Όσο βρίσκεστε στην πέψη της χθεσινοβραδινής υπερφαγίας, μακριά πλέον από τσίκνες και πειρασμούς, ίσως είναι μια καλή στιγμή για απολογισμό και νέες αποφάσεις όσον αφορά την κατανάλωση κρέατος.

Η Τσικνοπέμπτη του 2025 είναι πλέον παρελθόν και όσο κι αν αποτελεί μια από τις αγαπημένες παραδόσεις πολλών, δυστυχώς κρύβει σημαντικές επιπτώσεις τόσο όσον αφορά το περιβάλλον και τα ζώα όσο και την υγεία μας. Ειδικά αν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για μια κρεατολατρική γιορτή που έρχεται ήδη να προστεθεί στην ούτως ή άλλως υψηλή κατανάλωση κρέατος στη δυτικού τύπου διατροφή, καταλαβαίνουμε ότι ίσως πρέπει να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα και να αρχίσουμε να παίρνουμε πιο βιώσιμες αποφάσεις.

Το μεγάλος βάρος για το περιβάλλον
Η Τσικνοπέμπτη, όπως και άλλες εκδηλώσεις κατανάλωσης κρέατος, έχει σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθώς οδηγεί σε αυξημένη κατανάλωση πόρων και παραγωγή ρύπων. Όταν ψήνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος, η καύση του κρέατος και του κάρβουνου απελευθερώνει μικροσωματίδια (PM2.5), μονοξείδιο του άνθρακα (CO) και άλλες τοξικές ουσίες στην ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις, ειδικά όταν τα κάρβουνα χρησιμοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους.

 Στη μεγαλύτερη εικόνα, ωστόσο, η παραγωγή κρέατος έχει μεγάλο αποτύπωμα άνθρακα. Σύμφωνα με την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), η παραγωγή κρέατος ευθύνεται για το 18% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, περισσότερες από τις εκπομπές από τη μεταφορά και τις βιομηχανίες. Μόνο το μοσχαρίσιο κρέας έχει το μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με άλλα είδη κρέατος, καθώς απαιτούνται περισσότερα από 5.000 λίτρα νερού για την παραγωγή ενός κιλού μοσχαρίσιου κρέατος, ποσότητα πολύ μεγαλύτερη απ' ό,τι απαιτήτες για την παραγωγή φυτικών τροφών.

Δεν πρέπει, φυσικά, να ξεχνάμε και το food waste που τόσος λόγος και προσπάθειες γίνονται για την αποτροπή του στις μέρες μας. Δυστυχώς, την Τσικνοπέμπη ετοιμάζονται συνήθως μεγάλες ποσότητες κρέατος, με ένα μεγάλο μέρος αυτών να καταλήγουν στα σκουπίδια. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 30% των τροφίμων καταλήγουν να πετιούνται στις χώρες του δυτικού κόσμου, προσθέτοντας περισσότερη πίεση στους φυσικούς πόρους.

Οι επιπτώσεις στα ζώα
Υπολογίζεται ότι για την Τσικνοπέμπτη στην Ελλάδα σφάζονται περίπου 15% περισσότερα ζώα σε σχέση με άλλες μέρες του χρόνου. Στην πραγματικότητα, η εκτροφή και η σφαγή ζώων έχει αυξηθεί για να καλύψει τις ανάγκες του κόσμου, προκαλώντας υψηλότερη ζήτηση για μοσχάρι, αρνί και χοιρινό. Αυτή η αυξημένη ζήτηση έχει ως αποτέλεσμα περισσότερα ζώα να υποφέρουν από τις εντατικές συνθήκες εκτροφής και τα ταξίδια προς τα σφαγεία. Μην ξεχνάτε ότι στην βιομηχανική κτηνοτροφία, τα ζώα συχνά ζουν σε στενές συνθήκες και έχουν περιορισμένες δυνατότητες κίνησης, με αποτέλεσμα υψηλά επίπεδα άγχους και τραυματισμών. Αυτές οι συνθήκες εκτροφής μπορεί να περιλαμβάνουν κακομεταχείριση και έλλειψη βασικών αναγκών για τα ζώα.

Η υγεία μας δεν παραμένει αλώβητη
«Μια μέρα είναι, μικρό το κακό» σκέφτονται πολλοί, μαζί με το «μια ζωή την έχουμε» κι όλα τα συναφή. Στην πραγματικότητα, όμως, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, λόγω του ότι οι περισσότεροι δεν ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με βάση τις φυτικές τροφές όλο το προηγούμενο διάστημα, ώστε να κάνουν τώρα μια εξαίρεση. Η διατροφή δυτικού τύπου απέχει πολύ από τα πρότυπα της μεσογειακής πλέον, με το κρέας να κρατά πρωταγωνιστικό ρόλο, τις επεξεργασμένες τροφές, τα αλλαντικά, τα γαλακτοκομικά επίσης, σε ένα καθημερινό πάρτι κορεσμένων λιπαρών, όπου έρχεται να προστεθεί και μια ημέρα υπερκατανάλωσης κρέατος.

Όπως είναι γνωστό, η υπερβολική κατανάλωση κρέατος, ειδικά κόκκινου και επεξεργασμένου, έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακές παθήσεις και σύμφωνα με έρευνες, οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερα από 50 γραμμάρια επεξεργασμένου κρέατος την ημέρα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας και εγκεφαλικού.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει κατηγοριοποιήσει το επεξεργασμένο κρέας ως καρκινογόνο (κατηγορία 1) για τον άνθρωπο, ενώ τα κάρβουνα που χρησιμοποιούνται για το ψήσιμο των κρεάτων παράγουν πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAHs) και ετεροκυκλικές αμίνες (HCAs), ουσίες που είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο.

Τέλος, η υπερβολική κατανάλωση κρέατος μπορεί να οδηγήσει σε δυσπεψία, φλεγμονή και οξειδωτικό στρες, με συνέπειες στην κοιλιακή υγεία και τη γενική ευεξία. Οι κρεατοκεντρικές συνήθειες μπορεί επίσης να επιβαρύνουν το ήπαρ και τα νεφρά, καθώς το σώμα χρειάζεται να επεξεργαστεί μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης.

Οι επιπτώσεις είναι πολλές και ίσως είναι μια καλή στιγμή, από εδώ και πέρα, να γεμίσουμε το πιάτο μας με περισσότερες πράσινες, φυτικές τροφές και να δώσουμε μια ανάσα ζωής τόσο στο περιβάλλον, όσο και στα ζώα και τον οργανισμό μας. Το τίμημα για ζουμερές μπριζόλες είναι πλέον μεγάλο.

ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΑΣΩΝΗ
[email protected]