Πώς μπορεί μια γυναίκα να χειριστεί τη δυσάρεστη είδηση, πώς πάσχει από καρκίνο του μαστού; Δείτε, τι αναφέρουν οι ειδικοί.

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος της γυναίκας, ενώ είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου στις γυναίκες ηλικίας 40 - 60 ετών. Είναι όμως μια νόσος που θεραπεύεται, εάν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο. Η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού αποτελούν λοιπόν επείγοντα αλλά σύνθετα προβλήματα. Αφενός στις ημέρες μας παρατηρείται ένας μεγάλος αριθμός περιττών χειρουργικών επεμβάσεων για καλοήθεις παθήσεις του μαστού, αφετέρου υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ατελούς διάγνωσης και κατά συνέπεια καθυστερημένης αντιμετώπισης της πάθησης.

Διάγνωση

Η σωστή διάγνωση απαιτεί συγκεκριμένα και υπεύθυνα βήματα ,τα οποία συνοπτικά είναι τα παρακάτω:

1.Αυτοεξέταση

2.Επισκόπηση-Ψηλάφηση

3.Μαστογραφία

4.Υπερηχογράφημα

5.Μαγνητική μαστογραφία

6.FNA -Core Biopsy

Η διάγνωση αρχίζει από την ίδια την ασθενή. Κάθε γυναίκα θα πρέπει να αυτοεξετάζεται συχνά, να γνωρίζει πολύ καλά τoυς μαστούς της, ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτή οποιαδήποτε διόγκωση, αλλαγή του σχήματος των μαστών ή αλλοίωση της θηλής.

Η επισκόπηση και ιδιαίτερα η ψηλάφηση, αποτελούν αναντικατάστατη μέθοδο στην εξέταση του μαστού. Ευρήματα που αφορούν το σχήμα των μαστών, αλλοιώσεις της θηλής, εισολκές του δέρματος ή την ύπαρξη ψηλαφητών βλαβών, μπορούν να οδηγήσουν τον κλινικό γιατρό προς τη σωστή διάγνωση.

Η μαστογραφία, απλή ή ψηφιακή, προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες ως προς τη φύση μιας ψηλαφητής βλάβης (όγκου) στο μαστό, καθώς η εικόνα του καρκίνου συνήθως είναι χαρακτηριστική. Η ετήσια μαστογραφία σε όλες ανεξαιρέτως τις γυναίκες άνω των 40 ετών, αποτελεί το ισχυρότερο όπλο στη διάγνωση και πρόληψη του καρκίνου του μαστού καθώς μπορούν να ανιχνευθούν βλάβες πριν ακόμα γίνουν ψηλαφητές.

Είναι πολύ σημαντικό η διάγνωση του καρκίνου να γίνεται στα αρχικά στάδια. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι ριζική, τις περισσότερες φορές χωρίς τη διενέργεια ολικής μαστεκτομής, ενώ είναι πιθανότατη η αποφυγή της χημειοθεραπείας.

Υπερηχογράφημα-μαστογραφία

Το υπερηχογράφημα, στα χέρια ενός έμπειρου μαστοραδιολόγου, αποτελεί ένα πολύτιμο όπλο στη διάγνωση των παθήσεων του μαστού, αφού αυτός μπορεί να διακρίνει εύκολα μία καλοήθη πάθηση, όπως και το εάν είναι κυστική (κύστη) ή συμπαγής (π.χ. ιναδένωμα). Μπορεί να βοηθήσει συμπληρωματικά στη διαπίστωση της φύσης ενός ύποπτου μορφώματος που εντοπίστηκε στη μαστογραφία, να βαθμολογήσει την πιθανότητα κακοήθειας αυτού, ενώ είναι δυνατή η υπερηχογραφική καθοδήγηση για τη διενέργεια βιοψίας.

Το υπερηχογράφημα αποτελεί επίσης τη μέθοδο επιλογής για την εξέταση των μαστών στις νεαρές γυναίκες, ενώ αποτελεί πολύτιμη συμπληρωματική εξέταση στην προληπτική ετήσια μαστογραφία.

Η μαγνητική μαστογραφία, είναι ένα πολύτιμο συμπληρωματικό εργαλείο στην εξέταση των μαστών για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών όπως:

-νεαρές γυναίκες με πολύ πυκνούς μαστούς

-κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

-γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε τοποθέτηση σιλικόνης στους μαστούς

-για την μετεγχειρητική ή κατά τη διάρκεια προεγχειρητικής χημειοθεραπείας παρακολούθηση ασθενών

-για την εντόπιση πολυεστιακού καρκίνου προεγχειρητικά

-και, σπανιότερα, για την διαφοροδιάγνωση βλαβών που έχουν ελεγχθεί προηγουμένως με μαστογραφία και υπέρηχους.

