Η εργασία δεν αποτελεί πια απλώς μέσο βιοπορισμού, αλλά είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας, της καθημερινότητας και της ψυχοσωματικής υγείας μας. Τα πράγματα, όμως, σίγουρα δεν είναι ρόδινα στην Ελλάδα, σύμφωνα με νέα έρευνα και αυτό έχει αντίκτυπο στην υγεία και την ψυχολογία μας.

Αν σας συμβαίνει συχνά να πηγαίνετε στη δουλειά με κόμπο στο στομάχι και ένα αίσθημα απογοήτευσης, σίγουρα δεν είστε οι μόνοι, ειδικά στην Ελλάδα. Κάτι που επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά με νέα διεθνή μελέτη της iSelect που αποκαλύπτει εντυπωσιακές διαφορές μεταξύ χωρών ως προς την επαγγελματική ικανοποίηση, υπογραμμίζοντας πόσο βαθιά επηρεάζει όχι μόνο την ποιότητα ζωής αλλά και την ψυχική μας ευημερία.

 Ποια χώρα κατακτά την κορυφή και πού βρίσκεται η Ελλάδα
Το Λουξεμβούργο αναδεικνύεται ως η κορυφαία ευρωπαϊκή χώρα σε επαγγελματική ικανοποίηση, με δείκτη 100/100, χάρη στην εξαιρετική εργασιακή ασφάλεια (ανεργία μόλις 2.2%), υψηλή αγοραστική δύναμη 177,1 (€165) και ουσιαστική ευθυγράμμιση αξιών μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Η Νορβηγία ακολουθεί με 91.78, έχοντας χαμηλές υπερωρίες (1.4%), υψηλή εμπιστοσύνη στους εργοδότες (89%) και αγοραστική δύναμη €111. Η Ελβετία σημειώνει εξίσου εντυπωσιακά αποτελέσματα με μόνο 0.4% υπερωρίες και αγοραστική δύναμη €148, ενώ την κορυφαία δεκάδα συμπληρώνουν η Δανία, η Ολλανδία, η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Σουηδία και η Γερμανία, με την τελευταία να σκοράρει 73,75%, με αγορασρική δύναμη 127,1. Αντίστοιχα, στις ΗΠΑ, το Κολοράντο κατέχει την πρώτη θέση, με χαμηλές ανισότητες, καλές παροχές και πολιτικές που σέβονται τον εργαζόμενο.

Η Ελλάδα και οι τελευταίες θέσεις
Στον αντίποδα, η Ελλάδα κατατάσσεται στην τρίτη χαμηλότερη θέση στην Ευρώπη, με δείκτη ικανοποίησης μόλις 38.23. Παρά τη θετική εικόνα στις αξίες (74%) και την εμπιστοσύνη στους εργοδότες (74%), η χώρα μας εμφανίζει το χαμηλότερο σκορ στην εργασιακή ασφάλεια (ανεργία 21.68%) και πολύ χαμηλή αγοραστική δύναμη (€55). Η οικονομική ανασφάλεια, οι μισθολογικές ανισότητες και η αίσθηση ότι πολύς κόσμος «παλεύει» χωρίς αντίκρισμα διαβρώνουν την εσωτερική ισορροπία, την αυτοεκτίμηση και τελικά την υγεία. Ακόμα και η Τουρκία, με υψηλό ποσοστό υπερωριών (25%), καταγράφει καλύτερη συνολική εικόνα (49.04), λόγω ισχυρής ανάπτυξης δεξιοτήτων (65%) και ευθυγράμμισης αξιών (80%). Άλλες χώρες με χαμηλές επιδόσεις είναι η Ιταλία (51.94), η Πορτογαλία (53.53) και η Ισπανία (58.33).

Γιατί μας αφορά όλους;
Η επαγγελματική ικανοποίηση δεν είναι πολυτέλεια –είναι προϋπόθεση για υγεία. Η χρόνια δυσαρέσκεια, το άγχος για το αύριο, η έλλειψη ελέγχου και αναγνώρισης στην εργασία μπορούν να οδηγήσουν σε ψυχική εξουθένωση (burnout), αυξημένο στρες και άγχος, καταθλιπτική διάθεση, προβλήματα ύπνου, μνήμης και συγκέντρωσης, ακόμα και σωματικά προβλήματα, όπως υπέρταση ή γαστρεντερικά συμπτώματα Αντίθετα, όταν κάποιος αισθάνεται ασφαλής, αξιοποιημένος και ευθυγραμμισμένος με τις αξίες της δουλειάς του, αυτό ενισχύει την αίσθηση νοήματος, την εσωτερική σταθερότητα και την ανθεκτικότητα απέναντι στις δυσκολίες της ζωής.

Τι μπορούμε να κάνουμε
Ακόμη κι αν οι δομικές προκλήσεις στην Ελλάδα είναι μεγάλες, υπάρχουν βήματα που μπορεί να κάνει κάθε εργαζόμενος, επαγγελματίας ή οργανισμός.

• Αυτογνωσία και οριοθέτηση: Εντοπίστε τι σας ικανοποιεί και τι σας εξαντλεί στην εργασία. Μάθετε να λέτε «όχι» όταν κάτι ξεπερνά τα όριά σας.
• Διαχείριση χρόνου και ισορροπία: Επενδύστε στον χρόνο εκτός δουλειάς. Ακόμη και μικρά «παράθυρα ελευθερίας» στη μέρα (π.χ. ένα δεκάλεπτο διάλειμμα χωρίς κινητό, λίγα λεπτά κίνησης ή αναπνοών) έχουν μεγάλη επίδραση στο νευρικό σύστημα.
• Διαρκής εκπαίδευση και ενδυνάμωση δεξιοτήτων: Μπορεί να μην αλλάξει άμεσα ο εργοδότης ή η αγορά, αλλά μπορούμε να αυξήσουμε την εσωτερική μας δύναμη, τη γνώση και την αυτοπεποίθηση μας.
• Αναζήτηση εργασιακών κοινοτήτων: Ένα υποστηρικτικό δίκτυο εντός ή εκτός εργασίας προσφέρει χώρο για έκφραση, καθοδήγηση και προσωπική ενίσχυση.
• Ψυχολογική υποστήριξη: Αν νιώθετε ότι η εργασία σας «σας ρουφά», ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει να ανακτήσετε τον έλεγχο και να δείτε πιο καθαρά τις επιλογές σας.

Η ελπίδα υπάρχει, όταν αλλάζουμε ματιά
Η επαγγελματική ικανοποίηση δεν είναι στατιστική, είναι ανθρώπινη εμπειρία. Είναι η διαφορά ανάμεσα στο «πάω δουλειά» και στο «έχω λόγο να ξυπνήσω το πρωί». Και στην Ελλάδα, παρ’ όλο που οι συνθήκες είναι δύσκολες, έχουμε σημαντικά θεμέλια: αξίες, δημιουργικότητα, ανθεκτικότητα. Ας επενδύσουμε στην υγεία μας, ξεκινώντας από το χώρο που περνάμε το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας.