Η ηθοποιός Ξένια Καλογεροπούλου, έχοντας αποκομίσει την...σαιξπηρική εμπειρία του «Μακμπέθ», που αύριο ολοκληρώνει τις παραστάσεις του στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, μας μιλάει για το έργο και την αντανάκλασή του στη σύγχρονη εποχή.

Η πιο σκοτεινή από τις τραγωδίες του Σαίξπηρ, «Μακμπέθ», είναι από τα ελάχιστα έργα της παγκόσμιας δραματουργίας που δεν χρειάζονται συστάσεις. Αυτό το αριστούργημα της ελισαβετιανής εποχής είναι μια τραγωδία που μπορεί να αποτελέσει υλικό για ένα θέατρο ζωντανό, παλλόμενο και συγκλονιστικό.

Τρομοκρατία, καταστολή, κοινωνική και ιδεολογική αστάθεια είναι ο σκηνικός χώρος της καθημερινότητας των συγχρόνων του Σαίξπηρ. Το έργο είναι γραμμένο σε μια εποχή δραματικών κρίσεων και μεταβολών, σε πολιτικό, κοινωνικό και ιδεολογικό επίπεδο για τη Βρετανία, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη και, φυσικά, πραγματεύεται καταστάσεις και πάθη, σύμφυτα με τον άνθρωπο και πάντα επίκαιρα.

Ο Σαίξπηρ σκιαγραφεί με μελανά χρώματα τη σήψη της εξουσίας και την υπέρμετρη φιλοδοξία του ανθρώπου, που τον αποκτηνώνει και τον οδηγεί στον θάνατο. Χρησιμοποιώντας τα αγαπημένα του θέματα, δημιουργεί μια αξεπέραστη πολιτική τραγωδία με ολοζώντανους χαρακτήρες.

Ο στρατηγός Μακμπέθ, επιστρέφοντας νικητής από πόλεμο, συμβουλεύεται τρεις μάγισσες που του προλέγουν ότι θα γίνει βασιλιάς. Παρακινούμενος τότε από την αχαλίνωτη φιλοδοξία του, αλλά και από εκείνη της συζύγου του, δολοφονεί τον φιλοξενούμενό του, βασιλιά Ντάνκαν, και καταλαμβάνει τον θρόνο της Σκωτίας. Διατηρώντας όμως στη μνήμη του την προφητεία των μαγισσών, ότι ο φίλος του, στρατηγός Μπάνκο, θα αποκτήσει τέκνα που θα γίνουν βασιλιάδες, αναθέτει σε δύο δολοφόνους να φονεύσουν τον Μπάνκο.

Πώς θα περιγράφατε το έργο;

Ο Μακμπέθ είναι κάτι σαν θρίλερ ή μάλλον σαν σκοτεινό παραμύθι. Αναφέρεται στις κρυφές και επικίνδυνες σκέψεις που υπάρχουν μέσα στον καθένα μας και -που σε ειδικές περιστάσεις- μπορούν να μας οδηγήσουν σε εγκληματικές πράξεις και σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή.

Ποια καταστροφικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου σκιαγραφεί ο Σαίξπηρ σε αυτήν την τραγωδία του;

Την υπέρμετρη φιλοδοξία ενός ανθρώπου, η οποία μπορεί να καταστρέψει τις ζωές άλλων, αλλά και τη ζωή του την ίδια.

Πού βασίζεται η σκηνοθεσία της παράστασης;

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος έδωσε πρωταρχική σημασία στην καθαρή αφήγηση, έτσι ώστε ο θεατής να εισπράττει με ενδιαφέρον την εξέλιξη της ιστορίας, χωρίς όμως να θυσιάζονται τα ποιητικά και φιλοσοφικά στοιχεία του έργου.

