Σαν σε θερινό σινεμά, πριν τη δύση του ηλίου, σε μια αυλή στο κέντρο της πόλης, ο Ένκε Φεζολλάρι μιλάει στο click@Life για την «Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου, που σκηνοθετεί και παρουσιάζει για λίγες μόνο παραστάσεις, στον χώρο της Kunsthalle Athena.

Το εμβληματικό έργο «Αγγέλα», μέσα από την καθημερινότητα μιας κοινωνικής ομάδας ανυπεράσπιστων και ευάλωτων υπηρετριών μιας πολυκατοικίας, αναλύει τις σχέσεις εκμετάλλευσης και εξάρτησης από το κυρίαρχο σύστημα, πλέκοντας, παράλληλα, μία ερωτική ιστορία που συνθλίβεται στις συμπληγάδες της σκληρής πραγματικότητας.

Ο σκηνοθέτης Ένκε Φεζολλάρι μας ταξιδεύει 60 χρόνια πίσω, μέσα από τη δραματική, αλλά γεμάτη αισιοδοξία, ιστορία της «Αγγέλας» και μας μιλά για την εποχή μας που τόσο μοιάζει με τη δική της.

Τι σας ώθησε να ανεβάσετε το συγκεκριμένο έργο;

Πάντα, αυτό συμβαίνει τυχαία. Συναντάς πρόσωπα, κάνεις σκέψεις, το ένα φέρνει το άλλο. Σκεφτόμουν ένα έργο για το καλοκαίρι που θα μπορούσε να παιχτεί σε μια πλατεία, σε μια αυλή, σε έναν δρόμο, ανάμεσα σε όλα αυτά που συμβαίνουν τα τελευταία δυο χρόνια στην Ελλάδα, όλο αυτό το ταραχώδες πολιτικό και οικονομικό σκηνικό.

Η δική μου ζωή που αλλάζει ραγδαία, οι ζωές των άλλων, αυτός ο πάτος που πιάνουμε και όλη αυτή η αντίσταση του να δημιουργούμε τέχνη σε δύσκολες συνθήκες, να μιλήσουμε με πολιτικό λόγο μέσα από την καλλιτεχνική μας δραστηριότητα, να κοινωνήσουμε έργα και καταστάσεις που μας αφορούν. Και το συγκεκριμένο έργο είναι βαθιά πολιτικό.

Πού διαδραματίζεται η ιστορία του;

Στην Αθήνα, τη δεκαετία του ΄50, βλέπουμε τις ζωές των υπηρετριών που παλεύουν, την ιστορία της Αγγέλας που έρχεται να δουλέψει στην Αθήνα. Το έργο ξεκινά με την αυτοκτονία μίας άλλης υπηρέτριας, η οποία προσπαθεί να γλιτώσει από το κύκλωμα της διαφθοράς, που έπαιρνε νιόβγαλτα κορίτσια και τα προωθούσε σε οίκους ανοχής.

Η Αγγέλα τα ξεσκεπάζει όλα αυτά. Το έργο έχει μέσα κλάμα και γέλιο, πόνο και έρωτα. Και όλο αυτό, σε μια Ελλάδα που προσπαθεί να ανασυνταχθεί μέσα από τις στάχτες της.

Ποια θέματα αναλύει μέσα από την αποτύπωση εκείνης της εποχής;

Τη φτώχεια, την πολιτική (ο εμφύλιος), τον έρωτα, το όνειρο για μια καλύτερη ζωή, τη διαφθορά, το σάπιο πολιτικό σύστημα, το θράσος της νεότητας, τον θάνατο και τις τάξεις.

Με ποιον τρόπο καταφέρνει να αναδείξει το σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας;

Ο Σεβαστίκογλου επιλέγει να μιλήσει μέσα από το χαμηλό στρώμα της τάξης των υπηρετριών. Μέσα από αυτές τις γυναίκες, μιλά για όλη την εποχή και, κυρίως, μέσα από τον ρόλο του Στράτου που είναι μαστροπός.

Μιλά για το πώς στήνουν την πλεκτάνη, πως η εξουσία επιβάλλεται στους αδύναμους, για την επιβίωση, τη βιοπάλη και για το ότι είναι άνθρωποι καταδικασμένοι στο να δουλεύουν για ένα καλύτερο αύριο που δεν έρχεται ποτέ.

Αγγίζει, επίσης, πολλά ταμπού θέματα για την εποχή, όπως ο κομμουνισμός και ο εμφύλιος, όπου αδέρφια με αδέρφια σκοτώνονται.

Με ποια μορφή συναντάμε το ίδιο σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας, στη σημερινή πραγματικότητα;

Η Κούνεβα μήπως δεν είναι κάτι ανάλογο σήμερα; Το συναντάμε στην εκμετάλλευση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, προς τους μετανάστες, στην ιστορία με τις φράουλες στην Αμαλιάδα, στις συνεχείς αυτοκτονίες πολιτών από την ανέχεια και τους οικονομικούς λόγους, στο παρακράτος που ανθίζει, στη διαφθορά και στο φόβο, που μας έχει κυριεύσει.

Ποιες αδυναμίες του σύγχρονου ελληνικού κράτους έχουν δημιουργήσει τα σύνθετα προβλήματα, που -με ευκολία- αποδίδονται πρωτίστως στους μετανάστες;

Η πολιτική της νομιμοποίησης, η συνθήκη του Δουβλίνου 2 πρωτίστως, το ότι δεν ενσωματώνει η πολιτεία τα παιδιά που γεννιούνται εδώ, ο φόβος, το γκέτο του κέντρου, από όπου το κράτος απουσιάζει, τα ναρκωτικά και πάνω από όλα η παιδεία.

Τι συμβολίζει η «Αγγέλα» και ποιο είναι το θετικό μήνυμά της;

Την Ελλάδα του σήμερα, την Ελλάδα που θα ζήσει.

Ταυτότητα παράστασης: σκηνοθεσία: Ένκε Φεζολλάρι, επιμέλεια σκηνικού χώρου – κοστούμια: Δάφνη Κούτρα, κίνηση: Χαρά Κότσαλη, βοηθοί σκηνοθέτη: Ζωή Αηδινιάν, Μαριάνθη Γραμματικού, τραγούδι: Λόλα Γιαννοπούλου, παραγωγή: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος-Λυκόφως. Παίζουν: Ελένη Βεργέτη (Φανή), Κωστής Καλλιβρετάκης (Λάμπρος), Βασίλης Μαργέτης (Στράτος), Κωνσταντίνος Μωραΐτης (Μένιος), Ιρις Πανταζάρα (Νέρα), Βίκυ Παπαδοπούλου (Αγγέλα), Κωνσταντίνα Τάκαλου (Γεωργία), Καλλιόπη Τζερμάνη (Άννα).

Πληροφορίες: Kunsthalle Athena, Κεραμεικού 28 - Μεταξουργείο, (στάση μετρό Μεταξουργείο), τηλ. 6985 920544, παραστάσεις: έως την Κυριακή 1 Ιουλίου: καθημερινά εκτός Δευτέρας, στις 20.00, τιμή Εισιτηρίου: γενική είσοδος: 12 ευρώ.

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