Η ψηλάφηση ενός ογκιδίου στο γυναικείο μαστό προκαλεί δικαιολογημένο πανικό που συχνά όμως αποδεικνύεται αβάσιμος. Πόσο βοηθά το υπερηχογράφημα στην έγκαιρη διάγνωση σοβαρών παθήσων του μαστού;

Εάν θεωρείται σωστό (όπως και είναι) ότι η μαστογραφία είναι η εξέταση εκλογής για τις παθήσεις του μαστού, άλλο τόσο είναι σωστό ότι η υπερηχοτομογραφία αποτελεί την εξέταση εκλογής που συμπληρώνει τη μαστογραφία.

Πολλές γυναίκες πανικοβάλλονται όταν ψηλαφώντας τους μαστούς διαπιστώνουν κάποια «σκληρία». Δεν δικαιολογείται ούτε φόβος ούτε ανησυχία γιατί τις περισσότερες φορές πρόκειται για καλοήθεις παθήσεις ως φυσιολογική ανταπόκριση των μαστών στην επίδραση των ορμονών. Πρέπει όμως να απευθυνθεί στο γιατρό για την οριστική διάγνωση.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλα άλματα στον τομέα της υπερηχοτομογραφίας (υπερηχογράφος υψηλής ευκρίνειας με πολλαπλές δυνατότητες ) και σε συνδυασμό πάντοτε με την απαραίτητη εμπειρία και συχνή επιμόρφωση των χρηστών της μεθόδου επιτρέπουν την αποτελεσματική ανίχνευση των παθήσεων του μαστού συμπεριλαμβανομένων των νεοπλασιών.

Η υπερηχογραφία είναι μια μέθοδος ακίνδυνη (δεν υπάρχει ακτινοβολία) μπορεί να επαναλαμβάνεται συχνά είναι ακίνδυνη χαμηλού κόστους γρήγορη με άμεσα αποτελέσματα. Η εκτέλεση της όταν γίνεται από ιατρό ακτινολόγο έμπειρο γνώστη της μεθόδου ελαχιστοποιεί τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.

Σε όλες τις συμπτωματικές περιπτώσεις άνω των 35-40 ετών συνήθως γίνεται συνδυασμός μαστογραφίας και υπερηχογραφίας, ενώ κάτω των 35 ετών γίνεται κατ’ αρχήν υπερηχογράφημα και εφόσον δεν υπάρχει ασφαλές συμπέρασμα ο έλεγχος συμπληρώνεται με μαστογραφία.

Η συμβολή της υπερηχογραφίας είναι σημαντική στις μη ψηλαφητές μάζες, στους πυκνούς μαστούς (μαστοί με έντονα τα ιναδενικά στοιχεία), στον καθορισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό της φύσης μιας βλάβης (διάκριση μιας κυστικής βλάβης από βλάβη συμπαγούς τύπου).

Τα υπερηχογραφικά ευρήματα μπορεί να είναι:

1)Καλοήθη

Σε αυτά η βλάβη έχει σαφές περίγραμμα με σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές ή ελαφρώς λοβωτό. Συνήθως καλοήθους τύπου βλάβη αποτελούν οι κύστες και τα ιναδενώματα.

2)Κακοήθη

Σε αυτά η βλάβη έχει ασαφές περίγραμμα, πολλές φορές λοβώδες με ακτινωτές προσεκβολές είναι συχνά υποηχογενείς ή με έντονη διαταραχή ηχοδομής και μερικές φορές συνυπάρχουν επασβεστώσεις ή διάταση των πόρων.

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ενδείκνυται στους πυκνούς μαστούς, σε μια μάζα μη ψηλαφητή, στις νεαρές γυναίκες κάτω των 30-35 ετών καθώς και στις περιπτώσεις θετικού οικογενειακού ιστορικού. Ο ιατρός ελέγχει με το υπερηχογράφημα τον τύπο, το μέγεθος, τη θέση της βλάβης, τα τυχόν συνοδά ευρήματα, τις επασβεστώσεις, καθώς και τη μεταβολή της βλάβης συγκριτικά με προηγούμενη εξέταση.

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι το υπερηχογράφημα δεν αντικαθιστά τη μαστογραφία και ότι το όφελος από τη χρήση μαστογραφίας (ψηφιακή ή κλασική) και υπερηχογραφήματος είναι αθροιστικό και ότι ιδανικά θα πρέπει να συνδυάζονται στα προγράμματα προληπτικού ελέγχου.

Τα πλεονεκτήματα της υπερηχογραφίας είναι η μεγαλύτερη ευαισθησία σε πυκνούς μαστούς, η απεικόνιση χωρίς επιπροβολή τομών, η απουσία ιονίζουσας ακτινοβολίας, είναι περισσότερο αποδεκτή από τις εξεταζόμενες γυναίκες, χρησιμοποιείται στις κατευθυνόμενες βιοψίες. Μειονεκτεί όμως έναντι της μαστογραφίας ως προς την ανίχνευση μικροαποτιτανώσεων.

Από τον δρ. Γεωργιάδη Χαράλαμπο, Ιατρό Ακτινολόγο ΕΥΡΩΔΙΑΓΝΩΣΗ, Μέλος Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ.