανιασμένος, με σωστή εκφορά. Η γύμνια του Ξέρξη του Γιώργου Κολοβού δεν ήταν απαραίτητη κι ο ηθοποιός πρέπει να δουλέψει περισσότερο για μια πιο εσωτερική προσέγγιση-έχει όμως πολλές δυνατότητες. Η εμφάνιση μέσα σε καπνούς του φαντάσματος του Δαρείου, ήταν κάπως υπερβολική. Ωστόσο ο Γιάννης Φέρτης προσέδωσε στο ρόλο αβίαστα τη μεγαλοπρέπεια και τη σοφία που του αναλογεί: μια ισχυρή φωνή για την ανωριμότητα του Ξέρξη και την ιερόσυλη συμπεριφορά του.

Το μοντέρνο σκηνικό του Γιώργου Πάτσα, με τις δύο κορδέλες που υιοθετούσαν την τριγωνική υπερυψωμένη σκηνή ήταν αισθητικά άρτιο. Η ιστορική μετάφραση του Πάνου Μουλλά ήταν μια σωστή επιλογή. Τα ασπρόμαυρα κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ ενταγμένα αρμονικά. Οι χορογραφίες του Κώστα Γεράρδου είχαν την κατάλληλη, πολεμική ένταση. Η ατμοσφαιρική  μουσική της Σοφίας Καμαγιάννη υπογράμμιζε καίρια τις δραματικές κορυφώσεις.

Μάνια Στάικου