Τα τελευταία χρόνια το matcha έχει γίνει η απόλυτη τάση στα καφέ, στα social media και στα blogs ευεξίας, με υπόσχεση για ενέργεια χωρίς τα «σκαμπανεβάσματα» του καφέ, αποτοξίνωση, απώλεια βάρους και ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Πόσα, όμως, από αυτά που ακούμε είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα και πόσα είναι απλά marketing;

Όλοι ξινίσαμε το πρόσωπό μας την πρώτη φορά που το δοκιμάσαμε, καθώς η πρώτη αίσθηση είναι σαν να πίνεις γρασίδι και μάλιστα πικρό αν τo προϊόν δεν είναι καλής ποιότητας. Κάποιοι του έδωσαν και δεύτερη ευκαιρία και το έβαλαν δυναμικά στη ζωή τους, άλλοι δεν θέλησαν να το ξαναδούν στο ποτήρι τους. Παραμένει, ωστόσο, ψηλά στις προτιμήσεις, με κυρίως influencers να ορκίζονται σε αυτό και να βγάζουν πολύ ινσταγκραμικές φωτογραφίες με το πράσινο ρόφημα που λέγεται matcha και έχει μπει δυναμικά στις υπερτροφές της εποχής. 

 Για όσους δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, ουσιαστικά, το matcha είναι μια μορφή πράσινου τσαγιού που καλλιεργείται με ιδιαίτερο τρόπο: λίγες εβδομάδες πριν τη συγκομιδή οι θάμνοι καλύπτονται ώστε να αυξηθεί η περιεκτικότητα σε χλωροφύλλη και L-θεανίνη. Τα φύλλα αλέθονται σε λεπτή σκόνη, την οποία διαλύετε στο νερό και τη ρουφάτε ολόκληρη – όχι μόνο το εκχύλισμα όπως στο κλασικό πράσινο τσάι. Αυτό σημαίνει ότι λαμβάνετε πιο συμπυκνωμένα τα ενεργά συστατικά.

Το «μυστικό οπλοστάσιο» – Τι περιέχει πραγματικά
Το matcha είναι πλούσιο σε κατεχίνες (EGCG), όπως και το πράσινο τσάι, που είναι αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες που σχετίζονται με αντιφλεγμονώδη δράση. Ακόμη περιέχει L-θεανίνη, ένα αμινοξύ που συμβάλλει σε ήπια χαλάρωση χωρίς υπνηλία, αλλά και καφεΐνη σε ποσότητα περίπου 30–35 mg ανά φλιτζάνι (λιγότερη από τον καφέ αλλά περισσότερη από το κλασικό πράσινο τσάι). Η αντιοξειδωτική χλωροφύλλη που του δίνει και το έντονο πράσινο χρώμα υπάρχει σε μεγαλύτερη ποσότητα από το πράσινο τσάι, ενώ μικρές ποσότητες βρίσκουμε σε κάποια μικροθρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες A, C και E. 

Υπόσχεται πολλά, αλλά τι δείχνει η επιστήμη;
Οι μελέτες για το matcha είναι ακόμη περιορισμένες, με την πλειονότητα να αφορά το πράσινο τσάι γενικά και όχι matcha ειδικά. Ωστόσο, επειδή στο matcha καταναλώνουμε όλο το φύλλο, οι συγκεντρώσεις είναι πράγματι υψηλότερες.

Αντιοξειδωτική δράση: Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κατεχίνες βοηθούν στη μείωση οξειδωτικού στρες και ίσως στη ρύθμιση της LDL χοληστερόλης. Οι ποσότητες που χρειάζονται όμως είναι υψηλές και η διαφορά στην πράξη μικρή.

Συγκέντρωση και ηρεμία: Η L-θεανίνη σε συνδυασμό με την καφεΐνη φαίνεται να προσφέρει πιο «ήπια» εγρήγορση, κάτι που πολλοί από εσάς βιώνετε ως καθαρή ενέργεια χωρίς νευρικότητα.

Απώλεια βάρους: Οι μελέτες για την ενίσχυση του μεταβολισμού είναι αμφιλεγόμενες. Το matcha από μόνο του δεν «καίει» λίπος, μπορεί όμως να συμβάλει ελαφρώς στην αύξηση της ενεργειακής δαπάνης αν το πίνετε σε συνδυασμό με άσκηση και σωστή διατροφή.

Αποτοξίνωση: Δεν υπάρχει επιστημονική βάση ότι το matcha «αποτοξινώνει» το σώμα. Το συκώτι και τα νεφρά σας επιτελούν αυτή τη λειτουργία από μόνοι τους.

Πόσο είναι αρκετό; Οδηγός κατανάλωσης
Ένα έως δύο φλιτζάνια την ημέρα είναι επαρκή για να επωφεληθείτε από τα αντιοξειδωτικά χωρίς να υπερβάλετε στην καφεΐνη. Αν έχετε ευαισθησία σε διεγερτικά, εγκυμοσύνη ή προβλήματα με τον θυρεοειδή, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν αυξήσετε την κατανάλωση.

Πώς να το επιλέξετε και να το φτιάξετε
Αν αποφασίσετε να το εντάξετε στη ζωή σας, προτιμήστε matcha ceremonial grade για κατανάλωση ως ρόφημα και όχι culinary grade που είναι για μαγείρεμα. Χρησιμοποιήστε χλιαρό νερό (όχι βραστό) για να διατηρηθούν τα δραστικά συστατικά κι αν θέλετε, μπορείτε να το πιείτε σκέτο ή με φυτικό γάλα για πιο ήπια γεύση.

Τελικά είναι θαύμα ή hype;
Το matcha είναι πράγματι μια πιο συμπυκνωμένη μορφή πράσινου τσαγιού και μπορεί να σας προσφέρει αντιοξειδωτικά και ήπια ενεργοποιητική δράση, δεν είναι όμως θαυματουργό ούτε αποτοξινωτικό, ούτε θα σας κάνει να χάσετε βάρος από μόνο του. Αν το απολαμβάνετε για τη γεύση και το τελετουργικό του, έχει θέση σε μια ισορροπημένη διατροφή. Αν όμως περιμένετε θαύματα, ίσως απογοητευθείτε. Το κλειδί, όπως πάντα, είναι η ισορροπία.