Γιατί μερικές δημοφιλείς δίαιτες δεν είναι τόσο υγιεινές όσο νομίζετε

diatrofi-paleo-diet
ΠΕΜΠΤΗ, 03 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

Η μόδα δεν περιορίζεται μόνο στα ρούχα και στο styling, αλλά και στη διατροφή. Ό,τι είναι στη μόδα, όμως, δε σημαίνει ότι πρέπει να το ακολουθούμε τυφλά…

Κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να καταναλώσουν κρέας και κάποιοι άλλοι γλουτένη. Υπάρχουν, όμως, και αρκετοί που επιλέγουν να μην τρώνε συγκεκριμένες τροφές για να χάσουν βάρος ή για να ακολουθήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Όπως και να ‘χει, εν μέσω μιας υγιεινής τάσης που επικρατεί τα τελευταία χρόνια, διάφορες δίαιτες «ξεπηδούν» και κερδίζουν υποστηρικτές ανά τον κόσμο, στις οποίες το κρέας, τα προϊόντα ζωικής προέλευσης ή τα προϊόντα με γλουτένη -μεταξύ άλλων- μένουν έξω από το διατροφικό πλάνο. Κι όταν, μάλιστα, βγαίνουν και διάσημοι δημοσίως να υποστηρίξουν τις δίαιτες αυτές, ο κόσμος επηρεάζεται ακόμη περισσότερο και βάζει μπρος για ένα νέο διατροφικό πρόγραμμα, που πιστεύει ότι θα του εξασφαλίσει τη σιλουέτα της Beyonce.

Η αλήθεια είναι, όμως, ότι πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί και να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι κάτι που «δουλεύει» για κάποιον -ο οποίος μπορεί να πάσχει από κοιλιοκάκη και άρα να απέχει από τη γλουτένη ή να έχει κάποιου είδους αλλεργία ή αποστροφή απέναντι στο κρέας- δεν θα «δουλέψει» απαραίτητα και για κάποιον άλλο ή (ακόμα χειρότερα) μπορεί να του κάνει και κακό.

Ας δούμε, λοιπόν, τι συμβαίνει με μερικές από τις πιο διαδεδομένες διατροφικές τάσεις των ημερών μας.

Αποχή από τη γλουτένη
Μια δίαιτα που αποκλείει τα προϊόντα με γλουτένη (πρωτεΐνη που βρίσκεται στα δημητριακά, όπως το σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη και σε όλα τα προϊόντα που τα περιέχουν) αρχικά μοιάζει να έχει νόημα, καθώς οι υδατάνθρακες αποτελούν έναν…εθιστικό εχθρό και το να τους βγάλει κάποιος από τη διατροφή του, δείχνει να είναι κάτι καλό. Όταν, όμως, αποκλείουμε μια τεράστια ομάδα τροφών από τη διατροφή μας, το πιθανότερο είναι να οδηγηθούμε σε διατροφικές ανεπάρκειες. Το να αντικαταστήσετε τα προϊόντα με γλουτένη με επεξεργασμένες τροφές χωρίς γλουτένη, που συνήθως έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, ίσως να μην είναι και τόσο ωφέλιμο, αφού τα προϊόντα αυτά παρουσιάζουν έλλειψη σε βιταμίνες και μέταλλα. Διαβάστε περισσότερα για τα οφέλη που μπορεί να έχει η γλουτένη σε κάποιον που δεν έχει δυσανεξία εδώ και μιλήστε με ειδικό, πριν ξεκινήσετε μια τέτοια διατροφή.

Αποχή από το κρέας
Με όλα αυτά που ακούγονται για το κρέας, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο βασανίζονται τα ζώα για να πάρουν οι άνθρωποι τελικά το κρέας τους, δεν είναι απορίας άξιο, γιατί κάποιος θέλει να απέχει από την κρεατοφαγική διατροφή. Και πάλι, όμως, οι διατροφικές ελλείψεις καιροφυλακτούν. Σύμφωνα με μια μερίδα ειδικών και με αρκετά δημοσιεύματα, οι άνθρωποι δεν έχουν σχεδιαστεί να είναι χορτοφάγοι και, σε αντίθεση π.χ. με τις αγελάδες, ο οργανισμός μας δεν μπορεί να μετατρέψει επαρκώς τα φυτά στην ενέργεια που χρειάζεται. Όσοι απέχουν από το κρέας είναι σύνηθες να παρουσιάζουν έλλειψη σε ψευδάργυρο, βιταμίνη Β12, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και άλλα θρεπτικά στοιχεία που μας είναι απαραίτητα και, σαν αυτό να μην είναι αρκετό, πολλοί χορτοφάγοι επιλέγουν διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και χαμηλή σε λιπαρά, η οποία κάνει κακό στο σάκχαρο του αίματος και λέγεται ότι οδηγεί σε πρόωρη γήρανση.

Αποχή από προϊόντα ζωικής προέλευσης
Μετά τους χορτοφάγους συναντάμε τους vegan, οι οποίοι απέχουν, όχι μόνο από το κρέας, αλλά και από προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως τα αβγά, το τυρί, το γάλα κ.ά., καταναλώνοντας μόνο τροφές που προέρχονται από φυτά. Σύμφωνα με ειδικούς, οι επιλογές αυτές τους οδηγούν σε ανεπάρκειες παρόμοιες, αλλά και χειρότερες από αυτές των χορτοφάγων, με τα ευρήματα της China Study, τα οποία προωθούσαν ένα πιο vegan μοντέλο ζωής, να καταρρίπτονται. Οι vegan δίαιτες φαίνεται πως μπορούν να κάνουν καλό για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, αφού μας κρατούν μακριά από επεξεργασμένα προϊόντα και κρέας (το οποίο πρωταγωνιστεί στη διατροφή των περισσοτέρων), η υπερβολή, όμως, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί πάντα σωστή θρέψη, ούτε στη μία πλευρά, ούτε στην άλλη.

Αποχή από τη σύγχρονη διατροφή (paleo diet)
Οι κανόνες στην paleo diet είναι απλοί και μάλλον περιορίζονται σε έναν: φάτε όπως έτρωγαν οι άνθρωποι των σπηλαίων. Αυτό σημαίνει ότι το κρέας, το ψάρι, τα αβγά, τα φυσικά έλαια κ.ά. μπορούν να υπάρχουν στο πιάτο σας, αρκεί να τα τρώτε ωμά, στον ατμό και σε καμία περίπτωση τηγανητά ή κάτι ανάλογο. Η ζάχαρη, το αλάτι, τα δημητριακά και οτιδήποτε επεξεργασμένο (γαλακτοκομικά κ.ο.κ) βγαίνει εκτός, ενώ υπάρχουν και κάποιες εναλλακτικές για δημοφιλείς τροφές, όπως π.χ. αμύγδαλα και καρύδια, αντί για φιστίκια και φακές. Εκ πρώτης όψεως, όλα φαίνονται λογικά, στην πραγματικότητα, όμως, ο αποκλεισμός τροφών καθιστά τη δίαιτα αυτή δύσκολη να τη διατηρήσει κάποιος κι επίσης -ας μην γελιόμαστε- δεν είμαστε πλέον άνθρωποι των σπηλαίων. Το πεπτικό μας σύστημα έχει εξελιχθεί κι έχουμε διαφορετικές ανάγκες, προκειμένου να παραμείνουμε υγιείς. Κάτι ακόμα σημαντικό είναι ότι, όπως ισχυρίζονται οι γιατροί, δεν έχει αποδειχτεί πως εκείνοι που υιοθετούν την εν λόγω δίαιτα ζουν περισσότερο και καλύτερα από τους υπόλοιπους.

Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, η λέξη-κλειδί είναι το μέτρο. Όλες οι παραπάνω δίαιτες κάνουν καλό σε προσωρινό επίπεδο, προκειμένου να χάσει κάποιος κιλά, να μειώσει ένα ενδεχόμενο φούσκωμα κ.ά., σε βάθος χρόνου, όμως, μπορεί να μας δημιουργήσουν ελλείψεις. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε, εκτός από τα να συμβουλευτείτε ειδικό, αν θέλετε να αλλάξετε τη διατροφή σας, είναι να «ακούτε» τον οργανισμό σας. Αν για κάποιο διάστημα νιώθετε κουρασμένοι και αδύναμοι, δοκιμάστε μια διατροφή που θα σας τονώσει και, αν περικόψετε σημαντικές ομάδες τροφών από το διατροφικό σας πλάνο, βεβαιωθείτε ότι παρακολουθείτε στενά τον οργανισμό σας με εξετάσεις και πως στο παραμικρό σημάδι αδυναμίας θα απευθυνθείτε σε ειδικό που θα σας βοηθήσει να βρείτε ξανά τη διατροφή που σας ωφελεί και σας χαρίζει ενέργεια.