Ο Πέτρος Ζούλιας, στην πρώτη του συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή, υπογράφει τη σκηνοθεσία της όπερας του Σπύρου Σαμάρα «Η Κρητικοπούλα», σε ποιητικό κείμενο των Νικόλαου Λάσκαρη και Πολύβιου Δημητρακόπουλου, η οποία παρουσιάζεται στο θέατρο Ολύμπια.

Μετά τη μεγάλη επιτυχία του πρώτου κύκλου παραστάσεών της, τον περασμένο Νοέμβρη, η «Κρητικοπούλα» επανέρχεται για οκτώ νέες παραστάσεις. Ο Πέτρος Ζούλιας δημιουργεί μια ονειρική ατμόσφαιρα στη σκηνή, σκηνοθετώντας το ξεχασμένο αριστούργημα του Σαμάρα, το οποίο ανακαλύφθηκε και αποκαταστάθηκε πρόσφατα. Μιλήσαμε μαζί του για το έργο, την όπερα, την τέχνη και την δύσκολη πραγματικότητα.

Μιλήστε μας για την κωμική αυτή όπερα.

Η κωμική όπερα «Κρητικοπούλα» του σπουδαίου Σπύρου Σαμάρα διαδραματίζεται στην Κρήτη την εποχή της Ενετοκρατίας και παντρεύει τους παραδοσιακούς ελληνικούς ρυθμούς με την ευρωπαϊκή μουσική και τα βιεννέζικα βαλς. Κεντρικό πρόσωπο της υπόθεσης του έργου είναι η όμορφη Κρητικοπούλα Αρετή, η οποία ντύνεται Μανωλιός για τις ανάγκες του αγώνα, και επιτυγχάνει να αποσπάσει από τον Ενετό Δούκα της Κρήτης προνόμια για τους συμπατριώτες της. Παράλληλα, πλέκεται ένα γαϊτανάκι από αισθηματικές ιστορίες κάθε είδους, που έχει ως συνέπεια κωμικές καταστάσεις.

Ποιες είναι οι πολιτικές της προεκτάσεις;

Και τότε, όπως και τώρα, η Ελλάδα είναι υπό τον έλεγχο και την εξουσία ξένων δυνάμεων. Ο λαός υποφέρει οικονομικά. Αναζητά μέτρα ευνοϊκότερα, προσπαθεί να κρατήσει το ηθικό του ψηλά, αγωνίζεται για λιγότερους φόρους και διεκδικεί έναν καλύτερο τρόπο ζωής. Στην «Κρητικοπούλα», η ελληνική εξυπνάδα, η διπλωματική ικανότητα και το πατριωτικό αγωνιστικό αίσθημα φέρνουν το ποθητό αποτέλεσμα.

Που οφείλεται η μεγάλη επιτυχία του πρώτου κύκλου παραστάσεων της «Κρητικοπούλας» τον περασμένο Νοέμβρη;

Σε μια δύσκολη για τον τόπο εποχή, ενώσαμε όλοι μαζί τις δυνάμεις μας και υποστηρίξαμε ένα ελληνικό έργο με πίστη και ενθουσιασμό. Το έργο -με έναν τρόπο-ξυπνά μια εθνική αυτογνωσία, χωρίς φολκλορισμούς, χωρίς γραφικότητες.

Δημιουργεί αληθινή συγκίνηση και αφορά τον Έλληνα θεατή του σήμερα, ανεξάρτητα από την ηλικία του. Μετά από 80 χρόνια σκηνικής του αναβίωσης, δημιουργεί την ευφορία της ανακάλυψης ενός ελληνικού μουσικού θησαυρού που κινδύνευε να χαθεί στον χρόνο.

Σκηνή από την παράσταση «Η Κρητικοπούλα»

Που εστιάζει η σκηνοθετική σας ματιά;

Προσπάθησα να βρω τι από το έργο είναι ζωντανό μέσα μου. Απέφυγα να κάνω σχόλιο πάνω του και αναζήτησα τη φέτα ζωής του επί σκηνής. Ανακάλυψα τη διαχρονικότητά του και αποφάσισα να είναι αυτή η πυξίδα μου στην ανάγνωση και αναπαράστασή του. Με συγκίνησε η ελληνικότητά του και αφέθηκα να παρασυρθώ στον παραμυθένιο, ανάλαφρο κόσμο του.

Ως θεατρικό είδος, πόσο προσιτή είναι η όπερα στο ευρύ κοινό;

Η συγκεκριμένη όπερα φάνηκε, από την προσέλευση, ότι είναι προσιτή. Είναι θέμα παιδείας, αλλά και ευθύνη μας στον τρόπο με τον οποίο ανεβάζουμε τις όπερες. Οι παραστάσεις πρέπει να κάνουν γέφυρα με την πλατεία τους. Οφείλουμε να αφουγκραστούμε τις επιθυμίες των θεατών μας και να διευρύνουμε το κοινό που έρχεται στην Ε.Λ.Σ.

Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την πρώτη σας συνεργασία με την Ε.Λ.Σ.;

Πραγματικά, πέρασα πολύ δημιουργικά και συντροφικά. Ήταν έκπληξη η επαφή μου με τους ανθρώπους της, γιατί ανήκω στους σκηνοθέτες που είχαν προκατάληψη με τη λειτουργία των κρατικών σκηνών. Πιστεύω ότι, όσο θα κυριαρχεί ο ελεύθερος καλλιτεχνικός χαρακτήρας και λιγότερο ο δυσκίνητος διοικητικός υπαλληλικός της μηχανισμός, η Ε.Λ.Σ. θα προχωρά, κερδίζοντας μια δυναμική σχέση στον πολιτισμό του σήμερα και του αύριο. Νομίζω ότι το οφείλει στον εαυτό της και την ιστορία της.

Η κρίση και τα οικονομικά προβλήματα της Ε.Λ.Σ. έχουν επηρεάσει το επίπεδο και την ποιότητα των απαιτητικών της παραστάσεων;

Η κρίση και η οικονομική στενότητα δεν γίνεται να μην αγγίξει και τη Λυρική Σκηνή. Στην πράξη, είδα ότι πολλές φορές η έλλειψη χρημάτων μάς κάνει πιο ουσιαστικούς και ευρηματικούς στο αντικείμενό μας. Πάντως, παρά τις εσωτερικές δυσκολίες, ο θεατής της Λυρικής απολαμβάνει ακόμα μεγάλες και αισθητικά σπουδαίες παραγωγές.

Σκηνή από την παράσταση «Η Κρητικοπούλα»

Ποια θεωρείτε πως πρέπει να είναι η συμβολή της τέχνης και των εκπροσώπων της, στην αντιμετώπιση της σκληρής πραγματικότητας που βιώνουμε στη χώρα μας;

Πρέπει να ξεβολευτούμε από τη χρόνια εσωστρέφειά μας. Να επαναπροσδιοριστούμε σε σχέση με την παράδοσή μας, να αναζητήσουμε την ταυτότητά μας, αλλά και την επαφή μας με τη σκληρή καθημερινότητα των θεατών μας.

Η «Κρητικοπούλα» έχει αίσιο τέλος. Πως βλέπετε το δικό μας άμεσο μέλλον;

Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος. Οι δοκιμασίες φέρουν το σπέρμα της ευκαιρίας. Είναι στο χέρι μας πολλά πράγματα. Νομίζω ότι -πέρα από την απόγνωση, τον πανικό και την αντίδραση- χρειάζεται μια βαθιά ψύχραιμη συνειδητοποίηση της νέας εποχής, έτσι όπως διαμορφώνεται. Ο πνευματικός κόσμος μπορεί και πρέπει να βοηθήσει.

Ταυτότητα παράστασης: μουσική διεύθυνση: Γιώργος Βράνος, σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας, σκηνικά – κοστούμια: Αναστασία Αρσένη, φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη, κινησιολογία: Φώτης Διαμαντόπουλος, διεύθυνση χορωδίας: Νίκος Βασιλείου - Νατάσα Αγγελοπούλου, επιμέλεια μουσικού κειμένου: Γιάννης Τσελίκας. Ερμηνεύουν: Αρετή: Γεωργία Ηλιοπούλου (24/3, 7, 20, 22/4) - Ελένη Βουδουράκη (30/3, 6, 21, 29/4), Κοντέσα: Μαρία Μητσοπούλου (24/3, 7, 20, 22/4) - Σοφία Κυανίδου (30/3, 6, 21, 29/4), Δούκας: Γιώργος Ματθαιακάκης (24/3, 7, 20, 22/4) - Διονύσης Τσαντίνης (30/3, 6, 21, 29/4), Δούκισσα: Τζούλια Σουγλάκου (24/3, 7, 20, 22/4) - Αλεξάνδρα Ματθαιουδάκη (30/3, 6, 21, 29/4), Παύλος: Γιάννης Χριστόπουλος (24/3, 7, 20, 22/4) - Νίκος Στεφάνου (30/3, 6, 21, 29/4), Μιχάλης: Δημήτρης Σιγαλός (24/3, 7, 20, 22/4) - Δημήτρης Ναλμπάντης (30/3, 6, 21, 29/4), Φουρλάνος: Κωστής Ρασιδάκης (24/3, 7, 20, 22/4) - Ζαφείρης Κουτελιέρης (30/3, 6, 21, 29/4), Δον Πλάτσιντο: Παύλος Μαρόπουλος (24/3, 6, 20, 22/4) - Παύλος Σαμψάκης (30/3, 7, 21, 29/4). Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Πληροφορίες: Θέατρο Ολύμπια, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα, σταθμός μετρό Πανεπιστήμιο. Ημερομηνίες παραστάσεων:6, 7, 20, 21, 22, 29 Απριλίου. Ώρα έναρξης: 20.00. Τιμές εισιτηρίων: 40, 30, 25, 15 (παιδικό, φοιτητικό) ευρώ.

Στην παράσταση της Κυριακής 22 Απριλίου, όλες οι κατηγορίες των εισιτήριων διατίθενται με έκπτωση 15%, στο πλαίσιο της κοινωνικής τιμολογιακής πολιτικής της Ε.Λ.Σ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία τoυ θεάτρου Ολύμπια καθημερινά 9.00–21.00, www.nationalopera.gr , ομαδικά εισιτήρια: τηλ. 210 3711342, υπηρεσία συνδρομητών: τηλ. 210 3711381, [email protected] , τηλ. πωλήσεις: 210 3662100, 210 3612461, 210 3643725.

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