Ο Γιώργος Πανουσόπουλος εξηγεί στο click@Life πώς σχετίζεται η πρώτη του σκηνοθεσία στο θέατρο, με την πορεία του στον κινηματογράφο.

Η Σάρλοτ Ράμπλινγκ ως άλλη Σαλώμη τραγουδά ημίγυμνη μια επιτυχία της Μάρλεν Ντήτριχ, φορώντας τα υπολείμματα μια ναζιστικής στολής, σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η χαρακτηριστική αυτή σκηνή στην ταινία «Ο θυρωρός της νύχτας» (1974) της Λιλιάνα Καβάνι είχε προκαλέσει αίσθηση, διχάζοντας τους κριτικούς.

Στην υπόθεση του έργου, ένας πρώην αξιωματικός των Ες Ες, ο οποίος κρύβει την ταυτότητά του στην απελευθερωμένη πλέον Ευρώπη, συναντά την κρατούμενη με την οποία διατηρούσε μια σαδομαζοχιστική ερωτική σχέση. Ο θύτης και το θύμα μετά από 15 χρόνια αποφασίζουν να συνεχίσουν το περίεργο ερωτικό παιχνίδι τους, αψηφώντας τους κινδύνους.

Η εμβληματική αυτή ταινία της Καβάνι παρά τις πρώτες αντιδράσεις, αναγνωρίστηκε για την τολμηρή ειλικρίνειά της, για την αισθητική και τον αισθησιασμό της. «Τον θυρωρό της νύχτας» επέλεξε ο γνωστός κινηματογραφιστής Γιώργος Πανουσόπουλος για να κάνει το πρώτο θεατρικό του βήμα, σκηνοθετώντας τη θεατρική διασκευή του έργου στη σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη. «Με είχαν συγκινήσει ιδιαίτερα οι ηθοποιοί της ταινίας», θυμάται ο ίδιος.

Η Σάρλοτ Ράμπλινγκ και ο Ντερκ Μπόγκαρντ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους έχουν σφραγίσει με τις εξαιρετικές ερμηνείες τους το έργο. Ωστόσο ο Γιώργος Πανουσόπουλος ξεκαθάρισε στους πρωταγωνιστές της δικής του παράστασης ότι δεν είναι απαραίτητο να δουν ή να μη δουν την ταινία: «δεν μας χρειάζεται για να πούμε όσα έχουμε να πούμε», δηλώνει ο ίδιος.

Τι προσφέρει όμως σήμερα η θεατρική διασκευή; «Το έργο το βλέπω ως ερωτική τραγωδία και καταλήγει τραγικά όπως στα παλιά παραμύθια. Η πολιτική πλευρά, αν υπονοείτε κάτι τέτοιο, δεν με ενδιαφέρει, δεν είναι το θέμα του έργου η πολιτική», τονίζει ο Γιώργος Πανουσόπουλος.

Η σκοτεινή πλευρά του έρωτα

Όπως παραδέχεται ο ίδιος, το ερωτικό αδιέξοδο είναι ένα θέμα που τον συγκινεί και στις δικές του ταινίες, ιδιαίτερα αν θυμηθούμε το βραβευμένο φιλμ του «Ελεύθερη κατάδυση» με την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και τον Αλέκο Συσσοβίτη να δοκιμάζονται από ένα απαγορευμένο πάθος. Ο έρωτας και οι σκοτεινές πλευρές του βρίσκονται σε πρώτο πλάνο στις περισσότερες ταινίες του: από τους «Απέναντι» (1981) και το «Μ’ αγαπάς;» (1989) ως τη «Τεστοστερόνη» (2004). Αυτή η θεματολογία αποτελεί και το ιδιαίτερο στίγμα του, αφού σε αντίθεση με άλλους σκηνοθέτες της γενιάς του κράτησε αποστάσεις από την πολιτική: «Από τη δεκαετία του ’70, όταν είχα ξεκινήσει να κάνω τις δικές μου ταινίες δεν στράφηκα στην πολιτική. Ήταν μια συνειδητή επιλογή. Με συγκινούν τα διαχρονικά θέματα. Οι ιδέες και οι πολιτικές αναλύσεις συνεχώς μεταβάλλονται», σχολιάζει.

Την θεατρική διασκευή του «Θυρωρού της νύχτας» υπογράφει η Χαρά Τσιώλη. «Αν δεν ήταν η Χαρά Τσιώλη να γράψει αυτό το κείμενο δεν θα είχα κάνει ποτέ το βήμα. Παρουσιάζει μεγάλο βαθμό δυσκολίας να κάνεις μια ταινία σαν και αυτή στο θέατρο και μάλιστα μετά από περίπου τρεις δεκαετίες. Για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή το θεωρούσα σχεδόν αδύνατο. Όμως είχα κάποιες πολύ μικρές ελπίδες και η Χαρά με το ταλέντο της απέδειξε ότι όλα είναι δυνατά. Έτσι πήρα φόρα για να προχωρήσουμε…Βρέθηκε λοιπόν η Χαρά, με την οποία δεν είχα συνεργαστεί ποτέ στο παρελθόν, βρέθηκε η Stesi Films, μια εταιρεία που ασχολείται με ταινίες και θέλησε πειραματικά να συμπεριλάβει μια θεατρική παραγωγή. Βρεθήκαμε λοιπόν όλοι οι…πρωτάρηδες να μεταφέρουμε μια ταινία στο θέατρο» σχολιάζει με χιούμορ ο Γιώργος Πανουσόπουλος.

Γιατί όμως άργησε να βρει το δρόμο προς το θεατρικό σανίδι; «Πράγματι είναι η πρώτη μου σκηνοθεσία στο θέατρο και οφείλω να ομολογήσω ότι δεν ήμουν καν ο τυπικός θεατρόφιλος. Όμως επειδή διάβαζα θέατρο έλεγα πάντα ότι θα ήθελα να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου και σε κάτι άλλο. Περνούσαν τα χρόνια χωρίς να κάνω το βήμα, όμως δεν σήμαινε κάτι το ιδιαίτερο αυτό. Και τώρα δεν επιχειρώ κάποια στροφή, απλώς προχωρώ σε κάτι που έπρεπε να δοκιμάσω εδώ και καιρό».

Στη θεατρική εκδοχή του έργου εμφανίζονται οι Τάκης Χρυσικάκος, Μαρία Τσαρούχα, Ζαχαρίας Ρόχας και Δημήτρης Καλαντζής. «Θα έλεγα ότι έμαθα τη δουλειά του θεάτρου εκ των έσω από τους ηθοποιούς, δουλεύοντας εντατικά μαζί τους», δηλώνει ο Πανουσόπουλος.

Το νομοσχέδιο για τον κινηματογράφο

Όταν η συζήτηση στρέφεται στον ελληνικό κινηματογράφο, σχολιάζει ενθουσιασμένος το γεγονός ότι «νεότεροι άνθρωποι που δεν τους ήξερα είναι ερωτευμένοι με το ίδιο αντικείμενο με το οποίο ασχολούμαι κι εγώ. Είναι χαρά μου που υπάρχουν αρκετοί συν-εραστές». Σύμφωνα με τον ίδιο, η αγορά δεν εμπιστεύεται τους νέους σκηνοθέτες και υπάρχει ένας διαρκής αγώνας για να μεταστραφεί το αρνητικό κλίμα. Το ζήτημα της χρηματοδότησης μιας ταινίας αποτελεί σταθερά το βασικό πρόβλημα καταξιωμένων αλλά και νέων δημιουργών. Στο συρτάρι του υπάρχουν ακόμη έτοιμα σενάρια. Ένα από αυτά και το «Σουέλ» που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη. Πρόκειται για ένα έργο με ιδιαίτερες απαιτήσεις που «σκοντάφτει» προς το παρόν στο υψηλό κόστος παραγωγής.

Ο Γιώργος Πανουσόπουλος παίρνει θέση και για το πρόσφατο νομοσχέδιο για τον κινηματογράφο: «Ένας σκηνοθέτης, ένας ηθοποιός, ένας αιθουσάρχης ασχολούνται με τον κινηματογράφο για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Δυστυχώς το νομοσχέδιο δεν κατόρθωσε να ενώσει όλες τις δυνάμεις του κινηματογράφου, ως όφειλε», υποστηρίζει ο ίδιος. Ως μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, εύχεται η φωνή της να ενισχυθεί χρόνο με το χρόνο. Για το νέο θεσμό των βραβείων της Ακαδημίας δηλώνει ότι το ευτύχημα για τον ίδιο θα ήταν κάθε χρόνο να υπάρχουν πολλοί ισάξιοι υποψήφιοι. Μακάρι τα βραβεία να αποδειχτούν λιγότερα από τα ταλέντα…

Πληροφορίες: «Ο θυρωρός της νύχτας», από τις 19/5 έως τις 5/6, κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή, στις 21:30, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Αίθουσα Black Box, Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα, τηλ. 210 3418550, τιμή εισιτηρίου: 15 ευρώ (ενιαίο). Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία του Ιδρύματος (Δευ-Παρ 11:00-14:00 και τα απογεύματα μία ώρα πριν την παράσταση), μέσω πιστωτικής κάρτας στο 210 3418579 (Δευ-Παρ 11:00-14:00), στο www.mcf.gr και σε όλα τα καταστήματα Public. Δωρεάν στάθμευση στο parking του athensheart, εφ΄ όσον υπάρχει διαθεσιμότητα θέσεων, την ημέρα της παράστασης με την επίδειξη του εισιτηρίου της παράστασης.

ΜΑΝΙΑ ΣΤΑΪΚΟΥ