Τριάντα χρόνια μετά, η μεγαλειώδης όπερα του Τζουζέππε Βέρντι, «Τροβατόρε» επιστρέφει στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, για τέσσερις μόνο παραστάσεις στις 10, 12, 13 και 14 Ιουνίου.

Πρόκειται για την πρώτη, μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, όπου το αρχετυπικό μελόδραμα του Ρομαντισμού, επιστρέφει στη σκηνή.

Η όπερα «Τροβατόρε» είναι μία από τις δημοφιλέστερες του Τζουζέππε Βέρντι και μια κατ’ εξοχήν «όπερα τραγουδιστών», καθώς απαιτεί κορυφαίους ερμηνευτές στους βασικούς ρόλους.

Τη διεύθυνση της ορχήστρας της ΕΛΣ έχει αναλάβει ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός, ενώ τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα κοστούμια και τους φωτισμούς ο αποκαλούμενος «μάγος της όπερας», Ιταλός σκηνοθέτης Στέφανο Πόντα.

Στην όπερα «Τροβατόρε» όλα διαδραματίζονται ανάμεσα στη φωτιά και στο φεγγαρόφωτο, ανάμεσα στη φλόγα του πάθους που καίει στα σωθικά και των τεσσάρων βασικών χαρακτήρων και στο ψυχρό φως του φεγγαριού, που φωτίζει ακραίες καταστάσεις.

Κείμενο και μουσική μοιάζουν με σύνοψη των στερεοτύπων του είδους. Η υπόθεση, γεμάτη απρόσμενες ανατροπές, περιλαμβάνει δύο αδέλφια, τα οποία δεν γνωρίζουν την συγγένειά τους και εμφανίζονται ερωτευμένα με την ίδια γυναίκα. Πρόσωπο κλειδί είναι μία Τσιγγάνα, που έριξε στη φωτιά ένα παιδί προκειμένου να εκδικηθεί για τον άδικο θάνατο της μητέρας της: από λάθος ήταν το δικό της. Τσιγγάνοι και καλόγριες, κόμητες και τροβαδούροι είναι τα πρόσωπα ενός έργου που διαδραματίζεται στην Ισπανία, τόπο συνάντησης διαφορετικών φυλών, χώρα στην οποία η Ευρώπη του Διαφωτισμού επιτρέπει στον εαυτό της να φαντασιωθεί τα ασίγαστα πάθη «ξένων» πολιτισμών.

Όλα περικλείονται σε μία μουσική γεμάτη συναισθήματα και δράση. Η φωνητική γραφή κάθε χαρακτήρα της όπερας αποκαλύπτει εύγλωττα την ταυτότητά του. Οι εκστατικές μελωδίες της Λεονόρας μιλούν για υψιπετή ιδανικά, που δεν της επιτρέπουν να πετύχει τον στόχο, παρά την μεγάλη της θυσία. Στον αντίποδα, οι κοφτές φράσεις μιας γήινης γυναικείας φωνής μεσοφώνου προσδιορίζουν την ταραγμένη κατάσταση της Τσιγγάνας.

Πλατιές μελωδίες μιλούν για την ευγενή καταγωγή ενός κόμη, στον οποίο ο Βέρντι δίνει φωνή βαρύτονου, ώριμου άνδρα που γνωρίζει πώς να επιτυγχάνει τον σκοπό του. Ο ίδιος ο τροβαδούρος, ποιητής και πολεμιστής, ιδεαλιστής και ήρωας, εραστής και γιός, εκφράζεται μέσα από τη φωνή του λυρικοδραματικού τενόρου.

Τέσσερις ρόλοι, τέσσερα φωνητικά στερεότυπα: όλο το δράμα βρίσκεται στην διαπλοκή τους. Η μελωδική έμπνευση του Βέρντι εμφανίζεται στο απόγειό της, η ενστικτώδης δύναμη της μουσικής του ποτέ δεν υπήρξε μεγαλύτερη. Καθεμία από τις άριες αποτελεί υπόδειγμα μέγιστης αξιοποίησης παλαιότερων μορφών. Κάθε συνάντηση δύο ή τριών προσώπων χαρακτηρίζεται από απαράμιλλη ορμή και ευρηματικότητα.

Το έργο είναι μία όπερα σε τέσσερα μέρη και βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Σαλβαντόρε Καμμαράνο με προσθήκες του Λεόνε Εμανουέλε Μπαρντάρε, από το ομώνυμο θεατρικό έργο του Αντόνιο Γκαρθία Γκουτιέρρεθ. Μεγαλύτερη σημασία από τις λεπτομέρειες της υπόθεσης έχουν τα έντονα συναισθήματα που αναπτύσσονται ανάμεσα στην τσιγγάνα Ατσουτσένα, τον Μανρίκο, δηλαδή τον τροβαδούρο του τίτλου, ο οποίος πιστεύει ότι είναι γιός της, την αγαπημένη του Λεονόρα και τον κόμη Ντι Λούνα ερωτικό αντίζηλο αλλά και αδελφό του Μανρίκο. Τη συγγένεια αυτή γνωρίζει μόνο η Ατσουτσένα, η οποία την αποκαλύπτει στο τέλος του έργου. Βασικός μοχλός της δράσης είναι το συναίσθημα εκδίκησης της τσιγγάνας για τον άδικο θάνατο της μάνας της, γεγονός που προηγείται της πλοκής της όπερας.

Μουσική διεύθυνση Λουκάς Καρυτινός, σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια, φωτισμοί: Στέφανο Πόντα, διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, Άντον Τρέμμελ, ερμηνεύουν: Δημήτρης Πλατανιάς, Βιττόριο Βιτέλλι, Ιάνο Τάμαρ, Τσέλια Κοστέα , Μαριάννα Πεντσέβα, Τιτσίνα Βων, Βάλτερ Φρακκάρο, Ρούντυ Παρ, Δημήτρης Καβράκος, Γιούλη Καραγκούνη, Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλο, Θεόδωρος Μωραΐτης, Χαράλαμπος Βελισσάριος. Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Πληροφορίες: Κυριακή 10, Τρίτη 12, Τετάρτη 13 και Πέμπτη 14 Ιουνίου, στις 9μ.μ, τιμές εισιτηρίων: 25 ευρώ (άνω διάζωμα), 60 ευρώ (ζώνη Α), 55 ευρώ (ζώνη Β), 45 ευρώ (ζώνη Γ), 85 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη Β & Δ), 100 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη Γ), 15 ευρώ(φοιτητικό και παιδικό), ομαδικά εισιτήρια: τηλ. 210 3711 342, προπώληση: www.greekfestival.gr , από τα Ταμεία τoυ Θεάτρου ΟΛΥΜΠΙΑ, Ακαδημίας 59-61, καθημερινά 9.00–21.00, τηλ. πωλήσεις 210 3662 100, 210 3612 461, 210 3643 725 και από τα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών, Πανεπιστημίου 39, 105 64 Αθήνα, Δευτέρα-Παρασκευή 9.00–17.00, Σάββατο 9.00–15.00, τηλ. 210 3272 000.