Κριτική: «Λεωφορείον ο Πόθος» με ρεαλιστική προσέγγιση της Μπλανς και της εποχής

leoforeion-o-pothos
ΔΕΥΤΕΡΑ, 14 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2016

Από την Ελένη Πετάση.

«Δεν θέλω ρεαλισμό, θέλω μαγεία» φωνάζει σπαρακτικά σε μια στιγμή η εμβληματική ηρωίδα του Τένεσι Ουίλιαμς στο «Λεωφορείον ο Πόθος». Αυτές οι δύο ιδιότητες, ωστόσο, συγκρούονται όχι μόνο στην ψυχοσύνθεση της Μπλανς Ντιμπουά, αλλά σε όλο το έργο του Αμερικανού συγγραφέα, που αντικατοπτρίζει τη δική του, διαταραγμένη ύπαρξη. Ευαίσθητος και προβληματικός, ευάλωτος στο αλκοόλ και ψυχικά τραυματισμένος (ας μην ξεχνάμε ότι δεν μπόρεσε να ξεπεράσει το γεγονός ότι η αγαπημένη, σχιζοφρενής αδελφή του υποβλήθηκε σε λοβοτομή), ο ομοφυλόφιλος δραματουργός προβάλλει και εδώ τη μοναξιά του -τη μοναξιά ενός ανθρώπου που η κοινωνία δεν τον αποδέχτηκε- και την τρέλα ως μοναδική διέξοδο.

Όχημά του η αλαφροΐσκιωτη, ευάλωτη, ξεπεσμένη, αλλά μεγαλομανής και αλαζονική Μπλανς, πρώην καλλονή του Νότου, με αριστοκρατική καταγωγή, βεβαρημένο ερωτικό παρελθόν και πληγές που αιμορραγούν, που προσπαθεί να αγνοήσει την πραγματικότητα καταφεύγοντας στο ψέμα, στο αλκοόλ και στις φαντασιώσεις της.

Έχοντας υποστεί εξευτελισμούς και ταπεινώσεις, δραπετεύει στον δικό της κόσμο και παραμένει εκεί, απροσάρμοστη, «ξένη» προς το περιβάλλον. Πόσο μάλλον όταν -αδέκαρη και καταπονημένη- καταφεύγει στο λαϊκό, ανοίκειο σπίτι της αδελφής της στη Νέα Ορλεάνη, η οποία ζει παντρεμένη με έναν αγροίκο, αλλά έντονα ερωτικό Πολωνό, οικονομικό μετανάστη. Η μεταξύ τους έριδα και ταυτόχρονα η ελλοχεύουσα σεξουαλική έλξη, που καταλήγει στην απαγορευμένη ικανοποίησή της, θα οδηγήσουν την Μπλανς στην οριστική της κατάρρευση.

Πολυδιάστατο κείμενο, αλλά μονοδιάστατη η ρεαλιστική αντιμετώπισή του από την Ελένη Σκότη. Στην παράστασή της, που διατηρεί το ηθογραφικό πλαίσιο του έργου [η εποχή που γράφτηκε (1947) υπογραμμίζεται από τα σκηνικά-κοστούμια του Γιώργου Χατζηνικολάου], δεν συνδυάστηκαν ο ρεαλισμός με τη μαγεία.

Ούτε η γοητεία, ούτε η διάχυτη φιλαρέσκεια, ούτε ο αυτοκαταστροφικός πόθος που ζητάει ο ρόλος της εύθραυστης, τσαλακωμένης, πέραν της ηθικής, ηρωίδας μπόρεσαν να αποδοθούν από τη γήινη Κόρα Καρβούνη. Μόνο στην τελική συντριβή της έδειξε τις ερμηνευτικές της δυνατότητες.

Ο Γιάννης Τσορτέκης, άξεστος, οξύθυμος, συνδεδεμένος με τα πιο ερεθιστικά ζωικά του ένστικτα, σκιαγράφησε πειστικά την ιδιοσυγκρασία του Κοβάλσκι. Η Ηλιάνα Μαυρομάτη έπαιξε με μέτρο και ωριμότητα την υποταγμένη στο δικό της πάθος Στέλλα. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί (Γιώργος Δάμπασης, Αθηνά Αλεξοπούλου, Μιχαήλ Γιαννικάκης, Γιώργος Γερωνυμάκης, Γιάννης Δαμάλας, Χριστίνα Δημητριάδη, Βαγγέλης Κουντουριώτης) έδωσαν περιγραφικά τους χαρακτήρες του έργου.  

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ / [email protected]