Ο Παναγιώτης Μήλας μας μεταφέρει τις εντυπώσεις του από την παράσταση «Ηρακλής μαινόμενος» του Ευριπίδη που παρουσιάστηκε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.

Κάθε χώρος τέχνης, κατά παράδοση, εξασφαλίζει ειδική μεταχείριση και προβολή σε μοναδικά και κλασικά έργα. Τα αριστουργήματα του Πικάσο, του Γκούσταβ Κλιμτ, του Ελ Γκρέκο, του Κωνσταντίνου Παρθένη, του Πραξιτέλη, του Ρέμπραντ, του Χουάν Μιρό, του Μιχαήλ Αγγελου τα απολαμβάνουμε, τα μελετάμε, καθόμαστε απέναντί τους στην αίθουσα που βρίσκονται και εμπνεόμαστε. Διδασκόμαστε...

Αυτή τη διδασκαλία έζησα στο βράδυ του Σαββάτου στο αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Το ρόλο του δασκάλου είχε αναλάβει ένας άλλος Μιχαήλ. Ο Μαρμαρινός με την ομάδα του. Στη βαλίτσα του έφερνε την τραγωδία του Ευριπίδη «Ηρακλής μαινόμενος». Ένα έργο που είχε ανέβει και πάλι από το Εθνικό Θέατρο στις αρχές της δεκαετίας του '60.

Μετά τον τριήμερο Ριχάρδο του Σπέισι, ήρθε ο Ηρακλής του Μαρμαρινού για να κάνει το δικό του δωδέκατο άθλο ώστε να καταχωριστεί στη λευκή σελίδα του προγράμματος.

Το κάτω διάζωμα κατάμεστο. Κανένα κενό. Sold out που το βλέπεις διά γυμνού οφθαλμού. Στο επάνω διάζωμα -στα πλάγια- αρκετά κενά. Το φως της μέρας σβήνει. Μόνο η λευκή ημισέληνος υπάρχει στον ουρανό και στις 9.12 μέσα στο σχεδόν απόλυτο σκοτάδι ακούγεται ένα γνώριμος ήχος.

Πρόκειται για ένα υπεραστικό λεωφορείο Mercedes R495 που κατασκευάσθηκε πριν από πέντε δεκαετίες στη βιομηχανία «Βιαμάξ». Οι προβολείς του φωτίζουν το θέατρο. Εκατό μέτρα πριν σταματάει. Κατεβαίνουν οι ηθοποιοί, με βαλίτσες στα χέρια και κατευθύνονται προς την ορχήστρα.

Το σκηνικό (Ελένη Μανωλοπούλου) είναι σαν αόρατο. Μόνο και μόνο για να «φωτίσει» το έργο του Πολύκλειτου. Ένταση από τις πρώτες κινήσεις (χορογραφία, Κωνσταντίνος Ρήγος). Μαζί με το μόνιμο ήχο του γκιώνη και η ζωντανή μουσική (Δημήτρης Καμαρωτός) από όργανα που παίζουν οι ηθοποιοί. Η δράση εξελίσσεται υπό το φως του Thomas Walgrave. Ενώ ο λόγος του Ευριπίδη (μετάφραση Γιώργου Μπλάνα) κυριαρχεί. Είναι τα γερά θεμέλια πάνω στα οποία ο Μιχαήλ Μαρμαρινός (σκηνοθεσία) και όλοι οι ηθοποιοί του στηρίζουν τον άθλο τους.

Όλοι διαθέτουν Ηθος με Η κεφαλαίο, Σεβασμό με Σ κεφαλαίο και Πάθος με Π κεφαλαίο. Πρώτος ο 84χρονος Γιάννης Βογιατζής, με μοναδικές κινήσεις, με εξαιρετική φωνή, με απίθανες σιωπές. Ευτυχώς, για μας, όχι χολιγουντιανός... Σίγουρα καλύτερος! Οι υπόλοιποι και πάλι στη μέρα τους. Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Μηνάς Χατζησάββας, Νίκος Καραθάνος. Μόνο με την αύρα τους χάριζαν στιγμές θεατρικού μεγαλείου. Διδασκαλία στην κυριολεξία.

Στο ονειρικό ταξίδι των λέξεων συμμετείχαν ο καθένας με το δικό του ξεχωριστό τρόπο: Ο Γιώργος Γάλλος (Λύκος με τα όλα του), η Θεοδώρα Τζήμου (Λύσσα, όνομα και πράγμα), η Στεφανία Γουλιώτη (πολύχρωμη, πολύφωνη Ίρις) και ο Θοδωρής Αθερίδης (Θησέας, φίλος στήριγμα...). Κοντά τους, δίπλα τους και κάποια στιγμή σε... πλαστικές καρέκλες καθισμένοι κι αυτοί ως θεατές οι υπόλοιποι, πρώτοι κι αυτοί: Γιώργος Ζιόβας, Γιώργος Μπινιάρης και Χάρης Τσιτσάκης.

Ακόμη: Προκόπης Αγαθοκλέους, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Κώστας Κοράκης, Δημήτρης Μακαλιάς, Ντένης Μακρής, Αντώνης Μαυρόπουλος, Γιούλα Μπούνταλη, Αργύρης Πανταζάρας και Γιάννης Παπαδόπουλος. Φυσικά δεν πρέπει να παραλείψω τη δροσερή παρουσία των τριών φοβερών πιτσιρικάδων (Δημήτρης Κολλάτος, Λούκα Μαρμαρινός και Ειρηναίος Τσούραλης).

Να παρατηρήσω εδώ ότι οι θεατές παρακολούθησαν με κατάνυξη, θα έλεγα, την παράσταση. Φυσικά δεν έλειψαν και οι παραφωνίες. Τα συνεχή φλας -παρά την απαγόρευση- ειδικά λίγο πριν από το τέλος, προκάλεσαν την οργή κάποιου θεατή ο οποίος είπε: «Ντροπή επιτέλους. Σταματήστε τα φλάς».

Για να πάρει αμέσως την απάντηση από την απέναντι πλευρά: «Αλλού είναι η ντροπή...» Ευτυχώς όλα τα παραπάνω σε χρόνο και σε ένταση στιγμιαία χωρίς συνέχεια...

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΗΛΑΣ - [email protected]