Καροτενοειδή και μαύρισμα: Τελικά βοηθούν ή όχι;

paralia-karoto-maurisma-karotenoeidi
ΠΕΜΠΤΗ, 03 ΙΟΥΛΙΟΥ 2025

Στην εποχή των solarium και των tanning oil, το κυνήγι του μαυρισμένου δέρματος είναι ξεκάθαρο με κάθε τρόπο -σωστό ή λανθασμένο. Τι ισχύει, όμως, με τα καρότα και όλες τις τροφές με καροτενοειδή; Συμβάλλουν πράγματι σε ένα πιο μαυρισμένο δέρμα;

Μέχρι και τις αρχές του 20ου, το λευκό δέρμα ήταν αυτό που σήμαινε μια υψηλή κοινωνική τάξη και ήταν το επιθυμητό, με το πιο σκούρο δέρμα να συνδέεται με τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα που ενδεχομένως εργάζονταν στον ήλιο -άρα μαύριζαν και γερνούσαν γρηγορότερα. Μέχρι που όλα άρχισαν να αλλάζουν με ένα από τα turning points να είναι σύμφωνα με τις φήμες, όταν η Coco Chanel εμφανίστηκε τυχαία μαυρισμένη από διακοπές στη Ριβιέρα το 1923. Έκτοτε λέγεται ότι ξεκίνησε σιγά-σιγά η μόδα του ηλιοκαμένου δέρματος ως ένδειξη πλούτου και κομψότητας. Το μαύρισμα συνδέθηκε με αναψυχή, διακοπές, ταξίδια, υγεία και ζωτικότητα (λόγω της βιταμίνης D και της σωματικής δραστηριότητας), νεωτερικότητα και απελευθέρωση από τα παλιά στερεότυπα. To peak ήρθε γύρω στα 1970-1980, όπου το ηλιοκαμένο δέρμα έγινε μαζικά δημοφιλές με τη βοήθεια της ποπ κουλτούρας, του Χόλιγουντ και της διαφήμισης, ενώ από το 2000 κι έπειτα, με την άνοδο της ευαισθητοποίησης γύρω από τον καρκίνο του δέρματος, την πρόωρη γήρανση και την οικολογική συνείδηση, ξεκίνησε μια νέα ισορροπία: η τάση για υγιές, λαμπερό δέρμα (όχι απαραίτητα μαυρισμένο) κερδίζει έδαφος και τα αντιηλιακά σώματος, προσώπου, χειλιών, μαλλιών, μπαίνουν δυναμικά στο παιχνίδι. Παρ’ όλ’ αυτά, η ηλιοκαμένη όψη μας χαρίζει πόντους γοητείας σήμερα και η έκθεση στον ήλιο ή σε τεχνητές μεθόδους παραμένει, απλώς με περισσότερη προστασία. Τι συμβαίνει όμως με τις τροφές που υπόσχονται πιο χρυσαφένιο δέρμα, όπως τα καρότα ή οι γλυκοπατάτες;

 Μπορούν τα καροτενοειδή πραγματικά να μας βοηθήσουν να μαυρίσουμε;
Η απάντηση είναι πιο σύνθετη απ’ όσο φαίνεται. Τα καροτενοειδή είναι φυσικές χρωστικές που δίνουν το χαρακτηριστικό πορτοκαλί, κόκκινο και κίτρινο χρώμα σε λαχανικά και φρούτα όπως τα καρότα, οι πιπεριές, η κολοκύθα, οι γλυκοπατάτες και το μάνγκο. Το πιο γνωστό από αυτά είναι η βήτα-καροτίνη, η οποία μετατρέπεται στον οργανισμό σε βιταμίνη A και έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Όταν καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε καροτενοειδή για αρκετές εβδομάδες, αυτές οι χρωστικές συσσωρεύονται στο δέρμα, κυρίως στο υποδόριο λίπος, προσδίδοντάς του μια ελαφρώς θερμή, κιτρινωπή ή χρυσαφένια απόχρωση. Αυτή η αλλαγή στο χρώμα είναι μεν διακριτική, αλλά μπορεί να κάνει την επιδερμίδα να δείχνει πιο φρέσκια και λαμπερή, χωρίς να έχουμε εκτεθεί στον ήλιο.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Evolution and Human Behavior, οι συμμετέχοντες προτίμησαν, σε φωτογραφίες, την εμφάνιση ανθρώπων με «καροτενοειδή λάμψη» από εκείνους που ήταν μαυρισμένοι από τον ήλιο, ενώ επιπλέον, η συγκεκριμένη απόχρωση συσχετίστηκε με καλύτερη υγεία και ελκυστικότητα.

Αξίζει, ωστόσο, να ξεκαθαρίσουμε το εξής:

  • Tα καροτενοειδή δεν αυξάνουν την παραγωγή μελανίνης, δηλαδή της χρωστικής που δημιουργείται φυσιολογικά όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο
  • Δεν υποκαθιστούν το μαύρισμα, ούτε μας κάνουν πιο «ανθεκτικούς» στον ήλιο
  • Αντιθέτως, προστατεύουν το δέρμα, καθώς δρουν αντιοξειδωτικά και βοηθούν στην αντιμετώπιση της οξειδωτικής βλάβης από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Για καλύτερη απορρόφηση των καροτενοειδών, συνδυάστε τα με καλά λιπαρά, όπως ελαιόλαδο, αβοκάντο ή ξηρούς καρπούς και φυσικά, συνεχίστε να προστατεύεστε από τον ήλιο: Φορέστε αντηλιακό, καπέλο και μείνετε στη σκιά τις ώρες με έντονη ηλιοφάνεια. Ο ήλιος θα σας βρει παντού, οπότε ας είστε όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς γίνεται, για να σας ανταμείψει και το δέρμα σας στη συνέχεια με την αντίστοιχη λάμψη και φρεσκάδα. 

ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΑΣΩΝΗ
[email protected]