Θα έχετε σίγουρα ακούσει ή δει σε ετικέτες καλλυντικών λέξεις όπως vegan, cruelty-free, plant-based και clean beauty. Ποια είναι όμως η ουσία πίσω από αυτές τις φαινομενικά ηθικές επιλογές; Είναι απλώς τάση ή μια πραγματική στροφή της βιομηχανίας σε πιο υπεύθυνες πρακτικές; Και τελικά, είναι όλα τα vegan καλλυντικά cruelty-free – και το αντίστροφο;

Σε μια εποχή που η κλιματική κρίση μας καλεί να επανεξετάσουμε τις καθημερινές μας επιλογές, το ενδιαφέρον για vegan καλλυντικά δεν είναι τυχαίο. Από τη μία μπορεί να ενέχει μια δόση trend, από την άλλη ωστόσο συνδέεται με μια γενικότερη στροφή προς πιο οικολογικές, cruelty-free λύσεις σε όλα τα επίπεδα. Αλλά τι σημαίνουν πραγματικά οι όροι “vegan” και “cruelty-free” στα προϊόντα ομορφιάς;

Τα vegan καλλυντικά λένε «όχι» στα ζωικά
Όταν ένα προϊόν χαρακτηρίζεται ως vegan, αυτό σημαίνει πως δεν περιέχει συστατικά ζωικής προέλευσης. Αυτό περιλαμβάνει εμφανή συστατικά όπως το μέλι, το γάλα, το κερί μέλισσας (beeswax), αλλά και λιγότερο προφανή όπως η λανολίνη (από μαλλί προβάτου), το κολλαγόνο (συνήθως ζωικής προέλευσης) ή το carmine (κόκκινη χρωστική από έντομα). Η φυτική βάση δεν αφορά μόνο την ηθική — πολλοί επιλέγουν vegan προϊόντα επειδή είναι ελαφρύτερα, πιο φιλικά στο δέρμα και συχνά με πιο «καθαρές» φόρμουλες, χωρίς επιβαρυντικά χημικά.

 Τι σημαίνει cruelty-free;
Το cruelty-free δηλώνει ότι το προϊόν δεν έχει δοκιμαστεί σε ζώα ούτε ως τελικό προϊόν ούτε τα μεμονωμένα συστατικά του. Δεν έχει καμία σχέση με το αν περιέχει ζωικά συστατικά ή όχι. Μπορεί λοιπόν ένα προϊόν να είναι cruelty-free αλλά να μην είναι vegan, π.χ. αν περιέχει κερί μέλισσας ή γάλα. Αντίστοιχα, ένα προϊόν μπορεί να είναι vegan (χωρίς ζωικά συστατικά) αλλά να έχει δοκιμαστεί σε ζώα – ιδίως όταν προορίζεται για αγορές όπως η Κίνα, όπου η δοκιμή σε ζώα παραμένει υποχρεωτική για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων.

Πώς να είστε σίγουρες για την επιλογή σας;
Οι ετικέτες από μόνες τους δεν είναι πάντα εγγύηση. Υπάρχουν, όμως, πιστοποιήσεις που δείχνουν ποια brands τηρούν πραγματικά τις δεσμεύσεις τους:

• Leaping Bunny (Cruelty-Free International): Η πιο αξιόπιστη παγκόσμια πιστοποίηση για cruelty-free προϊόντα. Περιλαμβάνει αυστηρούς ελέγχους και ανανεώνεται κάθε χρόνο.
• PETA's Beauty Without Bunnies: Πιστοποιεί cruelty-free και/ή vegan προϊόντα. Πιο χαλαρή από το Leaping Bunny αλλά αναγνωρίσιμη.
• Vegan Society ή Certified Vegan (Vegan.org): Διαβεβαιώνει ότι το προϊόν δεν περιέχει ζωικά παράγωγα και δεν δοκιμάστηκε σε ζώα.

Αν δείτε μόνο τη λέξη "vegan" χωρίς πιστοποίηση, αναζητήστε σαφήνεια στη λίστα συστατικών ή στη σελίδα του brand.

Γιατί να επιλέξουμε vegan και cruelty-free;
Η αλήθεια είναι ότι στη σύγχρονη εποχή οι επιλογές μας μπορούν να κάνουν τη διαφορά όσον αφορά το περιβάλλον, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στη φροντίδα μας. Επιλέγοντας, λοιπόν, vegan και cruelty-free προϊόντα αποφεύγουμε τη συμμετοχή σε δοκιμές που προκαλούν πόνο σε ζώα ή την εκμετάλλευση ζωικών παραγώγων. Ακόμη, τα φυτικής προέλευσης προϊόντα συχνά έχουν μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση κι όσον αφορά την ατομική μας περιποίηση, εξασφαλίζουμε καλύτερη συμβατότητα με το δέρμα. Ιδιαίτερα για ευαίσθητα ή ακνεϊκά δέρματα, τα vegan καλλυντικά είναι λιγότερο ερεθιστικά και συχνά χωρίς βαριές πρώτες ύλες. Τέλος, τα brands που επενδύουν στη φιλοσοφία cruelty-free/vegan, συνήθως έχουν συνολικά πιο καθαρές, φυσικές και «τίμιες» φόρμουλες.

Προσοχή στο greenwashing
Πολλά brands χρησιμοποιούν τη λέξη “natural”, “pure” ή “clean” για να καλλιεργήσουν οικολογική ή ηθική εικόνα, χωρίς όμως να υποστηρίζονται από πιστοποιήσεις ή διαφάνεια. Ο όρος "clean beauty" δεν έχει επίσημη νομική υπόσταση και κάθε εταιρεία μπορεί να τον ορίσει όπως θέλει. Το κλειδί είναι η ενημέρωση: μην εμπιστεύεστε μόνο τη συσκευασία. Ψάξτε το προϊόν, δείτε αν το brand έχει πολιτική κατά της δοκιμής σε ζώα και αν τηρεί κάποια επίσημη πιστοποίηση.

Η επιλογή vegan και cruelty-free καλλυντικών είναι πολλά περισσότερα από μια lifestyle τάση. Είναι ένα μικρό αλλά ουσιαστικό βήμα προς μια πιο υπεύθυνη και ενσυνείδητη καθημερινότητα. Ενημερωθείτε, διαβάστε πίσω από τις λέξεις και δώστε στον εαυτό σας –και στον πλανήτη– την ομορφιά που του αξίζει.