Μετά από την επισήμανση μίας ύποπτης βλάβης στον μαστό με τις απεικονιστικές μεθόδους και προτού η ασθενής οδηγηθεί στο χειρουργείο, είναι απαραίτητο να γίνει προσπάθεια για ιστολογική ή κυτταρολογική επιβεβαίωση του καρκίνου. Η προεγχειρητική επιβεβαίωση του καρκίνου προσφέρει τα παρακάτω πλεονεκτήματα:

1.Η σωστά ενημερωμένη ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο με την κατάλληλη ψυχολογία, γνωρίζοντας από πριν το είδος και το εύρος της επέμβασης στην οποία θα υποβληθεί.

2.Γνωρίζοντας τη φύση της νόσου και το είδος της επέμβασης, η ασθενής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει την αποκατάσταση του μαστού άμεσα, στον ίδιο χειρουργικό χρόνο.

3.Παροχή πολύτιμων πληροφοριών για τον τύπο του καρκίνου, το βαθμό κακοήθειας ή την ορμονική εξάρτησή του, ώστε να γνωρίζουμε προεγχειρητικά σε σημαντικό βαθμό, το εάν μετά το χειρουργείο θα ακολουθήσει επικουρική θεραπεία (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ή ορμονοθεραπεία).

Σε ψηλαφητές βλάβες, μπορεί εύκολα να γίνει παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) και κυτταρολογική εξέταση του υλικού, ή βιοψία με ειδική βελόνη tru-cut (core biopsy) και ιστολογική εξέταση. Ακόμα και μη-ψηλαφητές βλάβες, όπως πολύ μικρά ύποπτα ογκίδια ή κακοήθεις επασβεστώσεις, μπορούν να παρακεντηθούν με την καθοδήγηση υπερηχογραφήματος ή με τη χρήση στερεοτακτικού μαστογράφου.

H διαγνωστική ακρίβεια των μεθόδων αυτών, στα χέρια έμπειρου χειρουργού και ειδικού ακτινολόγου, αγγίζει το 95-98%. Εδώ βέβαια, πρέπει να επισημάνουμε ότι βλάβες οι οποίες με τις απεικονιστικές μεθόδους είχαν εξαρχής χαρακτηριστεί ως εξαιρετικά ύποπτες για κακοήθεια, αφαιρούνται χειρουργικά, ακόμα και σε περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος της βιοψίας.

Θεραπεία

Μετά την ολοκλήρωση της διάγνωσης, ακολουθείται άμεση θεραπεία που εξαρτάται από τον τύπο του καρκίνου και είναι ειδική και προσαρμοσμένη στην κάθε πάσχουσα γυναίκα. Η στρατηγική που θα ακολουθηθεί αποφασίζεται από το ογκολογικό συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχει ο χειρουργός μαστού, ο ακτινολόγος, ο παθολογοανατόμος, ο ογκολόγος, ο ακτινοθεραπευτής και ο ψυχολόγος. Η ασθενής ενημερώνεται δειξοδικά και ακολουθεί η θεραπεία, η οποία μπορεί να είναι:

-Χειρουργική (μαστεκτομή ή τμηματεκτομή), με ή χωρίς ταυτόχρονη αποκατασταση του μαστού από πλαστικό χειρουργό

-Χημειοθεραπεία

-Ακτινοθεραπεία

-Ορμονοθεραπεία ή ειδική στοχευμένη θεραπεία

Συνήθως πραγματοποιείται συνδυασμός των παραπάνω θεραπειών, ανάλογα με το στάδιο της νόσου και με βάση τα διεθνή πρωτόκολλα. Σημαντικό ρόλο παίζει η εξειδίκευση και η εμπειρία των ιατρών και ειδικά των Χειρουργών. Στις ημέρες μας, οι θεραπευτικές αγωγές έχουν θεαματικά αποτελέσματα για την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών, δεδομένου ότι, σε πολλές περιπτώσεις καρκίνου, η ίαση ξεπερνάει το 90%.

Συμπερασματικά, η σωστή διάγνωση και η έγκαιρη και ειδική θεραπεία, αποτελούν τις βασικότερες προϋποθέσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.

Του Δρ. Χαράλαμπου Κοντού, Χειρουργού - Ειδικού Παθήσεων Μαστού, Συνεργάτη Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, Μέλος Ομίλου Εταιρειών Υγείας Βιοιατρική.