Υπάρχουν αναγωγές στη σημερινή εποχή;

Η δίψα για την εξουσία είναι κάτι που το βλέπουμε κάθε μέρα, ανοίγοντας απλώς την τηλεόραση. Δυστυχώς, αρκετοί από τους πολιτικούς μας μοιάζουν με τον Μακμπέθ. Δεν δολοφονούν βέβαια κάποιον, για να πάρουν τη θέση του, αλλά είναι φανερό ότι θέλουν την εξουσία για την εξουσία. Όχι γιατί νοιάζονται πραγματικά για τον τόπο τους, τα προβλήματά του και τους ανθρώπους του. Ο Μακμπέθ δεν μοιάζει να πιστεύει ότι θα βασιλέψει καλύτερα από τον προκάτοχό του που τον εκτιμά, τον συμπαθεί και τον σέβεται. Θέλει απλώς να πάρει τη θέση του, για να είναι αυτός βασιλιάς.

Όταν ο θύτης γίνεται θύμα της ίδιας του της ματαιοδοξίας, είναι καταστροφή ή δικαιοσύνη;

Ο θύτης -ακόμα κι αν δεν τιμωρείται από εξωτερικούς παράγοντες- οδηγείται από τις ίδιες τις πράξεις του σε μια βέβαιη δυστυχία. Δεν μπορεί πια να χαρεί τίποτα, γιατί η καταστροφή έχει γίνει μέσα του. Ούτε την απλή χαρά του ύπνου δεν μπορεί να απολαύσει. Συνεπώς, αυτοτιμωρείται και η καταστροφή είναι πια τόσο μέσα του, όσο και γύρω του.

Είναι εξαγνιστική η ενασχόληση με τα παιδιά;

Δεν αναρωτήθηκα ποτέ αν είναι «εξαγνιστική». Μπορώ όμως να βεβαιώσω ότι είναι συναρπαστική, και ότι σου δίνει έμπνευση και μεγάλες χαρές.

Σήμερα, με την τροπή που έχει πάρει η ζωή μας, τι θα συμβουλεύατε τους νέους, για να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον;

Μακάρι να ήξερα τι να τους πω. Όχι ότι θα έδιναν και μεγάλη σημασία στις συμβουλές μου…

Ταυτότητα παράστασης: μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος, σκηνικά-κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, βοηθός σκηνοθέτης: Τάσος Αγγελόπουλος, επιμέλεια κίνησης: Χρήστος Παπαδόπουλος, βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Ευαγγελία Θεριανού. Ερμηνεύουν: Αργύρης Ξάφης, Αννα Μάσχα, Ξένια Καλογεροπούλου,Κώστας Μπερικόπουλος, Θάνος Τοκάκης, Γιώργος Χρυσοστόμου, Αστέρης Πελτέκης, Γιώργος Παπαγεωργίου, Δημήτρης Νασιούλας, ΚωνσταντίνοςΒουδούρης.

Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, εκτέλεση παραγωγής: Polyplanity, διεύθυνση παραγωγής: Μαρία Δούρου, Γιολάντα Μαρκοπούλου. Η παράσταση παρουσιάζεται με αγγλικούς υπέρτιτλους.

Πληροφορίες: Κεντρική Σκηνή-Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Λεωφόρος Συγγρού 107-109. Διάρκεια παραστάσεων: έως 25 Φεβρουαρίου (εκτός Δευτέρας και Τρίτης). Ώρα έναρξης: 20.30. Τιμές εισιτηρίου: 15, 18, 28 ευρώ, φοιτητικό, νεανικό, 65+, ΑΜΕΑ: 10, 15 ευρώ. Τηλεφωνική πώληση εισιτηρίων: 210 9005800 (Δευτ.-Κυρ.: 9:00-21:00). Εκδοτήρια εισιτηρίων Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, ωράριο λειτουργίας: Δευτ.-Κυρ.: 12:00-21:00 (γίνονται δεκτές πιστωτικές κάρτες MasterCard και Visa), καταστήματα: Ελευθερουδάκης, Public, Παπασωτηρίου, Ianos, μηχανήματα easy pay σε επιλεγμένα καταστήματα της τράπεζας Πειραιώς. Άνετη και οικονομική στάθμευση εντός του κτιρίου της Στέγης (είσοδος από την οδό Λεοντίου), 5 ευρώ / 3 ώρες, ωράριο λειτουργίας: Δευτ.–Κυρ. 08:00 – 01:00, τηλ.: 2130.023.192.

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