Χοληστερίνη: Ο εχθρός της Τσικνοπέμπτης

xolisterini-o-exthros-tis-tsiknopemptis

ΠΕΜΠΤΗ, 07 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013

Η Τσικνοπέμπτη ενδείκνυται για… κρεατικές καταχρήσεις χωρίς προηγούμενο. Ωστόσο, επειδή τα καλά πράγματα στη ζωή έχουν και το τίμημά τους, ίσως πρέπει να έχετε κατά νου τις επιπτώσεις αυτής της κρεατοφαγίας. Με άλλα λόγια, τι συμβαίνει με τη χοληστερίνη;

Για να καταλάβει κανείς τι συμβαίνει με τη χοληστερίνη, πρέπει να μάθει πρώτα τι είναι η χοληστερίνη. Πρόκειται για μία σχεδόν «κέρινη», λιπώδη ουσία, που βρίσκεται σε όλα τα ανθρώπινα κύτταρα.

Αν και λανθασμένα πολλοί θεωρούν τη χοληστερίνη ως «κακό οιωνό», η αλήθεια είναι, ότι ο οργανισμός τη χρειάζεται για να μπορέσει να παράξει ορμόνες, τη βιταμίνη D και ουσίες, που χρειάζεται το σώμα για τη σωστή πέψη των τροφίμων.

Η χοληστερίνη «ταξιδεύει» μέσα από την κυκλοφορία του αίματος σε μικρά πακέτα, που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες και περιέχουν λίπος (λιπίδια) στο εσωτερικό και πρωτεΐνες στο εξωτερικό.

Υπάρχουν δύο είδη λιπρωτεϊνών, που μεταφέρουν τη χοληστερίνη στον οργανισμό: οι λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας (LDL) και υψηλής πυκνότητας (HDL). Με απλά λόγια, οι λεγόμενες «κακή» και «καλή» χοληστερίνη, οι οποίες πρέπει να έχουν ισορροπημένα επίπεδα.

Όταν η LDL, η «κακή» χοληστερίνη, είναι αυξημένη, οδηγεί σε συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες. Αντίθετα, η HDL, η «καλή» χοληστερίνη μεταφέρει τη χοληστερόλη από διάφορα μέρη του οργανισμού στο συκώτι, το οποίο με τη σειρά του απομακρύνει τη χοληστερίνη από το σώμα.

Τι είναι η υψηλή χοληστερίνη;

Η υψηλή χοληστερίνη είναι η συνθήκη, όπου το αίμα έχει περισσότερη χοληστερόλη από όση θα έπρεπε. Συνήθως, δεν υπάρχουν συμπτώματα, που να «μαρτυρούν» τους υψηλούς δείκτες, αλλά όσοι έχουν, αυξάνουν τον κίνδυνο να νοσήσουν από στεφανιαία (καρδιολογικά) νοσήματα.

Αντιστρόφως ανάλογα, αν τα επίπεδα της «καλής» χοληστερίνης είναι αυξημένα, αυτό σημαίνει, ότι αυξάνετε τις πιθανότητες να μη νοσήσετε από στεφανιαίο νόσημα.

Στην περίπτωση αυτών των νοσημάτων, δημιουργείται ένα είδος πλάκας στο εσωτερικό των στεφανιαίων (καρδιακών) αρτηριών, η οποία φτιάχνεται από χοληστερόλη, λίπος, ασβέστιο και άλλες ουσίες, που περιέχονται στο αίμα. Όταν η πλάκα αυτή δημιουργηθεί στις αρτηρίες, αυτό σημαίνει, ότι ο ασθενής πάσχει από αθηροσκλήρωση.

Επίπεδα χοληστερίνης: ποια είναι τα φυσιολογικά;

Είναι σημαντικό να διατηρείτε τα επίπεδα της χοληστερίνης σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Τα επίπεδα αυτά μετρώνται σε milligrams (mg) χοληστερόλης ανά deciliter αίματος.

