Καρκίνος: Ποιοι είναι οι πραγματικοί «εχθροί»;

karkinos-poioi-einai-oi-pragmatikoi-exthroi

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 09 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2012

Η ραδιενέργεια, τα κινητά τηλέφωνα, το στρες μέχρι και η καφεΐνη έχουν κατά καιρούς κατηγορηθεί ότι προκαλούν καρκίνο. Μήπως όμως είναι άλλοι οι παράγοντες που πρέπει να προσέχουμε περισσότερο;

Κάπνισμα

Πρώτο στη λίστα των ειδικών με τους πραγματικούς «εχθρούς» του καρκίνου είναι το κάπνισμα και όχι άδικα. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι το τσιγάρο είναι υπεύθυνο για το 80% των περιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα ενώ συμβάλλει στην αύξηση του κινδύνου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του παγκρέατος, των νεφρών και ορισμένες μορφές καρκίνου του στόματος. Εάν αποφασίσετε να το κόψετε τώρα, έστω και αν καπνίζετε τα τελευταία 10 χρόνια, ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα μειώνεται στο μισό.

Ηλικία

Το 77% των καρκίνων διαγιγνώσκεται σε άτομα ηλικίας 55 και άνω. Τα αποτελέσματα της γήρανσης των κυττάρων, σε συνδυασμό με τον «κακό» τρόπο ζωής και τους εξωγενείς παράγοντες, ενισχύουν τις πιθανότητες. Και επειδή τον χρόνο δεν μπορείτε ούτε να τον γυρίσετε πίσω ούτε να τον παγώσετε, αν πάρετε δραστικές αποφάσεις για έναν πιο υγιή τρόπο ζωής ακόμα και σήμερα, θα είστε από τους ωφελημένους.

Ηλιακές ακτίνες

Ξεχάστε το ηλιοκαμένο μαύρισμα και τις ατελείωτες ώρες κάτω από τον καυτό ήλιο γιατί οι ειδικοί επιμένουν εδώ και χρόνια: το 65% των πιο θανατηφόρων περιπτώσεων καρκίνου του δέρματος (μελάνωμα κλπ) προκαλείται απευθείας από την ακτινοβολία του ήλιου. Αντηλιακό και προσοχή λοιπόν για το επόμενο καλοκαίρι.

DNA

Τα γονίδια παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του καρκίνου, αν και ποσοστό μόλις 5% με 10% είναι κληρονομικό. Βέβαια έστω και αν έχετε οικογενειακό ιστορικό, οι καλές συνήθειες μπορούν να «σβήσουν» τα κακά γονίδια μέσω των επιγονιδιωμάτων, ενός συστήματος του DNA, που σχετίζεται με χημικές ουσίες και στην ουσία μπορεί να μεταβάλει τη συμπεριφορά των γονιδίων υπό συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν)

Ο HPV (Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) και η ηπατίτιδα Β συνδέονται με διάφορες μορφές καρκίνου ενώ ο HIV (ιός ανοσοποιητικής ανεπάρκειας) θα μπορούσε έμμεσα να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

Παχυσαρκία

Αυξάνοντας τα επίπεδα των ορμονών, που κυκλοφορούν στον οργανισμό σας, το υπερβολικό λίπος φαίνεται πως δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη κάποιας μορφής καρκίνου. Μειώστε το βάρος σας, μειώστε τον κίνδυνο.

Αλκοόλ

Μπορεί οι γιατροί να υποστηρίζουν ότι το αλκοόλ και ειδικά το κρασί βοηθά την καρδιά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σας γίνει και καθημερινή συνήθεια. Αρκεί ένα ποτήρι τη μέρα για να αυξήσει έστω και ελαφρά τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού και άλλων μορφών.

Διατροφή

Ωραίες οι πίτσες και τα burger, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα κόκκινα κρέατα και τα αλλαντικά αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο του καρκίνου του παχέος εντέρου. Επιπλέον, τα αναψυκτικά, που συνήθως συνοδεύουν μια τέτοια διατροφική επιλογή, είναι τόσο στενά συνδεδεμένα με την παχυσαρκία, που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιας μορφής καρκίνου.

Αδράνεια

Η άσκηση, σε τακτά χρονικά διαστήματα, συμβάλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, των πνευμόνων και ειδικότερα για τις γυναίκες του μαστού αλλά και του ενδομητρίου. Μια ώρα την ημέρα (ή έστω 3-4 φορές την εβδομάδα) είναι ιδανική άσκηση για να μειώσετε τον κίνδυνο. Και αν χάσετε και βάρος, ακόμα καλύτερα.

Αντισυλληπτικά

Μπορεί άμεσα να αφορά μόνο τον γυναικείο πληθυσμό, αλλά τα αντισυλληπτικά χάπια με τα οιστρογόνα μπορεί να μειώνουν αισθητά την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και του ενδομητρίου, αλλά αυξάνουν αυτή του μαστού. Εάν αποφασίσετε να τα σταματήσετε βέβαια, ο κίνδυνος σαφώς μειώνεται.

Ακτινοβολία

Είναι αναπόφευκτη (αφού ακόμα και οι μπανάνες εκπέμπουν) αλλά όταν χρειάζεται να υποβληθείτε σε ιατρικές εξετάσεις με ακτινοβολία τουλάχιστον βεβαιωθείτε ότι είναι απολύτως απαραίτητες.

Άγχος

Αρκετά χαμηλά στην λίστα των «εχθρών» του καρκίνου βρίσκεται το άγχος. Στη θεωρία το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει ανοσία σε ότι αφορά την εμφάνιση καρκίνου αλλά για περισσότερη σιγουριά, καλό θα ήταν να το μετριάσετε.

Δισφαινόλη Α

Έχει χαρακτηριστεί ως «αόρατος δολοφόνος» αλλά η αλήθεια είναι ότι οι μελέτες ακόμη διίστανται αναφορικά με το αν η δισφαινόλη Α, η χημική δηλαδή ουσία που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πλαστικών μπουκαλιών και δοχείων αποθήκευσης τροφίμων, προκαλεί καρκίνο. Παρόλα αυτά, αποφύγετέ την, εάν μπορείτε.

Κινητά τηλέφωνα

Άπειρες μελέτες έχουν συνδέσει τα κινητά τηλέφωνα με τον καρκίνο και ακόμα περισσότερες έχουν αναιρέσει αυτό το σκεπτικό. Επειδή όμως η τεχνολογία και οι τρόποι χρήσης της αλλάζουν ραγδαία, καλό θα ήταν να χρησιμοποιείτε το hands-free σας.

Γλυκαντικές ουσίες

Δεν υπάρχουν επαρκή ιατρικά στοιχεία που να κατηγορούν τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες για καρκίνο, παρά τις αμφιβολίες που υπάρχουν. Αυτή ήταν μία θεώρηση της δεκαετίας του 1970, η οποία όμως αν και διεξήχθησαν αρκετές έρευνες, δεν αποδέχτηκε ποτέ.

Καφεΐνη

Έρευνες ισχυρίζονται ότι ο πρωινός καφές μπορεί ακόμα και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης βασικοκυτταρικού καρκινώματος (μορφή καρκίνου του δέρματος). Άρα πιείτε άφοβα, αλλά με μέτρο τόσο στην κατανάλωση κάθε μορφής καφεΐνης όσο και στη ζάχαρη, που τη συνοδεύει.

Αποσμητικά

Εδώ πρόκειται για έναν τεράστιο μύθο, που ευνοήθηκε από την άγνοια μερικών. Τα αποσμητικά που χρησιμοποιούνται κατά του ιδρώτα, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να εισχωρήσουν στον οργανισμό και να προκαλέσουν οποιαδήποτε μορφή καρκίνου.