Τα επίπεδα ορίζονται ως εξής:

-Ολική χοληστερίνη: μικρότερη του 200 mg/dL επιθυμητή, μεταξύ 200 και 239 mg/dL οριακά υψηλή, 240 mg/dL και άνω υψηλή.

-LDL: κάτω από 70 mg/dL ιδανική, 100-129 mg/dL σχεδόν φυσιολογική, 130-159 mg/dL οριακά υψηλή, 160-189 mg/dL υψηλή, μεγαλύτερη ή ίση του 190 mg/dL πολύ υψηλή.

-HDL: κάτω του 40 mg/dL για τους άνδρες και του 50 mg/dL για τις γυναίκες πολύ χαμηλή, 40-49 mg/dL για τους άνδρες και 50-59 mg/dL για τις γυναίκες καλή, 60 mg/dL και άνω ιδανική.

Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάτε και τα τριγλυκερίδια. Πρόκειται για έναν τύπο λιπιδίων, που βρίσκονται στο αίμα. Όταν καταναλώνετε τροφές, το σώμα μετατρέπει τις θερμίδες, που δε χρειάζεται σε τριγλυκερίδια, τα οποία με τη σειρά τους αποθηκεύονται στα λιπώδη κύτταρα.

Στη συνέχεια, οι ορμόνες, απελευθερώνουν τα τριγλυκερίδια, χρησιμοποιώντας τα ως ενέργεια, την οποία χρειάζεται ο οργανισμός μεταξύ των γευμάτων.

Τα τριγλυκερίδια και η χοληστερίνη είναι διαφορετικά είδη λιπιδίων, που κυκλοφορούν στο αίμα. Τα τριγλυκερίδια αποθηκεύουν τις άχρηστες θερμίδες και παρέχουν στον οργανισμό ενέργεια, ενώ η χοληστερίνη χρησιμοποιείται για να «χτίζει» ο οργανισμός τα κύτταρα και ορισμένες ορμόνες.

Επειδή όμως και οι δύο αυτοί τύποι λιπιδίων δε διαλύονται στο αίμα, κυκλοφορούν στον οργανισμό με τη βοήθεια των πρωτεϊνών, που μεταφέρουν τα λιπίδια (λιποπρωτεΐνες).

Τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων ορίζονται ως εξής:

Φυσιολογικά: όταν τα τριγλυκερίδιά σας είναι χαμηλότερα από 150 mg/dL

Οριακά υψηλά: 150 με 199 mg/dL

Υψηλά: 200 με 499 mg/dL

Πολύ υψηλά: 500 mg/dL και πάνω.

Οι γιατροί συστήνουν ωστόσο, τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων να μην υπερβαίνουν τα 100 mg/dL. Ο αριθμός αυτός βέβαια δεν είναι ανέφικτος. Οι καθημερινές μικρές αλλαγές στον τρόπο διατροφής είναι σύμμαχός σας στην προσπάθεια να «ρίξετε» τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων σας.

Ποιες είναι οι ομάδες κινδύνου;

Για να θεωρηθείτε, ότι διατρέχετε υψηλό κίνδυνο καρδιακής νόσου, θα πρέπει να έχετε ή να είχατε στο παρελθόν:

• Μια προηγούμενη καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο

• Αποφράξεις αρτηριών στο λαιμό σας (καρωτιδική νόσο)

• Αποφράξεις αρτηριών στα χέρια ή τα πόδια σας (περιφερική αρτηριοπάθεια)

• Διαβήτη

Επιπλέον, δύο ή περισσότεροι από τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου, μπορεί επίσης να σας τοποθετήσουν στην πολύ υψηλή ομάδα κινδύνου:

• Το κάπνισμα

• Υψηλή αρτηριακή πίεση

• Χαμηλή χοληστερόλη HDL

• Οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου

• Ηλικία άνω των 45, αν είστε άνδρας ή άνω των 55 ετών, αν είστε γυναίκα

• Αυξημένη λιποπρωτεΐνη (α), ένας άλλος τύπος λίπους (λιπίδια) στο αίμα σας.